HDP GRUBU ADINA GARO PAYLAN (Diyarbakır) - Sayın Başkan, sayın milletvekilleri; sizleri saygıyla selamlıyorum.

Değerli arkadaşlar, son zamanlarda çarşıya, pazara çıkan var mı? Ben kendi alışverişimi halk pazarından, çarşıdan yapmaya çalışırım. Niye? Hem ihtiyaçlarımı göreyim hem de fiyatları göreyim diye.

Değerli arkadaşlar, çarşıda, pazarda yangın var, fiyatlar ateş pahası, farkında mısınız bilmiyorum. Yurttaşlarımız girdi maliyetleri yüzünden zamlanan temel gıda ihtiyaçlarını karşılayamıyorlar. Siz ne yapıyorsunuz bu durumda? Zincir marketleri hedefleştiriyorsunuz; zabıtayla, kollukla, polisle fiyatların düşeceğini zannediyorsunuz. Değerli arkadaşlar, fiyatlar böyle düşmez.

Bakın, geçen yıl "Türkiye uçtu." dediniz, yüzde 11 büyüdü. Ben size soruyorum: Kimi büyüttünüz Allah'ınızı severseniz, kim büyüdü? Yani, siz ve yandaşlarınız büyüdünüz, onu biliyoruz ama işçi, memur, emekli büyüdü mü? Hayır, küçüldü arkadaşlar. Bununla beraber, çiftçi büyüdü mü? Hayır, onlar da küçüldü. Ya, TÜİK'in rakamında bile Türkiye yüzde 11 büyümüş gösterilirken çiftçimizin yani tarımın yüzde 2 küçüldüğü görüldü. Ya, yüzde 2 küçülme de gerçekçi değil. Köye gidiyor musunuz bilmiyorum son zamanlarda; çiftçi diyor ki: "Tarlama gübre atamadım." Çiftçi tarlasına gübre atamadıysa arkadaşlar, oradan nasıl bereket alacak? Düşünebiliyor musunuz, kış gübresini atamadı çiftçi. Şimdi kış gübresi atamadı, evet, yağmurlar yağıyor, buğday başak tutacak ama bahar gübresini atamadığı zaman o başaklar tane tutmaz arkadaşlar, bahar gübresini atmak zorunda.

Bakın, bir buğday kriziyle karşı karşıyayız, unutmayın. Türkiye ihtiyacının üçte 1'ini Rusya ve Ukrayna'dan alıyordu; Rusya ve Ukrayna savaşta, bu savaş eğer sürecek olursa Türkiye bir buğday kriziyle karşı karşıyadır. Bunun için, arkadaşlar, beka meselesi buğday krizidir, bakın, çiftçi tarlasına gübre atamazsa bir buğday kriziyle ve ekmek kriziyle karşı karşıya kalacağız.

Dünyada buğday fiyatı 1.100 dolara çıktı. Bu ne demek? 14-15 bin liraya buğday ithal edemeyeceğiz demek. Siz çiftçiye geçen sene 2.700 lira verdiniz, bu yıl 7-8 bin lirayı verseniz çiftçiyi kurtarmayacak. Ne yapmamız lazım? Çiftçilerin girdi maliyetlerini düşürmemiz lazım; yani, çiftçilerin gübresini en az yüzde 50 oranında sübvanse etmemiz lazım. Mazota sürekli zam bindiriyorsunuz ya, çiftçiye mazotu ücretsiz vermek lazım arkadaşlar; tarlasını sürebilmesi için, biçeri sokabilmesi için, gübre atabilmesi için derhâl kamu bütçesinden kaynak ayırmak zorundayız. Bunun için de bu araştırma önergesine destek vermeniz lazım değerli arkadaşlar.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

GARO PAYLAN (Devamla) - Sayın Başkan, müsaadenizle...

BAŞKAN - Buyurun.

GARO PAYLAN (Devamla) - Bakın, çiftçinin maliyeti düşmeden, tarlada maliyet düşmeden, tezgâhta maliyet düşmez arkadaşlar. Girdi maliyetleri düşerse hem üretim artar yani bolluk bereket olur; çiftçi tarlasını ekebilir, ürünler üretilir ve hem de arkadaşlar, maliyetler düşeceği için tezgâhta fiyatlar da düşer. Yani hem bolluk bereket olur hem de maliyetler düşeceği için fiyatlar düşer. Bu açıdan, tarımsal destekleri mutlaka artırmalıyız. Bunu bir beka meselesi olarak görmeliyiz. Bakın, depoda 2,5 milyar dolarlık S-400 füzesini çürütüyorsunuz, hiçbir işe yaramıyor. O 2,5 milyar dolarla tüm çiftçileri ihya edebiliriz, tarımsal üretimi artırabiliriz. Bu açıdan, bu araştırma önergesine destek veriyoruz, hepiniz de destek verin; gelin, çiftçinin hâlinden anlayalım ki girdi fiyatları düşsün, gıdanın maliyeti düşsün, yurttaşlarımız gıda kriziyle karşı karşıya kalmasınlar.

Saygılar sunarım. (HDP sıralarından alkışlar)