| Konu: | Nükleer Düzenleme Kanunu Teklifi münasebetiyle |
| Yasama Yılı: | 5 |
| Birleşim: | 61 |
| Tarih: | 03.03.2022 |
SANAYİ, TİCARET, ENERJİ, TABİİ KAYNAKLAR, BİLGİ VE TEKNOLOJİ KOMİSYONU BAŞKANI ZİYA ALTUNYALDIZ (Konya) - Sayın Başkanım, değerli milletvekilleri; biraz önceki söz almamda Nükleer Düzenleme Kurumuyla ilgili bilgileri paylaşmıştım. Şimdi, gördüğüm kadarıyla Akkuyu Nükleer Santrali'yle ilgili biraz yoğunlaşma var. Sizlerle bu konuda, Akkuyu Nükleer Santrali'nin büyüklüğü, kapasitesi ve süreçleriyle ilgili teknik bir bilgi paylaşacağım.
Değerli arkadaşlar, Akkuyu'nun işletme ömrü altmış yıl yani orada yapılan santralin altmış yıl ekonomik ömrü var, bu seksen yıla kadar da çıkabiliyor.
Projenin satın alma garantisi -çok farklı şekillerde bilgiler olduğu için net bilgileri sizlerle paylaşmak ve bunları arz etmek istedim- on beş yıl ve satın alma tutarı da 12,35 sent/kilovatsaat. Rusya'yla imzalanan anlaşmaya göre 1'inci ve 2'nci ünitenin yüzde 70'i, 3'üncü ve 4'üncü ünitenin yüzde 30'u yani üretilen elektriğin ortalama yüzde 50'si EÜAŞ tarafından satın alınacaktır. Yani projenin ömrü boyunca -aslında projenin ömrünü biraz önce ifade etmiştim- üretilecek elektriğin sadece -yani yıllara yaydığımız zaman- yüzde 12,5'i alım garantisi kapsamındadır. On beş yıllık alım garantisi elektrik satın alma kapsamındadır. Elektrik satın almaya göre Akkuyu mutlaka bu elektriği sağlamak zorundadır. Sağlamadığı takdirde müeyyide gerektiren hükümler vardır ve bu hesaplamalara göre, değerli arkadaşlar, 15'inci yılda kilovatsaat değeri de 9,5 sente düşmektedir.
Diğer taraftan, arkadaşlarımızdan gelen sorular çerçevesinde, Akkuyu'da mevzuatımıza uygun bir şekilde yetkilendirilmiş üçüncü taraf bağımsız gözetim ve denetim firmaları, Nükleer Düzenleme Kurumu denetimi ve gözetimi kapsamında denetim yapmaktadır yani burayı gözetlemek ve denetlemektedir. Bunlardan biri yabancı, diğeri Türk menşelidir. Dolayısıyla, bağımsız 2 firma Akkuyu'da gözetleme ve denetleme konusunda faaliyet hâlindedir değerli arkadaşlar.
İnşaatla ilgili soruya gelince; 1'inci ünite yüzde 70, toplam inşaat yüzde 30'lar civarındadır. Çalışan sayısı; 14.500 Türk çalışanımız, 4 bin Rus menşeli çalışan ve toplamda da çalışanların yüzde 30'u beyaz yakalı yani mühendis kökenli ya da uzman kökenli çalışan arkadaşlarımızdır.
Diğer taraftan değerli arkadaşlar, birkaç hususta da -zamanım var gördüğüm kadarıyla- bilgi arz etmek isterim. "Akkuyu'ya girebiliyor muyuz?" ya da "Akkuyu'ya giremiyoruz." gibi birtakım iddialar gündeme geldi. Nükleer Düzenleme Kurumu denetçileri değerli arkadaşlar, istediği zaman tesise girebiliyor, istediği belgeyi alıp istediği raporu tanzim edebiliyor, düzenleyebiliyor. Tahsin Bey, şu anda Akkuyu'da -altını çizmek istiyorum- 20'ye yakın Nükleer Düzenleme Kurumu denetçisi yerleşik olarak 7/24 esasına göre çalışmaktadır; bırakın Akkuyu'ya girmemeyi, giriyoruz ve 7/24 oradayız. Ayrıca, Rusya'da Akkuyu için imalat yapan fabrikalarda Nükleer Düzenleme Kurumunun 18 çalışanı ya da görevlisi 7/24 çalışma esasıyla burada görev yapıyor ve üretim yapan yerlerde de denetim ve gözetim görevlerini yerine getiriyorlar.
Diğer taraftan, Akkuyu için "yap-işlet-sahip ol" gibi ifadeler var. Değerli arkadaşlar, aslında öyle değil, yap-işlet-süre sonunda da projenin tamamını, alanı temizleyecek şekilde, her türlü çalışmayı, denetimi yapacak şekilde sonlandır yani öyle yap-işlet-sahip ol gibi bir durum da yok.
Bir iddia da şuydu değerli arkadaşlar: Nükleer Düzenleme Kurulu üyelerinin kanundan önce yemin ettiği ve atandığı gibi... Böyle bir şey yok değerli arkadaşlar. 702 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin yayım tarihi 9/7/2018, Kurulun atama tarihi 5/2/2019, yemin tarihi de 13/2/2019. Dolayısıyla, elimizdeki bilgiler de doğru bilgiler, sizlerle paylaşmak istiyorum.
Diğer taraftan "Ülkeyi atık deposuna döndürecek misiniz?" Hayır, kesinlikle söz konusu değil. Kanun teklifinde Türkiye dışından ülkeye atık sunulması kesinlikle yasaklanmıştır. Ülke içindeki faaliyetlerden oluşan atıklar da can ve mal güvenliği ve çevre emniyetinin tamamı alınmak suretiyle TENMAK tarafından imha edilecektir.
MURAT ÇEPNİ (İzmir ) - Nasıl?
ALİ KENANOĞLU (İstanbul) - İmha mümkün değil ki!
MURAT BAKAN (İzmir) - Nükleer atık nasıl imha ediliyor ya?
SANAYİ, TİCARET, ENERJİ, TABİİ KAYNAKLAR, BİLGİ VE TEKNOLOJİ KOMİSYONU BAŞKANI ZİYA ALTUNYALDIZ (Konya) - Diğer taraftan, değerli arkadaşlar, bütün bunlar mümkün, söylediğim her şey mümkün.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
MURAT ÇEPNİ (İzmir) - Nasıl yapacaksın, nasıl? Nasıl imha yapacaksın, açıklar mısın.
ALİ KENANOĞLU (İstanbul) - Nükleer atığı nasıl imha ediyorsun?
ÖMER FETHİ GÜRER (Niğde) - Denize mi atacaksınız yoksa!
SANAYİ, TİCARET, ENERJİ, TABİİ KAYNAKLAR, BİLGİ VE TEKNOLOJİ KOMİSYONU BAŞKANI ZİYA ALTUNYALDIZ (Konya) - Bertaraf ediliyor, bertaraf.
MURAT ÇEPNİ (İzmir) - Nasıl? Nereye bertaraf ediyorsun?
ŞENOL SUNAT (Ankara) - Nereye bertaraf ediyorsunuz?
MURAT BAKAN (İzmir) - Bertaraf edilemez.
SANAYİ, TİCARET, ENERJİ, TABİİ KAYNAKLAR, BİLGİ VE TEKNOLOJİ KOMİSYONU BAŞKANI ZİYA ALTUNYALDIZ (Konya) - Burada isterseniz bertarafı size anlatayım, öyle mi istersiniz?