GENEL KURUL KONUŞMASI
Konu: 8 Mart Dünya Kadınlar Günü'ne ilişkin gündem dışı konuşması
Yasama Yılı:5
Birleşim:64
Tarih:08.03.2022

AYŞE SİBEL ERSOY (Adana) - Teşekkür ederim Sayın Başkanım.

Sayın milletvekilleri, 8 Mart Dünya Kadınlar Günü dolayısıyla gündem dışı söz almış bulunmaktayım. Bu vesileyle başta şehit anneleri, eşleri ve yakınları olmak üzere tüm kadınların gününü kutluyorum.

Kadınla ilgili konular disiplinler arası bir nitelik taşır ve her türlü eşitsizlikten arınmış bir görüşü ifade eder. Kadınlar, bilinen tarih boyunca bilim ve kültür alanının dışında tutulma çabasıyla mücadele etmek zorunda kalmışlar ve kuralı bozan kadınlar her zaman var olmakla birlikte, bunlar birer istisna olmaktan ileri gidememiştir. Dünya tarihinde 19'uncu yüzyılda kadın hareketinden bahsedilir ancak Anadolu'da 13'üncü yüzyılda "Bacıyan-ı Rum" adıyla anılan, Türkmen hanımların oluşturduğu bir kadın hareketinden bahsetmek mümkün. Bacıyan-ı Rum'un, Hacı Bektaş Veli'nin manevi desteğiyle sufi Türkmen hanımlarca kurulmuş, halka hizmeti esas almış bir teşkilat olduğunu söyleyebiliriz.

Türk kültür ve devlet geleneğinde ise kadın sadece sosyal hayatta değil, siyasi hayatta da önemli bir rol oynamıştır. Eski Çağ ve Orta Çağ'da Türk kadını belli bir mekâna hapsolmaktan ziyade Avrupa'da yaşayan diğer kadınlara göre toplum içerisinde ve devlet yönetiminde oldukça aktif bir rol oynamıştır. Bilinen en eski Türkçe kaynak olan Orhun Abideleri'nden Kül Tigin Abidesi'nde Tanrı'nın Türk milleti yok olmasın diye yarattığı kişiler arasında İkinci Göktürk Devleti'nde, Kağanın eşi İlbilge Hatun'un adına yer verilmiştir. Eski Türk devlet geleneğinde kadının siyasi konumunu gösteren bu durum Türk toplumunda kadına verilen değerin bir ifadesi olarak değerlendirilmiştir.

Türkiye'de ilk olmak ve bu ilki de gerçekleştiren bir kadın olmak elbette çok zor ancak her değişim küçük bir adımla başlıyor, o ilk adım da belki bizler ve genç kızlarımız için önemli bir cesaret kaynağı oluyor. Türkiye tarihinde çok önemli bir yere sahip kadınlardan birisi de ilk kadın mühendisimiz ve Anıtkabir'in Başmühendisi Sabiha Rıfat Gürayman da ilklerden biri. Evet, Sabiha Gürayman cumhuriyetin ilk kadın inşaat mühendisiydi; onun hayalinde projeler vardı, yollar, köprüler, şantiyeler. Sabiha Hanım, kadın olması nedeniyle masabaşı bir göreve atanmıştı ancak onun hayali şantiyede çalışmaktı, "Bir şantiyede görev almak istiyorum." diyerek dilekçesini müdürüne verdi. Müdürü dilekçeyi uzun süre amirlerine iletemedi, şantiyede kadın mühendis nasıl olacaktı? Müdür bu isteğinden Sabiha Hanım'ı vazgeçirmeye çalıştı ancak Sabiha Hanım dilekçesinde ısrarlıydı. Büyük tartışmalardan sonra Ankara'nın Beypazarı ilçesi Karaboğaz mevkisindeki köprü inşaatına mühendis olarak tayin edildi. Sabiha giydi pantolonu ve çizmeleri, daldı şantiyelerin içine. Elinde planlar, projeler, altında çamur, başladı çalışmaya; ne olursa olsun köprü bitecekti. Genç Mühendis Sabiha, çevre köylülerin meraklı bakışları arasında bütün gücüyle çalışıyordu. İnşaat devam ederken işçiler maaşlarını alamadıkları için işi bırakacaklarını söylediler. Sabiha "Nasıl olur, bu köprü bitmeli!" diye isyan ediyordu. Gitti, işçilerle konuştu ve işçileri ikna etti ve köprü işçilerin ve köylülerin yardımıyla bitti. Köylüler köprünün adını Sabiha için "Kız Köprüsü" koydular. Bugün Kız Köprüsü kullanılmamakta ancak Ankara Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu köprünün korunmasına karar verdi. Sabiha Hanım'ın 40 metrelik mucize Kız Köprüsü o günden sonra bütün kadın mühendislerimize ve şu anda tam olarak seksen sekiz yıl sonra 18 Martta açılışı gerçekleşecek olan "dünyanın en uzun köprüsü" olarak anılan Çanakkale Köprüsü'nde kız mühendislerimize de ilham oldu. Atılan bir küçük adım büyük bir kıvılcım olmuştu.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Tamamlayın sözlerinizi, buyurun.

AYŞE SİBEL ERSOY (Devamla) - Evet kıymetli vekiller, güçlü Türkiye için güçlü kadınların varlığının artarak devam etmesini dileyerek sözlerimi noktalamak istiyorum. Ayrıca, başarılarını Türkiye Büyük Millet Meclisine taşıyan siz kadın milletvekili arkadaşlarıma da iyi ki varsınız diyorum. (MHP, AK PARTİ, CHP ve İYİ Parti sıralarından alkışlar)