İSMAİL TATLIOĞLU (Bursa) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Bursa'nın "2022 Türk Dünyası Kültür Başkenti" ilan edilmesi üzerine gündem dışı söz almış bulunuyorum.

Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatı (TÜRKSOY) Türkiye Cumhuriyeti, Azerbaycan, Kazakistan, Özbekistan ve Türkmenistan tarafından 1993 yılında kurulduğu günden bugüne kadar Türk milletinin gönül birlikteliğini ve kardeşliğini güçlendirmek ve kültürünü gelecek nesillere aktarmak için son derece değerli çalışmalar ortaya koymuştur.

TÜRKSOY'un dil, kültür ve sanatın korunması, canlandırılması ve araştırılması yönünde gerçekleştirdiği çalışmaları takdirle karşılıyoruz. Bu faaliyetler dil, tarih ve kültür birlikteliğinin yanı sıra iş birliği konusundaki ortak irademiz ve ortak çabalarımızla tüm dünyaya ilan edilmesi bakımından değerlidir.

Sanatın her alanında TÜRKSOY'un sağladığı zemin, kültürel gelişmeyi ve zenginleşmeyi beraberinde getirmektedir. Bu kültürel zenginleşme, Türk Devletleri Teşkilatının değerli katkılarıyla hazırlanan Türk Dünyası 2040 Vizyon Belgesi'nin uygulanması açısından ehemmiyet arz etmektedir.

Sayın Genel Başkanımız Meral Akşener'in ifade ettiği gibi, güçlü bir Türk dünyası hem ülkemizin hem de kardeş ülkemizin ve coğrafyamızın kalkınmasında kritik öneme sahiptir. Kültür dünyasının UNESCO'su olarak tanımlanan Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatı bu amaç ve sorumluluk kapsamında çalışmalarına devam etmektedir.

Özbekistan'ın Hive şehrinde gerçekleştirilen 38'inci Dönem Toplantısı'nda TÜRKSOY, Bursa'mızı "2022 Türk Dünyası Kültür Başkenti" ilan etmiştir. 2012 yılında Astana'yla başlayan ve âdeta kültür sancağı gibi Türk dünyasında elden ele taşınan bu değerli emanet 2022 yılı itibarıyla tarihin, kültürün önde gelen şehri Bursa'mıza layık görülmüştür. Bursa, bu unvanı taşıyacak 10'uncu şehir. 2012 yılında Astana'yla başlayan süreç, 2013'te Eskişehir ve sonrasında sırasıyla Kazan, Merv, Şeki, Türkistan, Kastamonu, Oş, Hive ve son olarak da bu yıl Bursa'nın bayrağı devralmasıyla devam etmektedir.

Bursa'nın, doğasıyla, tarihiyle ve kültürüyle bu yükün altından kalkacağına şüphemiz yoktur fakat hem Türk dünyasında ve Türkiye'nin ekonomik coğrafyasında bu konunun tanıtılması hem de böyle bir organizasyon için altyapı yetersizliklerinin giderilmesi gerekmekteydi ve bu süre açısından yapılmaması bir eksiklik olarak karşımıza çıkmaktadır. Bununla beraber, Türk kültürüyle bu kadar iç içe geçmiş, son büyük imparatorluğun doğmasına vesile olmuş Bursa'mızın, bu konuda gerçekten ciddi bir ilgiyi hak ettiğini de düşünüyoruz. Bu anlamlı yılda Türk Dünyası Kültür Başkenti olarak Bursa'da gerçekleştirilecek proje ve faaliyetlerin, Türk dünyasıyla gönül bağlarımızın güçlendirilmesi, yüksek kültürün muhafazası ve gelişimi, siyasi ve iktisadi birliğin geliştirilmesi açısından coğrafyamıza büyük katkı sunacağına eminiz.

Bursa Orhan Gazi Külliyesi ve çevresini içine alan Hanlar Bölgesi, Hüdavendigar, Yıldırım, Yeşil ve Muradiye Külliyeleri ile Cumalıkızık köyünün UNESCO Dünya Mirası Listesi'nde yer aldığı, Bursa ipeği ve İznik çinisi gibi kentin diğer değerlerinin de evrensel miras yolunda adım adım ilerlediği Bursa'mız, tarihini, kültürünü, sanatını ve doğasını tüm dünyaya tanıtma imkânı bulabileceği gibi, Osmanlı mutfağını günümüze taşıyan ender şehirlerden biri olarak gastronomi şehri olduğunu kanıtlama imkânı da bulacaktır.

Tarihin, mavinin, yeşilin ve beyazın uyum içerisinde birleştiği, tabiatı, mukaddes mekânlarıyla Türkiye'nin ve dünyanın kadim şehirleri arasında yer alan Bursa'mızın düşman işgalinden kurtuluşunun 100'üncü yıl dönümünde ve tarihî Ulu Camisi'nin ilk imamı ve ilk Türkçe mevlidin yazarı Süleyman Çelebi'nin vefatının 600'üncü anma yılında "2022 Türk Dünyası Kültür Başkenti" payesinin bugün başlayan ve iki gün sürecek resmî açılış etkinliklerinin şehrimiz için hayırlara vesile olmasını diliyor, Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum. (İYİ PARTİ, AK PARTİ ve CHP sıralarından alkışlar)