ABDULLAH KOÇ (Ağrı) - Sayın Başkan, değerli halkımız ve cezaevlerinde bizi izleyen değerli yoldaşlarımız; sizleri saygıyla selamlıyorum.

Manisa Akhisar Cezaevinde yirmi sekiz yıldır tutuklu bulunan Mehmet Sevinç 3 Nisan gecesi beyin kanaması geçirdiği iddiasıyla hastaneye kaldırılmış ve yaşamını yitirmiştir. Daha ölüm haberini almadan önce bu sabah Adalet Bakanlığına bir soru önergesiyle durumunu sormuştuk.

Son bir ayda cezaevlerinde 4 şüpheli ölüm yaşanmıştır. Cezaevleri ölüm evlerine dönüşmüştür. Adalet Bakanlığının derhâl açıklama yapması ve bu şüpheli ölümlerin aydınlatılması gerektiğini belirtiyoruz. Aynı zamanda, hasta mahpusların derhâl serbest bırakılmasını talep ediyoruz.

Sayın Başkan, ben, bugünkü konuşmamı bu kanun teklifi içerisinde yer alan muhtarlarla ilgili olan madde üzerinde yapmak istiyorum.

Değerli halkımız, şimdi, Türkiye'deki mevcut sorunların çözümü, başta temel sorunların çözümünün adresi yerel demokrasinin güçlendirilmesinden geçmektedir. Kürt sorununun çözülmesi, iktisadi sorunun çözülmesi, demokrasi sorununun çözülmesi ve aynı zamanda adaletin sağlanması açısından yerel demokrasinin çok önemli bir aşama olduğunu belirtmek isteriz. Anlayışımız, temsilî demokrasiyi aşan, doğrudan doğruya demokrasi temsiliyetini dile getiren bir anlayıştır. Yerel yönetimi ilgilendiren mahalle ve köy yönetimiyle de toplumsal, iktisadi ve sosyal sorunların güçlendirilmesi ve aynı zamanda merkezî yönetimin antidemokratik uygulamalarından kurtarılması açısından yerel demokrasinin desteklenmesi çok önemli bir aşamadır. Bakın, AKP Hükûmetinin muhtarları kendi yerel teşkilatı olarak gördüğü bir aşamadan geçiyoruz. Bu 2019 yılındaki seçimlerin hemen arkasından onlarca muhtar görevden alınmış ve bu muhtarların yerine kayyumlar getirilmiştir. Dolayısıyla bu antidemokratik uygulamalar daha seçimin başından itibaren uygulamaya girmiştir. Halkın tüm sorunlarıyla ilgilenen ve aynı zamanda birinci elden sorunları gören muhtarların doğrudan demokrasiyi ilgilendiren demokratik bir yapı olması nedeniyle, bakın, yeni bir düzenlemenin yapılması gerektiğini ve bu düzenlemelerle, muhtarların belediyelerle, muhtarların merkezî yönetim birimleriyle yani kaymakamlar ve valilerle olan ilişkilerinde aynı zamanda sivil toplum kuruluşlarının da dikkate alınması gerektiğini ve daha rahat bir çalışma ortamının sergilenmesi gerektiğini biz buradan belirtmek istiyoruz. Çünkü bu çok çeşitli eksikleri gören muhtarlık makamından, aynı zamanda, kendi mahallelerinde veya köylerinde olan dar gelirlilerin tespiti ve o tespitlerden tutun öğrencilerin ihtiyaçlarına kadar, aynı zamanda, kendi bölgelerindeki afet olayına kadar, çevre düzenlemesine kadar birçok olayla birinci derecede ilgilenen ve bu sorunları kamuoyu oluşturmak kaydıyla gündeme getiren ve çözüm üretilmesini isteyen bir makamdan ve anayasal bir makamdan bahsediyoruz. Dolayısıyla her anlamda desteklenmesi ve aynı zamanda, demokratik olarak güçlendirilmesi gerektiğini biz buradan belirtmek istiyoruz.

Değerli milletvekilleri, şimdi, tabii, bu teklifle birlikte, muhtarlara aynı zamanda asgari ücret düzeyinde bir gelirin bağlanmasına ilişkin bir teklif söz konusu. Biz bu teklifi kabul ediyoruz, destekliyoruz fakat yeterli olmadığını belirtmek istiyoruz. Bakın, enflasyonun TÜİK verilerine göre yıllık yüzde 61, ENAG'a göre yüzde 142 ve aynı zamanda Türkiye'deki açlık sınırının 4.500 lira olduğu bir ortamda asgari ücretin 4.250 lira olması karşısında, verilen bu rakamın doğru olmadığını ve eksik olduğunu belirtmek istiyoruz. Türkiye'de alım gücü yüzde 82 oranında azaldı. Bu nedenle, öncelikle asgari ücretin yükseltilmesi ve buna bağlı olarak da muhtarların ücretlerinin de yükseltilmesi gerektiğini belirtiyoruz.

Bizim genel olarak tüm muhtarları yerel demokrasi ve doğrudan demokrasi açısından desteklediğimizi ama yerelde de Ağrı'daki bütün muhtarları desteklediğimizi ve kendi haklarını bu kürsüde savunduğumuzu belirtir, Genel Kurulu saygıyla selamlarım. (HDP sıralarından alkışlar)