GENEL KURUL KONUŞMASI
Konu: Uşak'taki geri dönüşüme ilişkin gündem dışı konuşması
Yasama Yılı:5
Birleşim:79
Tarih:13.04.2022

İSMAİL GÜNEŞ (Uşak) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; geri dönüşüm ve Uşak ilimizin geri dönüşümdeki rolü hakkında şahsım adına söz almış bulunmaktayım. Yüce heyetinizi ve ekranları başında bizi izleyen aziz milletimizi saygıyla selamlıyorum.

Değerli milletvekilleri, hem dünyada hem de ülkemizde tüketim hızla artarken bunu karşılayacak yeterli tarım arazilerine ve su imkânlarına maalesef sahip değiliz. Muhalefet milletvekilleri zaman zaman burada kürsüye çıkarak, zaman zaman ekranlar başında bizim yurt dışından çöp ithal ettiğimize dair söylemlerde bulunmaktadır.

Değerli milletvekilleri, işin aslı nedir, bunu sizlerle paylaşmak istiyorum: Pet şişeler, konfeksiyon atıkları, çöplerden toplanan elbiseler muhalefet milletvekillerine göre çöp ama bize ve Uşak sanayicisine göre bunlar ham maddedir. Nasıl mı? Burada gördüğünüz şu pet şişesi ve konfeksiyon atıkları normalde Uşak ilimize geldikten sonra "şifanoz" veya "karnet" denilen işlemden geçirilerek, divtilerek elyaf hâline getirilmektedir, şu hâle getirilmektedir ve bundan sonraki aşamada bunlar "open-end" denilen makinelerde işlenerek ip hâline getirilmektedir, ondan sonraki safhada bunlar örme veya dokuma makinelerinde örülerek veya dokunarak şu şekilde kumaş hâline getirilmekte, sonra da konfeksiyon olarak dikilmektedir. Demek ki bunlar çöp değil, geri dönüşümün ham maddesidir. Türkiye'deki geri dönüşümün yaklaşık yüzde 72'si Uşak ilimizde gerçekleştirilmektedir.

Uşak ilimize, İstanbul ve Bursa başta olmak üzere, çeşitli illerden yaklaşık günde 1.700 ton yani 80-100 kamyon tekstil atıkları gelmektedir. Ayrıca, bu işleme kapasitesinin yüzde 50'si kadar miktarın yurt dışından ithalatına Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığımız ve Ticaret Bakanlığımızın kontrolünde izin verilmektedir. Muhalefet milletvekilleri sanki Türkiye Avrupa'nın çöplüğüymüş gibi algı yaratmaya çalışmaktadırlar, böyle bir şeyin olması imkânsızdır; söylediklerinin gerçekle uzaktan yakından alakası yoktur, bu algıyı halkımıza yaymak için birkaç münferit ve olumsuz örnekleri sürekli gündemde tutmaktadırlar. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığımızın ve Ticaret Bakanlığımızın sıkı kontrolleri altında temiz ve işlenebilecek malların ithalatına izin verilmektedir; geri dönüşümü yapılmayacak, standartlara uygun olmayan hiçbir maddenin ithalatına asla izin verilmemektedir.

Geri dönüşümün lokomotifi olan Uşak ilimizdeki yaklaşık 500 işletmede kadın istihdamının yoğunlukta olduğu 14 bin çalışan sayesinde yıllık 485 bin ton tekstil atığı işlenerek yıllık yaklaşık 436 milyon ton katma değerle Türkiye ekonomisine katkıda bulunulmaktadır. Eğer tekstil atıklarını işleyerek ekonomiye kazandırmasaydık, eğer biz bunları çöp kabul etseydik:

1) Bunların bertarafı için 17,2 milyon dolar harcamamız gerekecekti.

2) Yine bunları pamuk olarak yurt dışından ithal etseydik yaklaşık 17,2 milyon dolar ithalat yapmak zorunda kalacaktık.

3) Eğer bu kadarlık pamuğu ekerek elde etmek isteseydik bugün Türkiye'de normalde 4 milyon 778 bin dekar araziye pamuk ekimi yapılırken buna ilave olarak 2 milyon 850 bin dekar araziye daha pamuk ekmek zorunda kalacaktık ve şimdi o alanlara ektiğimiz ürünleri asla ekemeyecektik.

4) Sadece arazilerin ekilmesi için değil bugün 1 kilogramlık pamuklu tekstil ürünü elde etmek için yaklaşık 10 ton suya ihtiyaç vardır. Uşak'ta tekstil geri dönüşümüyle oluşturulan ürünleri pamuk ekerek elde etmek isteseydik tam 4,8 milyar metreküp su kullanacaktık. Neticede geri dönüşüm sayesinde 4,8 milyar metreküp su tasarruf etmiş olmaktayız, bu da 54 milyar metreküp olan Türkiye'nin yıllık su tüketiminin yüzde 8,9'una tekabül etmektedir.

5) Sadece bunlar mı? Hayır. Pamuk kullanırsanız renklendirmek için boyamanız gerekecektir. Geri dönüşüm ham maddeleri işlenmeden renklerine göre ayrıldığından ayrıca bir boyama işlemine tabi tutulmadığı için hem boya masrafından hem de çevre kirliliğinden kurtulmuş olacağız.

Geri dönüşüm sayesinde Uşak ilimiz tarlasız pamuk, koyunsuz yün üretmektedir.

Ayrıca, Uşak ilimizde tekstil dönüşümü haricinde 2 adet alüminyum geri dönüşümü, 2 adet pet şişeden polyester, elyaf geri dönüşümü, 20 adet pet şişeden kırma yoluyla plastik kırma ve granül maddesi geri dönüşümü, 1 adet kablo geri dönüşümü, 9 adet kesilmiş hayvanların yün geri dönüşümü, araba lastiklerinin kauçuk üretimini yapan firmalar bulunmaktadır.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Tamamlayalım lütfen.

İSMAİL GÜNEŞ (Devamla) - Geri dönüşümün çok önemli hâle geldiği dünyada, milletvekilleri olarak biz, sektörün işini zorlaştırmaktan ziyade olumlu davranışlarımızla, enerji ve istihdam desteği gibi desteklerle sektörün önünü açarak hem çevre temizliğine katkıda bulunmuş olacağız hem ekonomiye katkıda bulunmuş olacağız hem de doğal kaynaklarımızı korumuş olacağız.

Geri dönüşümün öncüsü olan ve pek çok tarihî ve doğal güzellikleri olan Uşak ilimize tüm milletvekillerimizi, vatandaşlarımızı bekler; Genel Kurulu saygıyla selamlarım. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)