HDP GRUBU ADINA SERPİL KEMALBAY PEKGÖZEGÜ (İzmir) - Sayın Başkan, sayın milletvekilleri; istihdam sorunu başta olmak üzere, engelliler, hayatın her alanında en fazla ayrımcılığa uğrayan kesimlerdir. Engelli bireyler eşit yurttaşlardır ama öyle görülmüyorlar. Öncelikle, engellilere yönelik yaygın negatif kültür ve ayrımcı politikalarla yüzleşmek gerekiyor. Birazdan AKP temsilcisi çıkıp sizleri, bizleri rakamlara boğacak ancak hiçbir rakam şu anda milyonlarca engelli yurttaşımızın neden ailelere bağımlı, yoksul, işsiz ve yoksun olduğunu açıklayamayacak.

Engellilerin, istihdam edilmeyi bekleyen, yükseköğretim bitirmiş ya da bitirecek olan engelli öğrencilerin ve mezunların, ailelerine bağımlı olmadan yaşamaları, eşit yurttaşlar olarak hayata katılmaları önündeki tek engel aslında bu siyasi iktidarın ta kendisidir.

Engelli bireylerin emek piyasasından dışlanmaları, iş güvencelerinin olmayışı onları sadece ücretten mahrum bırakmıyor, aynı zamanda emeklilik hakkından, sigorta hakkından mahrum bırakıyor yani hayatı boyunca muhtaç olmaya mahkûm ediyor.

Engelli bireyler içinde çifte ayrımcılığa, hatta çoklu ayrımcılığa uğrayan kadın engellileri ayrıca vurgulamak gerekir. Hem toplumsal cinsiyet eşitsizlikleri hem de engelli olmaktan kaynaklı, kadınlar çoklu ayrımcılığa maruz kalıyor.

Kadın engelliler, otizmli engelliler başta olmak üzere istihdamı genişletmek amacıyla engellilerin eğitim ve donanımlarını artırmak gerekiyor. Bu yaklaşım, engelli yurttaşlarımızın bugün içinde bulundukları ağır işsizlik, yoksulluk, yoksunluk sorunları, aslında, iktidarın engellilere bakış açısıyla, sosyal dışlanmaya maruz bırakmasıyla açıklanabilir. Sosyal izolasyon, ayrımcılık, damgalanma AKP'nin politikalarının sonucu olarak kendini gösteriyor. İstihdam kotaları, realize edilen oranlar, hizmet içi oluşturulan söylem dili itibarıyla baktığımızda, engelli yurttaşların sorununa yaklaşımda sadaka anlayışı var. Bu çarpık, ayrımcı, sağlamcı ideolojiyle mutlaka yüzleşmek gerekiyor.

HDP olarak, engelli bireylerin aldığı eğitimle birlikte uzmanlaştığı pozisyonlarda işe yerleştirilmelerinin sağlanması ve istihdam edilmesi için ihtiyaç duyulan sosyal organizasyonların da evrensel tasarımla yeniden yapılandırılması gerektiğini savunuyoruz. Biz, HDP olarak milyonlarca engelli ve ailesi için hak temelli, insan onuruna yakışan bir yaşam sağlamak için kamucu, halkçı politikaların acilen hayata geçirilmesi gerektiğini savunuyoruz.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Buyurun.

SERPİL KEMALBAY PEKGÖZEGÜ (Devamla) - Engelli yurttaşların hayata ve çalışma yaşamına katılması önündeki engelleri kaldırmak devletin yükümlülüğüdür. Ya onurlu, insani iş koşulları sağlayacağız ya da temel yurttaşlık gelirini bir hak olarak engelli yurttaşların tamamına sunacağız. Engelli yurttaşların yaşama eşit katılımı adına engelsiz yaşam, sosyal hak ve sosyal politika olarak hayata geçirilecek; eğitim, istihdam, yaşam olanakları ve sosyal politikalar olarak da bağımsız kuruluşlarca denetlenmesi sağlanacaktır. (HDP sıralarından alkışlar)