İMAM HÜSEYİN FİLİZ (Gaziantep) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; 336 sıra sayılı Çevre Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'nin 10'uncu maddesiyle ilgili olarak İYİ Parti Grubumuz adına söz almış bulunmaktayım. Genel Kurulu saygılarımla selamlıyorum.

Değerli milletvekilleri, bu maddede "...süre nedeniyle ilk ruhsatı hükümsüz hale gelmiş parsellerdeki eksik kalan yapılar için... Projelerinde herhangi bir değişiklik olmaksızın yeniden yapılacak ruhsat başvurularında, ruhsat başvurusunda bulunulan ilgili yapı maliklerinin tamamının muvafakati aranır." denmektedir. Bu düzenlemeye karşı olmadığımızı belirtmek istiyorum. Ancak merak ediyorum; süre dolayısıyla ruhsatları hükümsüz hâle gelmiş kaç konut, tesis ya da otel bulunmaktadır? Komisyonun cevaplamasını bekliyorum.

Değerli milletvekilleri, AK PARTİ yirmi senedir ekonomik alanda gelişme modelini tamamen inşaata dayalı olarak kurgulamıştır. Seçtiği bu modelin doğal sonucu olarak şehirlerimiz yaşanamaz hâle gelmiş, doğal alanlarımız, ormanlarımız hızla azalmaya başlamıştır. Yirmi yıl boyunca planlamaya yön veren ve sınırlarını çizen mevzuat sisteminde günübirlik, keyfî onlarca değişikliğe gidilmiştir. Liyakatsiz ellerde yürütülen yanlış politikalar sonucunda şehirlerimiz hem kendilerini hem de çevrelerini tüketen birer canavara dönüşmüş durumdadır. Bunun başlıca sebebi, şehirleri beton yapılardan ibaret gören anlayıştır. Planlama olmadan şehirlerin sağlıklı ve dengeli gelişmesi mümkün değildir. Ayrıca planlar keyfî olarak ve tek bir kişinin istek ve arzularına göre değiştirilmemelidir. Maalesef, planlar, inşaat baronlarının kontrolüne bırakılmış, sırf siyasi kaygılar sebebiyle birçok belediyenin planlama yetkisi merkezî idareler eliyle gasbedilmiş durumdadır.

Değerli milletvekilleri, bugün gelinen noktada Türkiye tümüyle yapılaşması gereken alan olarak görülmektedir. AK PARTİ'nin çıkardığı tüm kanunlar da bu amaca yöneliktir. Hayata geçirilen 5216 sayılı Büyükşehir Belediye Kanunu'yla ülkemizdeki büyükşehirlerde bulunan tüm köyler mahalleye dönüşmüştür. Eğitimi de olumsuz etkileyen bu uygulamada hedef, kent çeperlerini de büyükşehir sınırlarına katarak bu alanlarda bulunan ucuz arazilerdeki rantı yandaşlara aktarmaktır.

Değerli milletvekilleri, bugün yaşadığımız gıda krizinin arkasında yatan temel sorunlardan biri budur. TÜİK'in 2001 verilerine göre üretim alanı olan toplam tarım arazilerimiz 41,2 milyon hektardan 2021 yılı itibarıyla 37,7 milyon hektara, işlenebilir tarım alanları ise 27,8 milyon hektardan 23,1 milyon hektara düşmüştür. Bunun arkasında yatan en önemli sebep, kent çeperinde bulunan tarım arazilerini arsa olarak gören anlayıştan başkası değildir. Bu sürecin yoğunlaşarak devam edeceği anlaşılmaktadır.

Değerli milletvekilleri, kentsel dönüşüm ve afetler bugün şehirlerimizde karşı karşıya kaldığımız diğer bir sorundur. Depremler sonucunda üretilen çözüm, yıkılan binaların yerine yapı kalitesi yüksek ancak yapı yoğunluğu daha da yüksek yerleşim alanları inşa etmektir. Bu anlayışın ülkemiz kentlerini orta ve uzun vadede başka sorunlarla baş başa bırakacağı açıktır. Bu anlayışın neticesinde varacağımız yer insanlar arasındaki kültürel bağların koptuğu, kentleşme kalitesi ve yaşam standardı düşük kentlerdir. Kendini tamamen müteahhide terk etmiş bu anlayışın terk edilmesi tek çözüm yoludur.

Değerli milletvekilleri, şehircilik birçok bileşeni, birçok konuyu içeren kapsamlı ve geniş katılımla ele alınması gereken bir konudur. Bu anlamda, tüm mevzuat sisteminin ve idari yapılanmanın baştan aşağı yeniden ele alınması gerekmektedir.

Bununla birlikte, şehircilik mesleğini icra eden şehir plancılarının durumu da bu noktada kritik önem arz etmektedir. Bugün ülkemizde şehirlerin oluşumunda temel doküman olan planlara imza atan bu meslek grubundaki insanlar, maalesef, birçoğunda eğitim kalitesi düşük, öğretim görevlisi yetersiz, fizik imkânları düşük bölümlerden mezun olmaktadırlar.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Tamamlayın sözlerinizi.

İMAM HÜSEYİN FİLİZ (Devamla) - Üniversitelerdeki 33 bölüme yılda yaklaşık 2.300 öğrenci alınmakta olup mezunları, derinleşmiş bir işsizlik ve yoksulluk sarmalının içinde bulunmaktadır. Şehir planlama bölümlerinde gerekli düzenlemelerle, arz talep dengesi gözetilerek öğrenci alınmalı ve nitelikli eğitim vermeyen bölümler ivedilikle kapatılmalıdır.

Değerli milletvekilleri, AK PARTİ hükûmetlerinin, sayılan bu konu başlıklarıyla beraber, tüm mevzuat yapısında, idari işleyişte ve akademik düzeyde gerekli düzenlemeleri yapmadıklarını görüyoruz.

Adaleti gözeterek, ranta fırsat vermeden, yandaş gözetmeden "iyi şehircilik" anlayışıyla biz yaparız diyor, Genel Kurulu saygılarımla selamlıyorum. (İYİ Parti sıralarından alkışlar)