CHP GRUBU ADINA GÜRSEL EROL (Elâzığ) - Sayın Başkanım, sayın milletvekilleri; Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum.

Bu yapacağım konuşma siyasi bir konuşma değil, gerçekten bölgede yaşanan bir sorunla ilgili Meclisin dikkatini ve bilgisini çekmek amaçlı. Çünkü bizim ilimizde 2 tane büyük aşiret var; bunlar Beritanlar ve Şavak aşiretleri. Bunlar yüzyıllardır geleneksel küçükbaş hayvancılıkla uğraşan aşiretlerdir; bölgede terörün yoğun olduğu dönemlerde bile terör örgütlerine karşı devletin yanında dik durarak hayvancılıkla ilgili, üretimle ilgili en ufak bir şekilde taviz vermeyen aşiretlerdir. Bu aşiretler yalnızca Elâzığ bölgesinde değil, Tunceli, Erzincan, Sivas, Bingöl, Muş bölgesinde de o bölgedeki yaylaları da kullanan ve yerleşik olarak o bölgelerde de olan aşiretler. Ama bu aşiretler yüzyıllardır küçükbaş hayvancılığı geleneksel yöntemlerle yapan, devletin hiçbir katkısını almayan... Her sene en yoğun yaşadıkları sorun mera tahsisi. Yani biz "üretim, üretim, üretim" diyoruz, çoğu zaman vergi affı çıkarıyoruz, imar affı çıkarıyoruz, sanayiciye teşvik veriyoruz, ticarete teşvik veriyoruz, kredi veriyoruz, ahır hayvancılığına ve büyükbaş hayvancılığa kredi veriyoruz, teşvik veriyoruz ama diğer taraftan, küçükbaş hayvancılıkla uğraşan bu aşiretlerin yaylalarından bile para alıyoruz ve para alındığı hâlde çoğu zaman bu aşiretler hayvanlarını götürecek yayla bile bulamamakta. Şimdi, bu aşiretlerin ne olduğunu belki çok iyi bilemeyebilirsiniz "Beritanlar veya Şavaklar" deyince ama "Erzincan tulum peyniri" deyince, "şavak tulum peyniri" deyince belki oradan bir bağlantı kurabilirsiniz. Yani bunlar tulum peynirinin Türkiye'deki üreticileri olan 2 aşiret. Bu aşiretlere, gerçekten, belki benzetme gibi olabilir ama Ege ve Akdeniz Bölgesi'ndeki Yörükler de hayvancılıkla uğraşan Yörükler de aynı mağduriyeti yaşayabilirler. Bu aşiretlere devletin desteğine ihtiyaç var. Yani gerçekten bu aşiretlerin, merayla ilgili, mera tahsisiyle ilgili, mera tahsisinin ücretsiz verilmesiyle ilgili, hayvanlarının bakımıyla ilgili, korunmasıyla ilgili, teşvikiyle ilgili, değerlendirilmesiyle ilgili, alımıyla ilgili, kesimiyle ilgili, ürünlerinin alımıyla ilgili devletin desteğine ihtiyaçları var. Hâlâ hayvanlarla yük taşıyan, hayvanlarından elde ettikleri sütü şehir, ilçe merkezlerine getirerek ekonomiye kazandıran aşiretler bunlar.

Değerli milletvekilleri, benim sizden ricam şu: Gerçekten o insanların yaşam tarzlarını gördüğünüz zaman, yaşadıkları sorunları gördüğünüz zaman içinizin parçalanmaması, duygulanmamanız, üzülmemeniz mümkün değil yani gerçekten, belki de en kırsal bölgelerdeki insanların yaşadığı sorunlardan daha yoğun sorunlar yaşayan insanlar bunlar. Düşünün, bir dağın başında, elektrik yok, su yok, sosyal bir hayat yok yani yirmi dört saat boyunca yaptıkları tek şey hayvanlarını otlatmak ve üretime katkı vermek, üretime destek vermek. Bu insanlara destek çıkmak lazım, bu insanlara sahip çıkmak lazım, bunların taleplerini değerlendirmek lazım. Bunların aynı zamanda kışın döndüklerinde oturabilecekleri mekânları da yok, çoğu zaman kışı da çadırlarda geçiriyorlar. Bunlarla ilgili TOKİ konutlar yapabilir, bu insanlara bir öncelik verebilir, ayrıca hayvancılıkla uğraşan her aileden 1 kişiye devletin desteği olarak sigorta yapılabilir, destek verilebilir.

SALİH CORA (Trabzon) - Merada konut yapılabilir mi?

GÜRSEL EROL (Devamla) - Ya, merada değil, merada oturmuyor, meraya yazın gidiyor. İşte, bilmediğiniz için yorumu öyle yapıyorsunuz. Mera, yerleşim alanı değildir, mera, yazın hayvanlarını götürüp otlattığı alandır, kışın da tekrar yaşadığı bölgeye geri geliyor yani köyse köy, ilçeyse ilçe, geri dönüyor. Mera, onun yaşam alanı değil, mera, hayvanlarıyla kışı geçirdiği, havanın serin olması nedeniyle hayvanlarını otlatmak amaçlı kullandığı bir alandır ama yerleşimden daha ziyade öncelikli sorunları meraların ücretsiz hâle getirilmesi, tahsis edilmesi. Her sene sorun var, her sene bahar ayında bu aşiretler "Hayvanlarımızı nereye götüreceğiz?" diye inanılmaz sorun yaşıyorlar. Valiliklerin tedbirleri var, çoğu zaman meralara bırakmıyorlar, köylüler kendi meralarına dışarıdan gelmelerine müsaade etmiyorlar ama bu 2 aşiretin şu anda elinde yetiştirdiği küçükbaş hayvan sayısı yaklaşık 800 bin yani ekonomiye müthiş bir destekleri, katkıları var. Bu anlamda, ben bu araştırma önergemizi Genel Kurulun takdirine ve bilgisine arz ediyorum.

Hepinize saygılarımı sunarım, teşekkür ederim. (CHP sıralarından alkışlar)