CHP GRUBU ADINA EMİNE GÜLİZAR EMECAN (İstanbul) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum.

Evet, değerli arkadaşlar, ek bütçeyi görüşüyoruz. Nasıl görüşüyoruz? Yaptığınız 2022 bütçesi altı ayı geçmeden eridiği için ek bütçeyi görüşüyoruz. Kriz, buhran, yıkım; nasıl tanımlarsak tanımlayalım hepsi bu ülkenin durumunu çok iyi bir şekilde açıklıyor. "Refah" kelimesinin anlamını unutan vatandaşlar, yarattığınız enflasyon canavarının altında inim inim inliyor değerli arkadaşlar. Sizin öngörünüze göre, 2022 yılında TÜFE oranı yüzde 9,8, dolar kuru da 9,27 TL olacaktı ama şimdi TÜİK bile tüketici enflasyonunu yüzde 73,5, üretici enflasyonunu yüzde 132,6 olarak açıklıyor, dolar kuru da 17'yi geçti; şimdi TÜİK bile bunu açıklıyor. Çiftçi, sanayici üretemiyor, esnaf satamıyor değerli arkadaşlar. Emekli perişan, işsizler ordusu her geçen gün büyüyor, öğrenciler kredi borçlarını ödeyemiyor, sürekli söylememize rağmen faizlerini de silmiyorsunuz. Ayşe teyzeyi örnek alalım. Ayşe teyze 1 kilo patatesi bir yıl önce 1 lira 90 kuruşa alıyordu, şimdi 10 liraya alamıyor. Geçen yıl 1 litre ayçiçeği yağını 12 liraya alıyordu, bu sene ise 50 lira ödüyor 1 litre ayçiçeği yağına. Yetmeyen maaşından torunu için ayırdığı harçlığı da aç kalmamak için kullanıyor. Açlık sınırının 6.391 TL olduğu bir yerde en düşük emekli maaşı bile 2.500 lira. Şimdi, kalkmış, komisyonda görüştüğümüz 55 maddelik torba kanunda 2.500 liralık emekli maaşını 3.000 TL'ye çıkarıyorsunuz; biraz önce de bir önerge verdiniz, bu 3.000 TL'yi 3.500 lira yaptınız; zahmet oldu size diyoruz.

Şimdi, hep dünyayı örnek veriyorsunuz gelişmelerle ilgili, ben de bir örnek vereceğim: Dünyada gıda enflasyonu yüzde 23 iken Türkiye'de yüzde 93, yüzde 93! Bugün Türkiye'de gıda fiyatlarındaki her 4 liralık artışın sadece 1 lirası dünyadaki gelişmelerden kaynaklıysa kalan 3 lirasının sebebi sizsiniz, halkı açlığa mahkûm ettiniz. Şimdi, Türkiye'nin genel tablosu bu, kısa bir özet yaptık. Ve size sormak istiyorum: Siz kimin iktidarısınız? Kime hizmet ediyorsunuz? Örneğin, esnafa, çiftçiye, Ayşe teyzeye, emekli Mehmet amcaya mı hizmet ediyorsunuz? Hatta üreten kesimlere hizmet etseydiniz tablo bu şekilde olmazdı. Millî gelirimizin dağılımındaki adalet sayenizde iyice bozuldu; zengin daha zengin, yoksul da daha yoksul hâle geldi. Vatandaşın cebini deldiniz, devletin 2022 bütçesini altı ayda erittiniz, Türk lirasının itibarını alaşağı ettiniz ve aç milyonlar yarattınız. Size göre suçlu kim? Ukrayna savaşı başta olmak üzere dünyadaki jeopolitik gelişmeler ve bunların yol açtığı ekonomik sorunlar, enerji fiyatlarındaki artışlar, Brent petrol fiyatlarındaki artışlar, nokta nokta nokta devam ediyor. Ama şimdi size hiç kimse inanmıyor ve güvenmiyor değerli arkadaşlar. Bakın, Ekonomik Güven Endeksi bile sadece bugün yüzde 3 daha düştü, artık güven duyulmayan bir iktidarsınız.

Değerli arkadaşlar, bir de suçladığınız enerji fiyatları üzerinden bakalım; hani, enerji fiyatlarında dünya genelinde çok yüksek artışlar oldu ya. OECD ülkelerindeki artış ortalaması yüzde 32,7, Türkiye'de ise bu artış yüzde 136,9. Şimdi, aradaki bu muazzam farkı bize nasıl açıklayacaksınız? TL'de değer kaybı yedi ayda yaklaşık yüzde 75, Brent petrol fiyat artışı yüzde 45, Türkiye'de benzine son yedi ayda yüzde 225, mazota yüzde 264 zam yaptınız, şimdi bu farkı nasıl açıklayacaksınız? Açıklayamazsınız. İşte, geldiğimiz nokta böyle bir yeni bütçe oluyor. Dokuz ay önce aldığınız yanlış ekonomik kararlarla döviz krizi yaşadık, bütçe görüşülürken yetmeyeceği konusunda da sizi uyarmıştık ama bizi dinlemediniz. Meclise sevk edildiği günden bugüne 2022 bütçesi 188 milyar dolardan 100 milyar doların altına indi. Eriyen bütçeyi kim için harcadınız? Şimdi, bu sorunun cevabına bakacağız. Kur korumalı mevduata, geçiş garantili köprü ve yollara, hasta garantili şehir hastanelerine yani bir avuç zengine ve müteahhitlere harcadınız. Yoksullar için yapılan sosyal koruma harcamalarının gayrisafi yurt içi hasıla içindeki oranını incelediğimizde ise 30 OECD ülkesi arasında Türkiye 29'uncu sırada yani sondan 2'nci sıradayız değerli arkadaşlar. Siz, sonuç olarak, yoksulunu ezen bir iktidarsınız. Şimdi, yılın ortasında ek bütçe getirmek zorunda kaldınız ve ek bütçeyle birlikte toplam bütçe ancak ve ancak 163 milyar dolar ediyor. Getirilen ek bütçeyle merkezî yönetim bütçe ödeneği 1 trilyon 80 milyar lira daha artırılıyor, gelirler de 1 trilyon 81 milyar lira öngörülüyor yani gelirler ile giderlerin eşit, birbirine denk olduğu bir bütçeyi konuşuyoruz şu anda. Tamam, gelirlerin tamamını harcıyorsunuz ama bütçe dengesinde hiçbir değişiklik yok. Bütçe açığı 278,4 milyar öngörülmüştü, yine aynı açık bu ek bütçeyle beraber devam ediyor arkadaşlar. Çünkü bütçeyi hâlâ mevcut siyasi tercihlerinizle paylaştırıyorsunuz, pay ediyorsunuz yani aslında getirdiğiniz bütçeye "ek bütçe" denemez; "2022 bütçesinin iflas ettiğini kanıtlayan bütçe" denir.

Peki, bu bütçeyi nelere harcayacaksınız? Örneğin, tarıma sadece 37,1 milyar lira ayırırken en büyük pay enflasyon nedeniyle kamu personeli maaşlarına, kamu harcamalarına, başta BOTAŞ olmak üzere KİT'lerin giderlerine gidiyor, harcanıyor. Sadece faiz ödemeleri için bütçeden 89 milyar lira bir pay ayrılıyor. Yap-işlet-devret, köprü, otoyol projelerine ayrılan garanti ödeneği 5,6 milyar lira, Avrasya Tüneli için ek 550 milyon lira, şehir hastaneleri için toplam 4,3 milyar lira ekleniyor. Kur korumalı mevduata bakacak olursak bu mevduatla sermaye sahiplerine aşağı yukarı şimdiye kadar hazineden 21,1 milyar lira bütçe aktardınız. Ek bütçede yine kur korumalı mevduata 40 milyar liralık daha ödenek ayırmışsınız; e, maşallah diyelim.

Şimdi, gelirlerinize bakıyoruz. Beklenen gelirlerin içindeki en büyük pay vergi gelirlerine ayrılmış. Vergi gelirlerinde öngörülen brüt artış 1 trilyon 83 milyar lira ve geçen yılın ilk beş ayındaki toplanan vergilerle oranladığımızda yaklaşık yüzde 204 bir fazlalıktan bahsediyoruz; yani gelsin zamlar, geliyor zamlar değerli arkadaşlar.

Ek bütçe gelirleri milletin, yoksulların ödediği vergilerden karşılanıyor, vergi gelirleri kalemlerinde ise en yüksek pay 47 milyar TL'yle petrol ve doğal gaz ürünlerinden elde edilen vergilerden oluşuyor yani biraz önce söylediğim gibi vatandaş doğal gaz, petrol kullandıkça, elektrik kullandıkça çatır çatır vergisini de ödüyor. Konuşmamın başında Ayşe teyzeden söz etmiştim. E, Ayşe teyze de eriyen maaşıyla patates, yağ, soğan alırken yine çatır çatır vergisini veriyor. 85 milyon vatandaş her kalem harcamada vergisini ödüyor değerli arkadaşlar. Bu sırada siz ne yapıyorsunuz? Yurttaşlardan kalem kalem vergi alırken müteahhitlerinizin vergilerini bir kalemde siliyorsunuz, kiralarını yirmi yıl erteliyorsunuz yani bu bütçe vatandaşın cebine göz diktiğinizin bir kanıtı daha olmuş oluyor.

Kamu-özel iş birliği projelerindeki adrese teslim ihaleler ve garanti ödemeleriyle nasıl yandaş müteahhitleri zengin etmeye devam ediyorsanız, kur korumalı mevduat aracını da belirli sermayedar kişi ve gruplara devletin kaynaklarını aktarma aracı olarak kullandığınızı biz her gün söylüyoruz.

Şimdi, değerli arkadaşlar, eğer biz haklıysak siz bu ülkenin vatandaşlarına ihanet içindesiniz; yok, eğer faiz artıramadığınızdan dolayı hâlâ doları tutacağınızı sanarak kur korumalı mevduat aracında ısrar ediyorsanız ve ek bütçeyle sorunları çözeceğinize inanıyorsanız, o zaman da öngörü yoksunu, beceriksizlersiniz. Ki zaten indireceğinizi iddia ettiğiniz faizi bile artık indiremez hâle geldiniz ve her iki durumda da bir an önce bu iktidardan gitmeniz ve bu milletin yakasından düşmeniz lazım. Güzel ülkemiz ve milletimiz için bu çok hayırlı olacaktır.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

EMİNE GÜLİZAR EMECAN (Devamla) - Son cümlemi toparlayabilir miyim?

BAŞKAN - Buyurun.

EMİNE GÜLİZAR EMECAN (Devamla) - Bizim bütçe harcama tercihlerimiz yandaştan yana değil, halktan yana olacak ve Türkiye bizim iktidarımızda rahat bir nefes alacak.

Saygıyla selamlıyorum, teşekkür ediyorum. (CHP sıralarından alkışlar)