| Konu: | Gelir Vergisi Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi münasebetiyle |
| Yasama Yılı: | 6 |
| Birleşim: | 13 |
| Tarih: | 27.10.2022 |
OYA ERSOY (İstanbul) - Sayın Başkan, Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum.
Ben, bugüne kadar ne Millî Eğitim Bakanlığının ne Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığının görmediği çocuk yoksulluğu konusunda konuşmak istiyorum.
Evet, sayın milletvekilleri, 27'nci Yasama Dönemi içinde bu Meclis tam 275 kanun teklifi geçirdi, içinde bir tane bile çocuklara dair teklif yok. Yirmi bir yıldır inşaat sektörünü kalkındırdınız, şirketlere teşvikleri verdiniz; vergi muafiyetleri, istisnalar, bunlara ilişkin yasalar çıkardınız ama çocuklara dair herhangi tek bir madde dahi çıkmadı bu Meclisten.
Evet, ailelerin yaşadığı en büyük kriz bugün okula giden çocukların masraflarını karşılayamaması. İnsanlar kredi çekiyorlar ve çocuklarını okula gönderiyorlar ve bu krediler nedeniyle de icralık durumdalar. Okula başlayan bir çocuğun kıyafet ve kırtasiye masrafları 3 bin liraya, ulaşım ve beslenme ücretleriyle birlikte bu giderler 5 bin liraya çıkıyor. Ve ekim ayı açlık sınırı 7.425 lira, yoksulluk sınırı ise 24.185 liraya yükselmiş, sağlıklı bir beslenmenin günlük maliyeti asgari 243 lira. Şimdi, 243 liradan hesapladığımızda, 4-6 yaş arası bir çocuk için aileler aylık 1.351 lira harcama yapmak zorunda. Çocukların gelişimi için önemli olan o süt, yumurta var ya, onların fiyatı ne kadar arttı, biliyor musunuz? Yüzde 74,2 oranında arttı ve çocukları için aileler bu temel beslenme olanaklarını bile sağlayamıyorlar, o nedenle ciddi anlamda bir sıkıntı var bu konuda. Evet, gıda fiyatlarındaki son bir yılda yüzde 92 artış; aileler çocuklarına beslenme koyamaz hâl e geldi, aileler çocuklarını okula gönderirken yanlarına beslenme koyamıyorlar.
Şimdi size birtakım veriler vereceğim ancak bu, enflasyon sonucunda çocuk yoksulluğuna dair veriler; bizzat sizin denetiminizde olan kurumlarınızın ve Bakanlığın verileridir, sonra çıkıp "dezenformasyon" falan demeyin.
Bakın, TÜİK bile 20 Nisan 2022 'de İstatistiklerle Çocuk, 2021 Raporu açıkladı ve 2020 yılı itibarıyla yoksul çocuk sayısının 7 milyon 378 bin olduğunu ilan etti. Yine, TÜİK rakamlarına göre, Türkiye, 30 Avrupa ülkesi arasında en yüksek çocuk yoksulluğu oranına sahip 2 ülkeden 1'idir. Ülkede şiddetli yoksulluk yaşayan 16 yaş altı çocukların sayısı ne kadar, biliyor musunuz? 6 milyon 500 bine ulaştı. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı verilerine göre, ailesinin yanında temel ihtiyaçlarını karşılayamayan çocuk sayısı 150 bine ulaştı, 150 bin. Yine, Kamu Denetçiliği Kurumunun 2021 verilerine göre ise yoksullaşan 4 çocuklu aileden 1 'i bir gün veya daha uzun süre gıdasız kalıyor. Derin Yoksulluk Ağı'nın verileri var. Türkiye'de Çocuk Yoksulluğu Raporu'na göre, hanelerin yüzde 38,7'sinde neredeyse her gün öğün atlanıyor. Yoksulluk, okul çağındaki çocukların yeterli beslenmemesine neden oluyor ve Türkiye, OECD ülkeleri arasında çocuk yoksulluğunda ilk sırada. Türkiye'de her gün her 5 çocuktan 1'i yeterli ve besleyici gıdaya ulaşamadığı gibi, her 4 çocuktan 1'i okula aç gitmek zorunda kalıyor. Yaşanan yoksulluk aileleri çocuklarına bakamayacak seviyeye getirdiği için, çocukların bakım ve koruma altına alınma sayısı da arttı, biliyor musunuz? Tam yüzde 70'e yükseldi.
Evet, her bütçe döneminde söylüyoruz, yine söyleyelim. Biz kaynakları bizzat halka kullanmak gerektiğine inanıyoruz ve bunu savunuyoruz. Okullarda her çocuğun bir öğün ücretsiz sağlıklı yemek yemesi için Meclisi ben göreve çağırıyorum. O kaynakları vergi borçlarını sildiğiniz şirketlerinize aktarmak yerine, bizzat bu ülkenin geleceği çocuklar için harcansın ve onların beslenmesi için harcansın diyorum.
Saygılarımla. (HDP sıralarından alkışlar)