HÜSEYİN ÖRS (Trabzon) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; kanun teklifinin 13'üncü maddesi üzerinde İYİ Parti Grubu adına söz aldım. Genel Kurulu ve ekranları başında bizi izleyen aziz milletimizi saygılarımla selamlıyorum.

Değerli milletvekilleri, engellilerin evde bakımına yönelik yapılan yardım ödemeleri mevzuatta yapılan değişiklikler sebebiyle kimi zaman geri istenmekte ve bu da mağduriyetlere sebebiyet vermektedir. İlgili maddeyle, yardım alan kişilerin kusurunun bulunmadığı hâller için yapılan ödemelerin geri talep edilmemesi amacıyla terkin yoluna gidilmektedir.

Değerli arkadaşlar, Dünya Engellilik Raporu'na göre engelli insanların sayısı her geçen gün artmaktadır. Engellilik doğuştan veya sonradan herhangi bir hastalık veya kaza sonucu bedensel, zihinsel, ruhsal, duygusal ve sosyal yetilerini çeşitli derecelerde kaybetmiş, normal yaşamın gereklerine uyamayan kişilerin durumunu açıklar. En geniş anlamda engellilik, sosyal hayata katılımdaki sınırlama ya da eksiklik durumu olarak da nitelendirilebilir.

Değerli arkadaşlar, engellilere verilen haklar, sosyal devlet anlayışında eşit yaşama hakkı kapsamında yapılması gereken düzenlemelerdir. Engellilerle ilgili atılacak her adımda bu gerçek göz önünde bulundurulmalıdır. Engellilerin insan onuruna yaraşır bir şekilde yaşamlarını sürdürebilmeleri için tüm sosyal ve ekonomik haklara sahip olma bakımından pozitif ayrımcılık kapsamında değerlendirilmesi gerekir. Temel olarak, engelli bireylerin eksik, yetersiz, başkalarının yardım ve bakımına ihtiyaç duyulan insanlar olarak algılanması, engelli bireylere ekonomik ve sosyal süreçlerde yer verilmemesi onların toplumdan, toplumsal yaşamdan izole edilmesi sonucunu doğurmaktadır. Bu şekilde üretken birey rolünü kaybeden engelli vatandaşlarımız toplumsal hayattan dışlanmaktadır. Engelli vatandaşlarımız, zamanla, toplumla aralarında oluşan yabancılaşmanın sonucu olarak Anayasa'nın, uluslararası sözleşmelerin ve kanunların onlara tanıdığı temel haklardan yararlanamayarak ayrımcılığa maruz kalmaktadır.

Değerli arkadaşlar, bakıma ve yardıma muhtaç engellilere verilen yardımlar, aile ve sosyal hizmetler il müdürlüklerine veya sosyal hizmet merkezlerine yapılan başvurular sonucunda, belirlenen bakıcı aile yakınlarının hesabına yatırılmaktadır. Anayasa ve kanunlar gereği, devlet, engelli bireylerine bakar; bu, sosyal devlet ilkesinin bir gereğidir. Ancak, madde gerekçesinde bahsedilen suistimallerin de göz ardı edilmemesi gerekir. Sosyal güvenlik ödemeleri veya yardımlarda partizanlığa, kayırmacılığa, yandaşlığa engel olunmalıdır. Maalesef devlet kararından ziyade parti kararlarıyla sosyal güvenlik yardımlarının yapıldığı sıklıkla ifade edilmektedir arkadaşlar. Bu konuda vatandaşlarımızdan gelen çok sayıda şikâyet var. Bunlar bizlere de geliyor, diğer milletvekili arkadaşlarımıza da gidiyordur muhtemelen.

Diğer taraftan, "yersiz ödeme" şeklinde adlandırılan ödemelerin birinci sebebi engel oranlarının tespitinin devamlı değiştirilmesidir yani mevzuat değişiklikleri yüzünden engelliliğin standardı değişmektedir, bir engelliye iki sene sonra "Arkadaş, sen artık engelli değilsin." denmektedir. Engel oran tespitlerinin sürekli değiştirilmesi engelli vatandaşlarımıza saygısızlıktır, devlet ciddiyetine de yakışmamaktadır. Ayrıca, bu maddedeki düzenlemelerle ilgili hususlar Sayıştayın denetim raporlarına yansımış ve kamu zararı oluşturduğu da ortaya çıkmıştır.

Bu duygu ve düşüncelerle Genel Kurulu saygılarımla selamlıyorum. (İYİ Parti sıralarından alkışlar)