MAHMUT CELADET GAYDALI (Bitlis) - Teşekkür ederim.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; partim ve grubum adına, görüşülmekte olan 366 sıra sayılı Polis Yüksek Öğretim Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'nin 6'ncı maddesi üzerine söz almış bulunmaktayım. Sizleri ve kamuoyunu saygıyla selamlarım.

Değerli milletvekilleri, 9/7/1982 tarihli ve 2692 sayılı Sahil Güvenlik Komutanlığı Kanunu'na personelin ödevleri, hak ve sorumluluklarının belirlenmesi amacı için ek bir madde getirilmiştir. Bu madde, personelin ödevleri ile -hak ve sorumluluklarıyla- görevin icrası esnasında ve görev dışı zamanlarda personel tarafından uyulması gereken kurallar, sahip olunması gereken vasıflar ve diğer hususların İçişleri Bakanlığı tarafından yürürlüğe konulacak yönetmelikle belirleneceği şeklindedir. Kurum kültürünün devamının sağlanması, personel disiplininin hayata geçirilmesi hedefi, personelin hak ve ödevleri, yönetmelikle değil, kanunla düzenlenmelidir. Kanunların uygulanması amacıyla, ilgili birimler, kendi sorumluluklarına giren konular hakkında yönetmelik çıkararak faaliyetlerin Anayasa'ya uygun olarak devamlılığını sağlarlar. Burada, kanun dışında, İçişleri Bakanı tarafından çıkarılacak yönetmelikte, personelin görev başında ve görev dışında, insan hakları ve demokrasiye uygun hareket edeceği düzenlemelerin hayata geçirilmesi öncelikli olmalıdır.

Özellikle "görev dışı zaman" olarak tanımlanan durumda hangi ilkeler ve kriterlerin yer alacağı açıklanmamıştır. İçişleri Bakanlığına personel haklarının düzenlenmesinde sınırsız bir hak vererek kanunilik ilkesine aykırı hareket imkânı verilebilir. Şu çok açık ki: Anayasa'nın 128'inci maddesinin ikinci fıkrasında açık bir şekilde, kamu görevlilerinin hak ve sorumlulukları ile özlük hakları ve disipline ilişkin düzenleme, kanunla yerine getirilir. Getirilen 6'ncı maddede, daha önce iptal hükmü verilen kanunda olduğu gibi "Personelin hak, ödev ve davranışlarının İçişleri Bakanlığı tarafından çıkarılacak yönetmelikle düzenlenmesi belirlilik ilkesine de aykırıdır." kuralı geçerlidir. Yasal düzenlemelerin hem kişiler hem de idare yönünden herhangi bir duraksamaya ve kuşkuya yer vermeyecek şekilde; açık, net, anlaşılır, uygulanabilir ve nesnel olması, ayrıca kamu otoritelerinin keyfî uygulamalarına imkân tanımaması gerekir. Belirlilik ilkesi, hukuksal güvenlikle bağlantılı olup bireyin kanundan belirli bir kesinlik içinde hangi somut eylem ve olguya hangi hukuksal yaptırımın veya sonucun bağlandığını, bunların idareye hangi müdahale yetkisini verdiğini bilmesini zorunlu kılmaktadır. Kişinin beyanı veya özel hayatla bağlantılı eylemleri nedeniyle disiplin cezası uygulanması durumunda, ifade özgürlüğüne veya özel hayatın ve aile hayatının gizliliğine saygı gösterilmesi hakkına; aylıktan kesilme cezasının uygulanması durumunda ise mülkiyet hakkına müdahale edilmiş olacaktır. Bu itibarla, disiplin suçu ve cezaları sebebi veya sonucu itibarıyla çeşitli temel hak ve özgürlüklerin sınırlandırılması sonucunu doğurabilir. Anayasa'nın 13'üncü maddesi uyarınca temel hak ve özgürlüklerin sınırlanması ise ancak kanuni düzenlemelerle mümkündür.

Değerli milletvekilleri, AKP iktidarının kendisini sürüklediği bu derin çıkmazın temel sebeplerinden biri de hukuk tanımazlığıdır. İçişleri Bakanı ne diyor? "Siz yıkın, hukuk arkadan gelir." diyor. Şimdi, bu mantalitede olan bir kişinin temel hak ve özgürlükler hususunda olumlu bir şey katması mümkün değildir. İçişleri Bakanlığının bu ülkede hiçbir güvenilirliği kalmamıştır. Özellikle hukuka saygı boyutunda böylesi sorunlu bir Bakanın oturduğu mevcut Bakanlık koltuğunda...

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Buyurun.

MAHMUT CELADET GAYDALI (Devamla) - Personelin ödevleri, hak ve sorumluluklarını belirleme noktasında sorunlar yaratacağına inanıyoruz. Burada hepimizin ilk ve en önemli görevi, hukuka sahip çıkmak ve korumaktır. Bu nedenle söz konusu maddenin yeniden değerlendirilmesini öneriyoruz.

Hepinizi saygıyla selamlıyorum. (HDP sıralarından alkışlar)