GENEL KURUL KONUŞMASI
Konu: Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Ticaret Bakanı Mehmet Muş ile Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum'un yaptıkları açıklamalarındaki bazı ifadelerine ilişkin açıklaması
Yasama Yılı:6
Birleşim:31
Tarih:07.12.2022

ERHAN USTA (Samsun) - Teşekkür ederim Sayın Başkan.

Sayın Bakanlara hakikaten bu seviyeli sunumları ve müzakereleri nedeniyle ben de teşekkür etmek istiyorum.

Ancak şöyle bir şey var: Şimdi, Sayın Bakanlar sabahleyin sunum yapmıyorlar. Mesela, bütçenin ilk sunumunda sabahleyin bir sunum oluyor. Şimdi, burada, aslında müzakerelerin sonuna konulmasının temel nedeni şu: Tabii, elbette kendi gündemleri olacak, onları söyleyecekler, biz ona bir şey demiyoruz ama onun dışında, burada saatlerce siyasi partiler adına değerlendirmeler yapıldı, eleştiriler yapıldı, iddialar ortaya konuldu, ağır eleştiriler oldu belki; bunlara ilişkin bir düşüncelerini açıklamaları lazım, sizin için de bir fırsat. Yani mesela, işte, benim -birazdan bir iki tane örnek vereceğim- enerjiyle ilgili çok ciddi iddialarım oldu. Yani bunlara hiç girmeyip sadece daha önceden hazırlanmış bir metin üzerinden gidilmesinin ben doğru olduğunu düşünmüyorum; nihayetinde buraya yılda bir defa geliyorsunuz, bu, sizin açınızdan da bir fırsat...

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Buyurun.

ERHAN USTA (Samsun) - ...Meclis açısından da bir fırsat. Yoksa diğer türlü, insanın aklına şöyle geliyor: "O zaman gelmenize gerek yoktu Sayın Bakanım, bir video çekip gönderseydiniz, nasıl olsa metin elinizde." Hâlbuki mesele öyle değil. Tabii, Mehmet Muş Bakanımızı bu anlamda bir miktar belki ayırabiliriz; o, en azından metnin biraz dışına çıkıp değerlendirmelere ilişkin bir miktar görüşlerini ifade etti. Ama temel soru şu: Şimdi, şu anda çektiğimiz bütün sıkıntıların temelinde, özellikle son bir yılda uygulanan, ismine "Türkiye ekonomi modeli" denilen model ve bu modelin de temel "benchmark"ı sizin faaliyet alanınız yani "Cari fazla vereceğiz." iddiasıyla bir model ortaya konuldu ve bu model üzerinden birtakım işler yapıldı, şu anda Türkiye çok ciddi bir ekonomik sıkıntı içerisinde. Şimdi, bunun için geçen yıl burada tartıştık, "Bu cari fazla verilemez." dedik, siz "Vereceğiz." dediniz; e, biz haklı çıktık, tarihin en yüksek cari açıklarını veya dış ticaret açıklarını verdik. Şimdi, orada, Sayın Muş hem bana iltifat etti hem de o arada rakamları sakladığımı söyledi. Aslında sataşmadan...

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Son kez açıyorum mikrofonu.

ERHAN USTA (Samsun) - 2 tane daha hakkım var Sayın Başkan, takip ediyorum.

BAŞKAN - Öyle mi?

ERHAN USTA (Samsun) - Şimdi, ocak-kasım verileri var elimizde değil mi? Bakın, dış ticaret açığı... Dış ticaret açığıyla vakit kaybetmeyelim, onun, tarihin en yüksek dış ticaret açığı olduğunu söyledik. Değerli arkadaşlar, enerji faslını tamamen dışarıya aldığımızda bile 2022 yılının Ocak-Kasım döneminde 26,6 milyar dolar dış ticaret açığı veriyoruz, bakın "Fazla vereceğiz." denilen bir dönemde. Bu, geçen yıl ne kadarmış? Yani en azından bunun bir miktar düzelmesi lazım, geçen yıl sadece 3,4 milyar dolar yani yüzde 682 artış var. Şimdi, diyoruz ki programın kurgusunda bir problem vardı, bunu geçen yıl söyledik biz size, "Bu, olmaz." dedik; siz inat ettiniz, Türkiye'yi deneme tahtasına çevirdiniz ve bunun sonucunda şu oldu: Şimdi, bir de deniliyor ki: "Efendim, dolar bütün dünyada güçlendi." Yok öyle bir şey değerli arkadaşlar. Bakın, şurada elimde, birazdan listesini size vereyim; başka ülkelerle mukayese ettiğimizde Türk lirasının.... Yüzde 151 Türkiye'de kur artışı olmuş, başka ülkelerde yüzde 1, 2, 3, 5 bu.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Tamamlayın sözlerinizi.

ERHAN USTA (Samsun) - Savaştaki Rusya'da yüzde 16, hatta kur düşüşü olmuş; Ukrayna'da yüzde 30 artış olmuş. Dolayısıyla bunlar yanlış şeyler.

Enerjiye ilişkin iddialarımızı soru önergesiyle soracağım, şimdi vakit olmadığı için o konuya giremeyeceğim, maalesef sürem kısaldı fakat bu Akkuyu Nükleerle ilgili Sayın Halil İbrahim Oral Bey'in soru sorma imkânı olmadı. Ankara Milletvekili olduğu için tabii, şunu soruyor: Şimdi, bu nükleer atıkların Polatlı Avdanlı köyüne depolanacağına ilişkin bir proje olduğu söyleniyor, Sayın Bakanlar, bu doğru mu? Önce bunu soruyoruz. Biliyorsunuz, burası Sakarya Nehri'ne 2 kilometre, burada şehitlikler var, Polatlı Türkiye'nin tahıl ambarı. 500 kilometre uzaktan bu atıklar getirilecek, ciddi kaza riskleri var.

FATİH ŞAHİN (Ankara) - Öyle bir şey yok, yok öyle bir şey.

ERHAN USTA (Samsun) - Dolayısıyla Ankara halkı burada bunu istemiyor. Sayın Milletvekilimiz ve arkadaşlarımız orada basın açıklaması yapıp bu konuyu da ilettiler. Bu konuyla ilgili de bir açıklama yaparsanız çok memnun oluruz.

Son konu olarak da bu asgari ücrette yanlış bir mukayese yaptınız Sayın Bakan. Türkiye'de asgari ücretlilerin toplam ücretlilere oranı yüzde 65.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Son kez açıyorum mikrofonu.

ERHAN USTA (Samsun) - Teşekkür ediyorum.

Asgari ücret bizde bir ortalama ücret yani Avrupa'da, bakın, bize en yakın olan ülkede, Romanya'da yüzde 21; Avrupa ortalaması yani asgari ücretlilerin toplam ücretlilere oranı birçok Avrupa ülkesinde yüzde 2, 3. Asgari ücretten değil de toplam gelir üzerinden bir mukayese yapmanız lazım. (MHP sıralarından gürültüler)

BAŞKAN - Arkadaşlar, sabır...

MUHARREM VARLI (Adana) - Ne sabrı ya!

BAŞKAN - Sabır, sabır...

ERHAN USTA (Samsun) - Eğer bu mukayeseyi yaparsanız Türkiye'de enerjiyi hem pahalı kullandığımız hem de artışların çok yüksek olduğu zaten ortada, EUROSTAT rakamları ortada. Türkiye'de yüzde 137 son bir yıldaki enflasyon, enerji enflasyonu; Avrupa Birliğinde yüzde 38,7; OECD'de yüzde 28. Dolayısıyla, lütfen, asgari ücretli çok kızıyor sizin bu sözlerinize.

ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANI FATİH DÖNMEZ - Ortalama ücret Avrupa'da ilan edilmiyor.

ERHAN USTA (Samsun) - Ortalama ücret ilan... Kişi başı gelirleri var, oradan yapabilirsiniz.

BAŞKAN - Tamamlayın sözlerinizi.

ERHAN USTA (Samsun) - Kişi başı gelir üzerinden yapmanız lazım. Asgari ücret üzerinden yapacağınız mukayese yanlış bir mukayese olur.

Teşekkür ediyorum Sayın Başkan.