CHP GRUBU ADINA KANİ BEKO (İzmir) - Sayın Bakan, sabah 5 kişilik bir aile beni aradı; küçük bir notu var. Bakanı da televizyonda görmüşler ama biz şimdi göremiyoruz Sayın Çalışma Bakanını. Bana dediler ki: "Biz 5 kişilik bir aileyiz. Sabah, öğlen, akşam simit yiyoruz. Simidin tanesi 5 lira, 3 öğün simit yediğimizde verdiğimiz para 75 lira, 30 günle bunu hesaplarsak 2.250 lira. Bu kuru bir hesap, bunun içerisinde ne peynir var ne zeytin var ne reçel ne de çay var. Bunları da sofraya katacak olursak genel bir hesapla 5 bin liralık bir masraf yapmamız gerekiyor. Evet, Sayın Bakan, asgari ücret 5 bin lira, bu mektubun cevabını bu aileye siz verirsiniz.

Sayın Bakan, değerli milletvekillerim; Türkiye, siyasal tarihin savaş dönemleri dışında ekonomik olarak en kötü dönemlerinden birini yaşamaktadır. İşçinin, emekçinin hakkının bu kadar sömürüldüğü başka bir dönem maalesef yaşanmamıştır. (CHP sıralarından alkışlar) Kasım ayında 4 kişilik bir ailenin açlık sınırı 8 bin lirayı geçmiştir, yoksulluk sınırı 25 bin lirayı maalesef geçmiştir ama asgari ücret bugün 5.500 lirayla sefalet ücretine dönüşmüştür. Cumhurbaşkanı Erdoğan "Avrupa bizi kıskanıyor." diyor ama bugün başını yastığa koyan milyonlarca çocuğumuzun aç yattığının farkında mı? Ülkemizde 10 milyonun üzerinde işçi asgari ücretle geçiniyor ve asgari ücret açlık sınırının altında maalesef kalmış durumdadır. Enflasyon fırladı, kredi faizleri yüzde 40'lara yükseldi. Eskiden bir işçi kıdem tazminatıyla bir ev alıyordu ama sizin sayenizde işçiler kıdem tazminatıyla bir balkon bile alamıyorlar. (CHP sıralarından alkışlar) Türkiye, Dünya Sefalet Endeksi'nin 156 ülke içerisinde en kötü 20 ülkesi arasında maalesef yer aldı. AKP'nin iktidara geldiği yılda asgari ücretle 6,96 adet çeyrek altın alınırken bugün 3,16 adet çeyrek altın alınabilmektedir. Bu durumda, asgari ücretin bugünkü değerle 12.103 lira olması gerekmektedir.

Doğal gaza bir yılda yüzde 164 zam yapıldı. Yurttaşlar doğal gaz ücretini ödeyemedikleri için kışın yakınlarıyla birlikte aynı evi paylaşıyorlar. Bu nedenle, Asgari Ücret Tespit Komisyonu bir araya geldiğinde, asgari ücretin en az 10 bin lira olması gerektiğinin tartışmasını yapmaları gerekir düşüncesi içerisindeyim. Ayrıca asgari ücretlilere Şeker Bayramı'nda, Kurban Bayramı'nda bir ikramiye kesinlikle verilmelidir.

Emeklilikte yaşa takılanlar... 8-9 Eylül 1999 tarihinden itibaren gasbedilmiştir. Emeklilikte yaşa takılanlar lütuf değil, gasbedilen haklarını talep etmektedirler.

Sayın Bakan, "İşveren kıdem tazminatı ödemekte zorlanacak." diyorsun. Kıdem tazminatı, işçilerin 13'üncü maaşıdır; çalışırken işveren tarafından tasarruf edilen kıdem tazminatı, ayrıldıktan sonra kendilerine iade edilmektedir. Bu hakkı kesinlikle işçilerin ellerinden alamazsınız. (CHP sıralarından alkışlar) Emeklilikte yaşa takılanlara hakkı olan bir maaş bağlanacaksa bu tutar asgari ücretin kesinlikle altında olmamalıdır; bu, EYT'lilerin anayasal hakkıdır. Unutmayalım ki doğudan batıya, kuzeyden güneye, ülkemizin her yerinde emekçilerin alın teri vardır. Sayın Bakan, TÜİK'e baskı yaparak, enflasyonu düşük göstererek ocak ayında milyonlarca emeklinin, işçinin, kamu çalışanının, dulların ve yetimlerin haklarını neden gasbediyorsunuz?

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Buyurunuz efendim.

KANİ BEKO (Devamla) - Verdiğiniz 3.500 lira ücretle emeklileri yaşarken öldürüyorsunuz. Emeklilerin insanca yaşamları için en az asgari ücret tutarında bir maaş vermelisiniz. Anayasa'nın 90'ıncı maddesi "Emekliler sendika kurabilir." demesine rağmen, kurulan emeklilerin sendikalarını dava açıp kapatıyorsunuz. Sayın Bakan, Komisyonda sendikal örgütlenmenin çok düşük olduğunu ifade etmiştiniz, bu konuda gerçekten samimiyseniz, gelin, 12 Eylül 1980 faşist darbe yasalarını kaldıralım, sendikal hak ve özgürlüklerin önünü hep birlikte açalım. (CHP sıralarından alkışlar)

İşsizlik Fonu'nda 150 milyar lira olması gerekmektedir. İşsiz kalan işçilere sadece yüzde 10'unu verdiniz, yüzde 90'ını amacı dışında kullandınız, yetmedi Varlık Fonuna aktardınız. Fonu da saraya teslim ettiniz, kediye ciğer teslim ettiğinizin farkında mısınız? (CHP sıralarından alkışlar)

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

KANİ BEKO (Devamla) - Son cümlem Başkanım.

BAŞKAN - Buyurun.

KANİ BEKO (Devamla) - Sayın Bakan, Rıza Sarraf'tan Sosyal Güvenlik Kurumunun 1 milyon 650 bin lira alacağını almadınız. El koyduğunuz parasını faiziyle birlikte geri verdiniz. Rıza Sarraf'ın yurt dışına kaçışına göz yumdunuz. Sizin bu yaptığınız devlet eliyle bir soygun.

Ülkemizde 10 milyona yakın engelli vatandaşımız var. Başta istihdam olmak üzere, eğitim, sağlık, ulaşım, sosyal yaşam, hayatın her alanında engellilerin sorunları var, hiçbirini çözmediniz; kamuda 60 bin engelli istihdam açığı var, Anayasa'nın 61'inci maddesi kamuda yüzde 4 oranında engelli çalıştırılır; zorunlu olmasına rağmen 2022 yılında 1 engelli arkadaşımıza istihdam açmadınız.

Son olarak, kamuda, belediyede, özel idarede yıllarca çalışan taşeron işçilerin ellerinden almış olduğunuz...

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

KANİ BEKO (Devamla) - ...kadroları artık geri verin.

Bu duygu ve düşüncelerle yüce Meclisi sevgiyle saygıyla selamlıyorum. (CHP ve İYİ Parti sıralarından alkışlar)