HDP GRUBU ADINA İMAM TAŞÇIER (Diyarbakır) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri, ekranları başında bizleri izleyen değerli halkımız; hepinizi saygıyla selamlıyorum.

Sayın Başkan, bu bütçede Kürt yok, gerçekten Kürt dili de yok, kültür de yok, Kürtlerle ilgili hiçbir şey yok; 30 milyon Kürt bu bütçede yok sayılmış, 30 milyon Kürt bu bütçede hesaplanmıyor. Eğitimin kalitesi de bundan kaynaklı olarak çok düşük çünkü halkın dilini yok sayan bir bütçenin, ana dilinde eğitimi yok sayan bir bütçenin bilin ki eğitim seviyesi de düşük olur. Düşünün, 5 yaşında bir çocuğu okul öncesinden veriyoruz eğitime; eğitime gittiği zaman bir tek kelime Türkçe bilmiyor; peki, nasıl başlayacak bu derse, nasıl bu eğitimi görecek? İlkokuldan üniversiteye kadar bu alt seviyede böyle gidecek. Ben ilkokula gittiğim zaman bir tek kelime Türkçe bilmiyordum. Benim babam, annem Türkçe bilmiyorlardı. Babam askerde "Ali askerde." "Ali okulda" gibi birkaç kelime Türkçe öğrenmişti; o da geldi, unuttu belli süre içinde. Peki, okula gittim, benim Türkçem hâlen bozuk, hâlen doğru düzgün Türkçe konuşamıyorum çünkü kendi ana dilim değil, ana dilimde kendi eğitimimi almamışım. Ama yeni gelişen ülkeler şöyledir: Ana dillerinin yanında üç dört dil daha öğrenebiliyorlar ilkokul yıllarında. Dünyada bunun örnekleri çok. Türkiye'de öyle bir eğitim sistem hazırlanmış ki tekçi bir eğitim sistemi hazırlanmış, başkası başka dili öğrenmesin... Arap ülkelerinde eğitimlerde mutlaka ikinci dil; Fransızca olsun, İngilizce olsun, diğer diller öğrenilebiliyor ama Türkiye'de ilkokuldan lisenin sonuna kadar, hatta üniversiteye kadar yabancı dil dersleri konulmuş ama hiç kimse ne İngilizceyi ne Fransızcayı ne Almancayı okulda eğitim müfredatı çerçevesinde öğrenemiyor çünkü eğitim sistemi tekçi bir eğitim sistemi, ihtiyaca cevap vermiyor. Neden de "Sadece Türkçe öğretilecek." neden de "Kürtler bu Türkiye'de var, onlar kendi ana dilini öğrenecek." diye.

12 Eylül faşist anayasasının 42'nci maddesi şöyle der bir bölümünde: "Türkçeden başka hiçbir dil, eğitim ve öğretim kurumlarında Türk vatandaşlarına ana dilleri olarak kullanılamaz ve öğretilemez." Peki, 30 milyon Türkiye vatandaşı Kürt var, bunların ana dili yok mu? Nasıl öğrenecek bunu? Yasaklıyor. Bizim ne yapmamız gerekiyor? Bu tekçi, ırkçı eğitim sistemine karşı gelmemiz gerekiyor. Nerelerde karşı geleceğiz? Anayasa'da karşı geleceğiz. Nerelerde karşı geleceğiz? Mecliste karşı geleceğiz. Nerede karşı geleceğiz? Meclis İçtüzüğü'nde de karşı geleceğiz. Ben geçen gün ana dilimde konuşmak istedim, Sayın Başkan "İç Tüzük el vermiyor." diye benim konuşmamı kesti, evet, doğrudur, el vermiyor... Ben yedi buçuk sekiz yıllık vekilim, İç Tüzük'ü de çok iyi biliyorum, Anayasa'yı da çok iyi biliyorum. Peki, biz bu Anayasa'yı, biz bu yasaları, bu İç Tüzük'ü zorlamasak, nasıl değişecek bu? Bir sihirli değnek mi bunları değiştirecek? Onu dile getirmesek, taleplerimizi burada dile getirmesek, onun değişmesi için uğraşmasak değişir mi? Hayır, değişmez. Kimler buna destek çıkacak? Muhalefetin destek çıkması gerekiyor. 12 Eylül faşist anayasasını iktidar ve ortağı uyguluyor. Bu, Anayasa uygun değil diyoruz. Peki, uygun değilse nasıl bu Anayasa'yı değiştireceğiz, taleplerimizi nasıl dile getireceğiz? İşte, burada dile getireceğiz. Nerede dile getireceğiz? Yetinmeyeceğiz bununla. Biz, Kürtçe okullar açtık, kapatıldı. Biz, Kürtçe kurslar açtık, kapatıldı. Mücadele etmezsen değişmez ki zaten bu, hâlen kapatılıyor. Kürtçe okul öğretmenleri açığa alındı, sonra meslekten ihraç edildi. Bunlar için mücadele ederken çok bedeller ödedik.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Tamamlayalım lütfen.

Bu otomatik kesildi, biliyorsunuz.

İMAM TAŞÇIER (Devamla) - Evet.

Siz bize resmî dil dayatıyorsunuz, diyorsunuz ki "Burada resmî dil konuşulur, başka bir şey konuşulmaz." Ben burada Kürtçeyi konuşmazsam, ana dilimi konuşmazsam, sadece resmî dille hitap edersem bu İç Tüzük de değişmez, bu Anayasa da değişmez; bu böyle devam eder. Bunları değiştirmenin tek yolu dayatmaktır, mücadele etmektir, mücadele azmini yükseltmektir; başka türlü değişmez.

Evet, resmî dili dayattınız... Doğrudur, haklısınız. Türkiye'de 30 milyon Kürt vatandaş var, onların dili de ikinci resmî dil olmalı. Kürtçe Türkiye'de ikinci resmî dil olmalı eğer vatandaşıysa. (HPD sıralarından alkışlar) Bunun için de çaba sarf edeceğiz; hep beraber, muhalefetle beraber hepimizin çaba sarf etmesi gerekiyor. Bu bir lütuf değil, bu bizim kendi hakkımızdır ya; dil insanın doğal hakkıdır, doğal kazanımdır.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

İMAM TAŞÇIER (Devamla) - Burada kimse bu şeye gelmeyecek...