| Konu: | Elektrik Piyasası Kanunu ile Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi münasebetiyle |
| Yasama Yılı: | 6 |
| Birleşim: | 42 |
| Tarih: | 21.12.2022 |
MEHMET METANET ÇULHAOĞLU (Adana) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Elektrik Piyasası Kanunu ile Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'nin 2'nci maddesi üzerinde İYİ Parti Grubumuzun görüşlerini ifade etmek üzere söz aldım. Genel Kurulu saygıyla selamlarım.
Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; 2'nci maddeyle BOTAŞ'ın Ticaret Bakanlığına bağlı tahsil dairelerine ödemediği her türlü vergi ve idari para cezaları ile gecikme zamlarının terkin edilmesi düzenleniyor. BOTAŞ'ın 119 milyar lira KDV borcunu ödemediğini Komisyon görüşmelerinde üzülerek öğrendik. Yıllarca hazinemize önemli katkılar sağlayan göz bebeğimiz bir kurumun ithal ettiği doğal gazın KDV'sini bile ödeyemeyecek duruma gelmesi gerçekten ibretlik bir durum. Bu duruma nasıl gelindi; akıl alır gibi değil. Teklif gerekçesinde, artan maliyetler ve konutlara verilen doğal gazın sübvanse edilmesi nedenleriyle maddeye gereksinim olduğu ifade ediliyor yani maliyet artışını öngöremediğinizi ikrar ediyorsunuz. Geçen yıl bugünlerde aynı gerekçelerle aynı maddenin yine gündemimize geldiğini ve kanunlaştığını belirteyim. Bu demek oluyor ki geçen sene AK PARTİ iktidarı artan enerji maliyetlerini makul seviyelere çekmek için olumlu hiçbir adım atmadığı gibi, iş bilmezlikle spot piyasadan yüksek fiyatlarla doğal gaz satın alarak BOTAŞ'ı daha da borçlandırmıştır. Geçen sene ile bu sene arasındaki tek fark BOTAŞ'ın görev zararının 55 milyar liradan 200 milyar liraya çıkmış olmasıdır. Üstelik, Hazine ve Maliye Bakanlığı verilerine göre, BOTAŞ'a 2022 yılı Aralık ayına kadar 121 milyar 360 milyon lira da aktarma yapılmış; bu rakam bile BOTAŞ'ı borç batağından kurtarmaya yetmemiş.
Arkadaşlar, BOTAŞ 2017 yılında Türkiye Varlık Fonuna devredildi, böylece Sayıştay denetiminden çıkarıldı ve her yıl artan miktarlarda zarar açıklanmaya başlandı. Şaşırıyor muyuz? Tabii ki şaşırmıyoruz. Ayrıca BOTAŞ'ın faaliyetlerini gerçekleştirmek için ödediği kur zararları ve faiz ödemeleri gibi finansman giderlerinin de her geçen sene arttığını belirtmek isterim. İktidar, artan doğal gaz ithalat maliyetlerinin bir kısmını bütçeden karşılamaya devam etmesiyle merkezî bütçeye yükü de giderek artırıyor. İYİ Parti olarak AK PARTİ iktidarlarında görmeye alıştığımız yöntemle Varlık Fonu şirketlerinden biri olan BOTAŞ'ın özelleştirilmesi için sinsice bir ön hazırlık yapılıyor olması ihtimalinden endişe duyuyoruz. Sakın ha sakın yapmayın bunu. BOTAŞ stratejik önemdedir, millî politika aracıdır, iktidar böyle bilmiyor olabilir ancak bu böyledir.
Değerli milletvekilleri, görev zararı olarak kaydedilen meblağ aslında doğal gaz alım anlaşmalarının zamanında yenilenmemesi sebebiyle oluşuyor. Üzülerek belirteyim ki düşük fiyatlardan yapılabilmesi mümkün olan doğal gaz alımı anlaşmaları ihmal sebebiyle zamanında yapılmadı. BOTAŞ, göz göre göre zarar sürecine sürüklendi. Ülkemizin 2021 yılında 15 milyar 900 milyon metreküplük doğal gaz alım anlaşması sona erdi. Azerbaycan faz1 anlaşması bunlardan biriydi. Bu anlaşma kapsamında doğal gaz maliyetimiz 250-300 dolar arasındaydı fakat anlaşma yenilenmedi ve spot piyasadan 450 dolar fiyatla doğal gaz alınmaya başlandı. Rusya-Batı Hattı üzerinden ülkemiz, petrol bazlı fiyatlama formülüne göre 300 dolar maliyetle doğal gaz alıyordu, yine, 2022 Ocak ayından itibaren TTF bazlı fiyatlamaya geçildi ve maliyet 800 dolara çıktı. Nijerya LNG anlaşmamız da bitti, Nijerya tarafından olumlu yaklaşılmasına rağmen açıklanmayan bir nedenle anlaşma yenilenmedi. Şimdi, kısa vadeli alımlarla BOTAŞ ciddi bir maliyete katlanıyor. Böylesine yüksek doğal gaz alım fiyatlarının tüketiciye yansımaması için görev zararı oluşturulduğu ifade edilse de bu zarar vatandaşlarımıza faturalarla fazlasıyla yansıtıldı. Diğer yandan, görev zararları cari transferlerde...
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
MEHMET METANET ÇULHAOĞLU (Devamla) - Başkanım...
BAŞKAN - Tamamlayın sözlerinizi.
MEHMET METANET ÇULHAOĞLU (Devamla) - Teşekkür ediyorum Sayın Başkanım.
Yine, vergi gelirleri de düzenli ve gerçek şekilde kaydedilmeli.
Şimdi, hem devlet adabına hem de vicdanlarınıza sesleniyorum değerli arkadaşlar: Eğer hesaplar bu şekilde tutulmazsa yapılan hesapların doğru olduğu kabul edilemez. Ayrıca, İYİ Parti milletvekillerimizin vermiş olduğu ama işleme alınmayan kanun teklifleri tekrar gözden geçirilmeli; doğu illerimizde doğal gazdan KDV ve ÖTV alınmaması hemen hayata geçirilmelidir. Siz yapamazsanız, bunu İYİ Parti iktidarında biz yapacağız diyor, Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum. (İYİ Parti sıralarından alkışlar)