AK PARTİ GRUBU ADINA MUSTAFA DEMİR (İstanbul) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; hatırlanacağı üzere 2021 yılı Haziran ayı başında Marmara Denizi'nde yoğun bir müsilaj oldu ve bu vesileyle Meclisimizde Meclis araştırması komisyonu kuruldu. Bu çalışmada Marmara Denizi'nin kirlenmesine neden olan etkenler ve bunların önlenmesi için yoğun çalışmalar gerçekleştirdik. Nihayetinde Marmara'yı kirleten en önemli kirlilik kaynağının insan kaynaklı olduğu tespit edildi. Bunların, kentsel, endüstriyel ve tarımsal atıkların yeterli arıtmaya tabi tutulmaksızın Marmara'ya deşarj edildiği ortaya çıktı.

Şimdi, Ergene havzasına gelince, Ergene havzasında endüstriyel atıkların yapılan ileri atık su arıtma tesislerinde arıtıldıktan sonra kara boru hatlarıyla derin deşarjının yapılması planlanmaktadır. Bahse konu hattın doğu kısmı 2020 yılında bitti ve işletmeye başlandı. Batı kısmında da 2021 yılında tüneller bitti, konuyla ilgili arıtma tesislerinin yapımına devam ediliyor, oraya bilahare geleceğim.

Şimdi, Ergene havzası için bir şey daha yapıldı. O da kimyasal oksijen ihtiyaç deşarj standartları aşağı çekilmek suretiyle iyileştirme için bir genelge hazırlandı. Ayrıca, yine, özellikle Ergene için araştırma komisyonu raporumuzdan da yola çıkılarak özellikle sanayi alanlarında arıtma tesislerinin yapımı ve atık suyun yeniden kullanılmasının teşvik edilmesinin önü açıldı. Yani kullanılan atık suyunun tekrar kullanılmasını gerçekleştirenlere enerjinin yüzde 100'ü kadar destek sağladık. Yerel yönetimlerde ayrıca arıtma tesislerinin yapımı için yer tahsisinden projesine, yapımından işletmesine kadar Bakanlığımız desteğini sürdürmektedir.

Değerli milletvekilleri, ayrıca, Marmara'yı korumak için, Sayın Cumhurbaşkanımız Marmara'yı özel çevre koruma bölgesi olarak ilan etti ve bu sayede kirletenlere normalden 3 kat misli ceza kesilmesinin de önü açılmış oldu.

Şimdi, asıl meseleye gelince, değerli arkadaşlar, Marmara Denizi'nin kirlenmesine neden olan etken, günde toplam 7,5 milyon metreküp kirli suyun Marmara'ya deşarj edilmesidir ve bunun maalesef 5 milyon 800 bin metreküpü sadece İstanbul kaynaklıdır. Şimdi, Ergene'yi alırsak eğer, Ergene'de günde 143 bin metreküp şu anda, üstelik de ileri biyolojik arıtmadan geçirildikten sonra veriliyor ve toplam 7,5 milyon metreküple mukayese edildiğinde Ergene şu anda toplamın ancak yüzde 1,9'una tekabül ediyor. Yani Marmara'nın kirlenmesine yüzde 75 oranında sadece İstanbul sebep olmaktadır.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Söz talebiniz var mı?

MUSTAFA DEMİR (Devamla) - Evet, Sayın Başkan.

BAŞKAN - Tamamlayın buyurun.

MUSTAFA DEMİR (Devamla) - Marmara Denizi'yle buluşan bu atık suyun, İstanbul kaynaklı suyun sadece yüzde 29'u biyolojik arıtmadır ve maalesef yüzde 71'inin sadece ön arıtmayla yani kabası alınmak suretiyle hâlâ Marmara'ya derin deşarjla verilmesine devam ediliyor.

Şimdi, İstanbul'un ileri biyolojik arıtma tesisleriyle ilgili bu dönemde başlayan bir projesi var mı; bırakın, projesi var mı? Atık su arıtma tesislerinde temel atmama töreniyle siz İstanbul'u koruyamazsınız. Anlaşılan o ki böyle devam ederse İstanbul'da metrolarda olduğu gibi gelecek dönemde ileri atık su arıtma tesislerini yapmak da bize nasip olacak.

Hepinizi saygıyla selamlıyorum. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)