GÖKAN ZEYBEK (İstanbul) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum.

Türkiye inşaat sektörünün duayenlerinden, Tekfen Holdingin kurucularından ve yurt dışında Türkiye'yi başarıyla temsil etmiş olan Nihat Gökyiğit'in vefatını üzüntüyle öğrendim, kendisine Allah'tan rahmet diliyorum, Tekfen ailesine de başsağlığı dileklerimi iletiyorum.

Değerli milletvekilleri, Türkiye'nin nüfus artışı son 2012-2022 yılları arasına baktığımızda 1 milyon ile 1 milyon 150 bin arasında değişiyor. Hane sayımız ise 25 milyon 329 bin civarında. Yani Türkiye'de 20 milyon hane 1, 2, 3 ve 4 kişilik ailelerden oluşuyor. Peki, yıllık bizim 250 ile 350 bin arasında da bağımsız bölüme ihtiyacımız var; bağımsız bölümden kastettiğim de ev. Peki, 1 kişilik ailelerin sayısında, iktidarınız döneminde nasıl bir değişim olmuş? Son beş yıl içinde tek kişi yani tek başına yaşayan insan sayısı son beş yıl içinde 1 milyon 200 bin artmış. Türkiye'de 4 milyon 780 bin kişi tek başına yaşıyor.

Peki, siz ne yaptınız? Barınma probleminin bu kadar yoğun olduğu bir dönemde, bundan altı yıl önce bir imar planı değişikliği yaptınız, yönetmelikle getirdiğiniz değişiklikle tek kişinin yaşayabileceği stüdyo daire yapmayı yasakladınız. Dediniz ki: "Bu, bizim geleneksel aile yapımıza uymuyor, mutlaka içinde yatak odası, salon, mutfak ve banyo olacak biçimde konutun oluşturulması gerekir." Böylelikle 25 metrekareden oluşan bağımsız bölümler 40 metrekareden az yapılamaz hâle geldi. Peki, bütün bunu yaptınız ama tekrar söylüyorum: Tek kişinin yaşadığı hane sayısı 1 milyon 200 bin arttı, 2 kişilik aile sayımız da -2021 yılı rakamlarıyla veriyorum- 5 milyon 447 bin. Demek ki bizim, konut üretim anlayışımızda yeniden, sizin yapmış olduğunuz yanlışlardan geriye dönerek küçük ev tipine dönmemiz lazım.

İkincisi, farklı gelir seviyesindeki insanların aynı proje bütünü içinde barınabilmesinin de sağlanması gerekiyor. Peki, TOKİ ya da diğer kurumlar eliyle siz yılda ortalama 50 bin konut yapıyorsunuz ama Türkiye'nin ihtiyacı, Türk insanları için 350 bin, yabancılarla birlikte 400 bin. Demek ki o zaman bizim konut finansmanı ya da kamu eliyle yapılacak olan binalar yerine inşaat maliyetlerini aşağıya çekecek ve toplam maliyet içindeki unsurları kontrol altına alacak olan bir düzenlemeye ihtiyacımız var. Nedir bunlar? Arsa maliyeti, inşaat maliyeti, finansman maliyeti, vergiler ve arz talep dengesinin oluşturulması. Burada sadece finansman maliyetinde siz GYO'ları içine düştüğü sıkıntıdan kurtarmak için bir model getiriyorsunuz. Peki, Türkiye'de on yıllardır konut ihtiyacını kim karşılıyor? Vatandaş, kendi konutunu yapıyor ya da Türkiye'nin dünya çapında en güçlü olduğu müteahhitlik sektöründeki firmalar eliyle biz, konut açığını gidermeye çalışıyoruz.

Peki, bir başka önemli problem daha var. Bakın, burada biz 2021 yılının Haziran ayında Deprem Komisyonu olarak bir rapor konuştuk, içinde yüzlerce maddelik önerme ve içinde çok sayıda farklı kurumun görüşleri var. Türkiye'de ortalama İstanbul'da 400-500 bin, Türkiye'de de 3,5-4 milyon binanın depremde yıkılma riskiyle karşı karşıya olduğunu biliyoruz. Peki, "Kentsel dönüşüm riski altındaki yapıların dönüştürülmesiyle ilgili, iktidarınız döneminde ne yaptınız?" diye bakıyoruz, 2020 yılında 125 bin lira verdiniz kredi olarak, 2022 yılına geldik 200 bin liraya, şubat ayında 400 bin liraya, şimdi de 600 bin liraya çıkardınız.

Değerli milletvekilleri, 2020 yılının Aralık ayında Türkiye Büyük Millet Meclisindeki görüşmelerde Avcılar Belediye Başkanımız, 80 metrekare konutu 120 bin liraya belediye olanaklarıyla müteahhitlere, taşeronlara yaptırdığını söylüyordu, bugün, üç yıl içinde 80 metrekare konutun maliyeti 1 milyon 200 bin TL'ye çıktı. Peki, sizin verdiğiniz kredi ne? Yüzde 50'si. Emekli, dul, yetim, yaşlı, kirada oturan insanlar bunları nasıl ödeyecekler? Mümkün değil. Demek ki finansman maliyetinin dışında genel maliyetleri aşağıya düşürecek olan uygulamalara da mutlaka gitmemiz gerekir.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Buyurun.

GÖKAN ZEYBEK (Devamla) - Teşekkür ederim Sayın Başkan.

Yine, bir konuya da dikkatinizi çekmek istiyorum: Şimdi, geçtiğimiz hafta İstanbul'da KİPTAŞ, on bir ay önce temelini attığı Tuzla'daki 321 sosyal konutu vatandaşlara teslim etti. Peki, hemen o yan tarafındaki -İstanbul Milletvekilleri için söylüyorum, gidin bakın- Tuzla'da TOKİ'nin 2019 yılında temelini attığı binaların hâlâ kaba inşaatları bitmiş değil. Neden bunlar bitirilemiyor? Sakın bize, iktidarınızın beceriksizliği yüzünden inşaat maliyetlerine gelen artışları söylemeyiniz. Peki, KİPTAŞ sabit taksitle konutlarını verirken neden TOKİ, konutlarına memur maaşlarına endeksli taksit alıyor? 2019 yılında 50 bin konut vaadinde bulunmuştunuz, 2023 yılına geldik, yıllık 50 bin konut vaadini yerine getiremediniz. Soruyorum: Bu yasa teklifi, Emlak GYO'yu kurtarma girişimi midir? Bu "konut kampanyası" adı altında kamu bankalarından Emlak GYO'yu kurtarmak için bir finansman aktarma projesi midir?

Teşekkür ederim. (CHP sıralarından alkışlar)