| Konu: | İYİ Parti Grubu önerisi münasebetiyle |
| Yasama Yılı: | 6 |
| Birleşim: | 56 |
| Tarih: | 31.01.2023 |
HDP GRUBU ADINA RIDVAN TURAN (Mersin) - Teşekkür ediyorum Sayın Başkan.
Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum.
Ya, bu AKP iktidar olduğu zamandan bugüne kadar çalışma yaşamını öyle bir darmadağın etti ki yani böyle içinden çıkılması mümkün değil. Özellikle, tabii -AKP'nin başı ama öncesi de var- Derviş'in Güçlü Ekonomiye Geçiş Programı'yla birlikte bu ülkede uluslararası finans kuruluşlarının, IMF'nin, Dünya Bankasının dikte ettiği bütün çalışma rejimleri geçerli hâle geldi; esnek, kuralsız, part-time çalışma biçimleri ve onun sonucunda da böyle ucube bir sürü şeyle karşı karşıya kaldık. İşte, kadrolular, sözleşmeliler, yarı zamanlılar, çıraklar, şunlar bunlar yani bu zaman dilimi içerisinde böyle perişan hâle getirilen bu çalışma rejimi, aynı işi yapmakla birlikte birbirinden farklı emeklilik rejimlerine, birbirinden farklı çalışma rejimlerine sebep oldu ve inanılmaz bir adaletsizlik doğurdu. Şu anda, bu, neoliberalizmin dünyada en çok tartıştığı konulardan bir tanesi, bizim memleketi de bataklık hâline dönüştürdüler.
Şimdi, sorumuz şu arkadaşlar: Bir çırak, bir stajyer ne yapar, ne iş görür? Üretim yapar mı? Yapar. Üretmiş olduğu artı değeri işveren tarafından, kurum tarafından ya da daha küçük ölçekli bir yerse ustası tarafından sömürülür mü? Evet, sömürülür. Yani herhangi bir işçinin, bir kamu çalışanının, bir ücretlinin yaptığı şeyin aynısını yapar, aynı biçimde sömürüye tabi olur mu? Evet, olur. E, oluyorsa, niye bu insanların emeklilik garantisi onlarla aynı biçimde söz konusu olmuyor; bu hak niye verilmiyor? Yani sizden istedikleri kendi hakları; ne dileniyor bu insanlar ne başka bir şey. Çok basit bir şey söylüyorlar, diyorlar ki: "Ya, bizim çıraklık başlangıcımız aynı zamanda sigortamızın başlangıcı olsun." Onlar çalışma açısından, artı değer üretimi açısından diğer çalışanlarla hiçbir fark olmaksızın, hatta pek çok açıdan da daha olumsuz koşullarda çalışıyorlar; öyle mi? Öyle. Bu insanlar daha olumsuz koşullarda bile çalışıyorken en azından diğer kesimler kadar niye bir emeklilik hakkına sahip olmuyorlar yani burada adalet var mı, hakkaniyet var mı? Hiçbiri yok.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN - Tamamlayalım lütfen.
RIDVAN TURAN (Devamla) - Yani dolayısıyla stajyerlerin ve çırakların üretim sürecindeki pozisyonları diğer işçilerle aynı olduğu hâlde ve daha fazla ezildikleri hâlde, daha kötü koşulda çalıştıkları hâlde sonunda emeklilikten faydalanamıyor olması kabul edilebilir bir şey değildir. Eğer EYT'yi getiriyorsanız -perşembe günü komisyona gelecek- bu arazlardan arındırarak getirin yani çırakların sorunu ortadan kalkarak gelsin, BAĞ-KUR'luların sorunu ortadan kalkarak gelsin. Böyle olsun ki gerçekten bir yasa yapılıyorsa biraz adalet gözetilsin, stajyerlerin sorunu çözülsün ve biraz, tırnak ucu kadar hak yerini bulsun, çok fazla istenen bir şey yok; bütün çıraklar ve stajyerler de bunu talep ediyorlar. (HDP sıralarından alkışlar)