| Konu: | (10/6996, 7004, 7005, 7006, 7007, 7009, 7010, 7024, 7026, 7034, 7035, 7036, 7037, 7038, 7039, 7040, 7041, 7042, 7043, 7044, 7045, 7046, 7047, 7048, 7049, 7050) No.lu Kahramanmaraş Merkezli Depremlerin Sonuçlarının Tüm Yönleriyle Araştırılması, Depreme Dirençli Yapı Stokunun Oluşturulması ve Kentsel Dönüşüm Uygulamalarının Etkinliğinin Artırılması İçin Alınması Gereken Tedbirlerin Belirlenmesi Amacıyla Kurulan Meclis Araştırması Açılmasına İlişkin Önergelerin Ön Görüşmeleri münasebetiyle |
| Yasama Yılı: | 6 |
| Birleşim: | 68 |
| Tarih: | 02.03.2023 |
HAYRETTİN NUHOĞLU (İstanbul) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; deprem araştırması önergesi üzerine İYİ Parti Grubu adına söz aldım. Selamlarımı sunarım.
6 Şubattaki depremler, Doğu Anadolu Fay Hattı üzerinde bulunan 11 ilimizde etkisini göstererek yıkıcı olmuştur, on binlerce can kaybı ve yaralının yanında büyük maddi hasara yol açmıştır. Depremlerin sığ, birbirine yakın ve kısa zaman aralığında meydana gelmiş olması tabloyu ağırlaştırmıştır. Ölenlere rahmet, yaralılara acil şifalar, yakınlarını kaybeden ailelere ve Türk milletine başsağlığı dilerim.
Ülkemizin her yöresinden, kardeş ülke Azerbaycan'dan ve diğer ülkelerden kurtarma faaliyetlerine katılanlara, jandarma ve polis arama kurtarma ekiplerine, belediyelerin itfaiye ekiplerine, AFAD, DAK ve UMKE ekiplerine, madencilerimize ve bütün gönüllü vatandaşlarımıza şükranlarımı sunarım. Allah bu gibi korkunç afetlerden korusun.
Cumhurbaşkanı depremden bir gün sonra "Devletimiz tüm kurumları, personeli, aracı gereci, imkânlarıyla depremin ilk anından itibaren seferberlik ruhuyla felaket bölgelerinde çalışmaya başlamıştır." demiştir. Depremin ilk anından itibaren bölgedeki faaliyetleri koordine etmekle görevli devlet kuruluşu AFAD'tır ancak AFAD görevine zamanında başlayamadı. Dolayısıyla, üstlendiği görevler aksadı, tam bir fiyasko yaşandı ilk günlerde. Deprem sabahından itibaren bütün bölgeden "Enkazdan sesler geliyor ama yardım ve kurtarma ekipleri yok, ne olur yardım edin." telefonları aldık. Arama kurtarma çalışmaları ilk gün başlamalıydı. Hazırlıksız olunması yüzünden ne yazık ki nice canlar kurtarılamamıştır. Böyle olmasında hiç şüphesiz sorumluluğu olan herkesin ama özellikle, zamanında görevlerini gereği gibi yapamayan Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği, İçişleri ve Millî Savunma Bakanlarının vebali büyüktür.
Değerli milletvekilleri, Cumhurbaşkanı bilgileri kimlerden aldıysa söyledikleri doğru değildi. İlk günlerde koordinasyon sağlanamadı, toplanma alanları yoktu, yardım konteynerleri yoktu, su yoktu, ekmek yoktu, ilaç yoktu, battaniye yoktu, çadır yoktu, velhasıl acil ihtiyaç duyulan hiçbir şey yoktu; yollar kapanmıştı, haberleşme yavaşlatılmıştı; gelen yardımların nereye, nasıl ulaşacağını bilen de yoktu. Hiç kimse felaketin büyüklüğü arkasına sığınmasın; başarısızlığın sebebi tektir, devleti yönetenlerin acizliği ve işin ehline verilmemesidir. Ben deprem bölgesinde gördüklerime ve dinlediklerime inanıyorum. İktidar mensupları ve yandaş televizyon kanalları bölgedeki gerçekleri yansıtmıyorlar, kendi başına bırakılan ve büyük mağduriyet yaşayan halkımızın ahı elbette yerde kalmayacaktır.
Değerli milletvekilleri, afet büyük, felaket çok büyük. Afeti önlemek mümkün değil; ne zaman olacağı bilinmiyordu ama olacağı biliniyordu. O hâlde niçin bu denli hazırlıksız yakalandık? Bizim itirazımız bunadır. Afet yönetimi konusunda ülke olarak hazırlıksız yakalandığımız hususlardan birincisi, yapı stokunun güvenli hâle getirilmemesidir. Bu konuda tek sorumlu iktidardır demiyorum ama Türkiye'yi tek başına yirmi seneden fazla yöneten iktidarın payı elbette çok fazladır.
İkinci husus, acil müdahale konusunda gösterilen sorumsuzluk ve acizliktir; bunun tek sorumlusu ise iktidardır. Amacım, tek adam rejimini ve iktidarı yerden yere vurmak değildir, eksiklikleri dile getirerek ülkeyi yönetenlerin dikkatini çekmektir. Afetin büyüklüğü doğrultusunda herkesi sakin ve aklıselimle düşünmeye davet ediyorum, ne yapılması gerektiğini de en özet şekliyle bir kez daha hatırlatmak istiyorum.
İzmir depremi sonrası Mecliste kurulan Deprem Komisyonu raporunun kaldırıldığı raftan indirilerek bütün önerilerin ciddiye alınması ve acilen uygulamaya konulması gereklidir. Son dönemde torba kanunlara sokuşturularak değişiklik maddelerinin ilave edildiği imar, yapılaşma ve afetle ilgili bütün kanuni düzenlemelerle birlikte kararnameler, yönetmelikler ve eylem planları bilimsel ve bütüncül olarak düzeltilmelidir.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN - Tamamlayalım lütfen.
HAYRETTİN NUHOĞLU (Devamla) - Teşekkür ederim.
Yapı güvenliğinin millî güvenlik sorunu olduğu gerçeğiyle, bundan sonra iktidar ve yerel yönetimler bilim insanlarını ve mühendis odalarını çözüm ortağı olarak kabul etmelidir. Planlama, projelendirme, uygulama ve denetim hizmetlerinin hepsi önemlidir ve eksiksiz yürütülmelidir. Seçim sonuçlarını etkilemeye dönük algı yaratmak için bir yılda kalıcı konutları yapma sözü vermek gerçeklerle ve devlet ciddiyetiyle bağdaşmaz.
Değerli milletvekilleri, büyük milletler böyle büyük felaketlerden güçlenerek çıkmayı başarırlar. Biz de Türk milleti olarak inşallah bunu başaracağız. Eksik olan sadece siyasi iradedir, o irade de artık görünen seçim sandığıyla ortaya çıkacaktır.
Bir kez daha, hayatını kaybedenlere rahmet, yakınlarına ve Türk milletine başsağlığı diler, saygılar sunarım.