GENEL KURUL KONUŞMASI
Konu: Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi münasebetiyle
Yasama Yılı:6
Birleşim:69
Tarih:07.03.2023

MHP GRUBU ADINA İSMAİL FARUK AKSU (İstanbul) - Sayın Başkan, sayın milletvekilleri; 404 sıra sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'nin tümü üzerine Milliyetçi Hareket Partisi Grubu adına söz aldım. Gazi Meclisi ve aziz milletimizi saygıyla selamlıyorum.

Konuşmamın başında 6 Şubat 2023'te Kahramanmaraş merkezli meydana gelen depremlerde hayatını kaybeden vatandaşlarımıza bir kez daha Allah'tan rahmet, yaralılara şifa, milletimize başsağlığı diliyorum. Devletimiz tüm kurumlarıyla deprem bölgesindedir ve afetin yaralarının sarılması için canla başla çalışılmaktadır. En önemli ihtiyaç olan kalıcı konut ve iş yerlerinin yapım çalışmalarına kısa süre içinde hızla başlanmış olması şüphesiz takdire şayan bir hizmettir. Devletimizin kudreti, milletimizin desteğiyle yıkılan yapılacak, eksik tamamlanacak, acılar paylaşılarak azalacak, yaralarımız el birliğiyle sarılacaktır.

Değerli milletvekilleri, görüştüğümüz kanun teklifi kamu alacaklarının yapılandırılması, bazı alacakların tahsilinden vazgeçilmesi, matrah artırımı, işletme kayıtlarının düzeltilmesi ve ödemeye ilişkin hususlarda düzenleme yapılmasına ilişkindir. Yapılandırma hükümleri kapsamında, vatandaşlarımızın hangi türden olursa olsun vergi dairelerine olan tüm borçları; trafik, askerlik, nüfus para cezaları, köprü ve otoyol kaçak geçiş ücretleri, adli ve idari para cezaları, öğrenim kredisi gecikme zamları, gümrük vergi borçları, Sosyal Güvenlik Kurumuna ve belediyelere olan borçlar, ecrimisil borçları gibi kamu alacakları yer almaktadır. Kesinleşmiş alacaklar ile kanunun yayımı tarihi itibarıyla kesinleşmemiş veya dava safhasında olan alacaklar, inceleme ve tarhiyat işlemleri devam eden alacaklar, pişmanlıkla ve kendiliğinden yapılacak beyanlar üzerinden ödenecek alacaklar yapılandırma kapsamına girmektedir. Öngörülen yapılandırma 31 Aralık 2022 tarihine kadar olan kamu alacaklarını kapsamakta, kırk sekiz ay vadeye yayılan bir ödeme kolaylığı getirilmektedir.

Teklifle ayrıca 31 Aralık 2022 tarihinden önce ödenmesi gereken 2 bin lirayı aşmayan borçların tahsilinden de vazgeçilmektedir. Milyonlarca vatandaşımızın beklentisine cevap vereceğini düşündüğümüz bu kanun teklifini olumlu buluyor ve destekliyoruz.

Sayın Başkan, sayın milletvekilleri; teklifin 1'inci maddesi yapılandırmaya konu alacakların ait olduğu idareleri Hazine ve Maliye Bakanlığı, Ticaret Bakanlığı, Sosyal Güvenlik Kurumu, il özel idareleri ve belediyeler ile Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığı olarak belirlemektedir.

Ayrıca teklifin 10'uncu maddesinde Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile odalar ve borsaların, Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları Birliği, Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonu, Türkiye Barolar Birliği, Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği, Türk Tabipleri Birliği, Türk Diş Hekimleri Birliği, ziraat odaları, sulama birlikleri ile Türk Veteriner Hekimleri Birliğinin alacaklarının da yapılandırılması öngörülmektedir. Maddeyle ayrıca, işletmede mevcut olduğu hâlde kayıtlarda yer almayan ya da kayıtlarda yer aldığı hâlde işletmede bulunmayan emtia, makine, teçhizat, demirbaşlar ile kasa mevcudu ve ortaklardan alacakların beyanına ilişkin düzenlemeler de yapılmaktadır.

Teklifin 2'nci maddesi yapılandırma kapsamına alınan idarelere bağlı tahsil dairelerince takip edilen kesinleşmiş amme alacaklarının, belediyeler ile büyükşehir belediyeleri su ve kanalizasyon idarelerinin kesinleşmiş bazı alacaklarının; 3 ve 4'üncü maddeler ise kanunun yayımı tarihi itibarıyla kesinleşmemiş veya dava safhasında bulunan amme alacaklarının, inceleme ve tarhiyat işlemleri devam eden alacakların, pişmanlıkla ve kendiliğinden yapılacak beyanlar üzerine ödenecek alacakların hangi şartlarla yapılandırılacağını düzenlemektedir. Yapılandırmada kesinleşmiş alacaklar bakımından borç asıllarından vazgeçilmemekte; gecikme zammı, gecikme faizi, gecikme cezası, faiz gibi adlarla uygulanan ferî alacaklar yurt içi ÜFE oranlarıyla ilgili özel bir endeksle güncellenmektedir. Buna göre, güncellemede 1 Kasım 2016 tarihinden önceki dönemler için TÜİK tarafından ilan edilmiş yurt içi ÜFE aylık değişim oranları, 1 Kasım 2016 tarihinden itibaren ise aylık 0,75 oranının esas alınması hüküm altına alınmakta, bu alacaklar yıllık yüzde 9'a gelen son derece düşük oranlarda güncellenmektedir. Ayrıca, davalı olan vergi cezası, idari para cezası, ecrimisil alacaklarında davanın bulunduğu safhaya göre vergi asıllarının yüzde 90'ına varan indirimler yapılarak ihtilafların sonlandırılması sağlanmaktadır. Yaklaşık 14,1 milyon kişiyi ilgilendiren yapılandırma hükümleri kapsamına vergi dairelerine ödenmesi gereken toplam 521 milyar lira kamu alacağı girmektedir.

Kanun teklifinin 5'inci maddesinde 2018 ila 2021 yıllarını kapsayan gelir vergisi, kurumlar vergisi, gelir stopaj vergisi, katma değer vergisi matrah artırımı hükümleri de yer almaktadır. Bu hükümlerden yararlanmak isteyen mükellefler kanunda öngörülen oranlarda ve asgari tutarlarda artırım yaparak 30 Nisan 2023 tarihine kadar beyanname verecek, tahakkuk eden vergileri de peşin veya on iki taksit hâlinde ödeyebilecektir. Kanunda öngörülen şekilde artırımda bulunulması ve tahakkuk eden vergilerin tam ödenmesi hâlinde haklarında artırımda bulundukları vergi türleri ve dönemleriyle ilgili vergi incelemeleri ve tarhiyat yapılmayacaktır. Matrah artırımında bulunulan yıla ait vergi oranı yüzde 20, bu kanunun öngördüğü yapılandırmadan yararlanmamış uyumlu mükellefler için ise yüzde 15 olacaktır. Bununla birlikte, defter, kayıt ve belgeleri yok edenler veya tahrifat yapanlar; sahte belge düzenleyenler; Vergi Usul Kanunu'nun 359'uncu maddesinin (ç) fıkrasında yer alan fiilleri işleyenler, terör suçundan hüküm giyenler, millî güvenliğe karşı işlenen suçlar nedeniyle haklarında soruşturma ve kovuşturmalar kapsamında vergi incelemesi yapılması, terörün finansmanı suçu veya aklama suçu kapsamında inceleme ve araştırma yapılması talep edilenler matrah artırımından yararlanamayacaktır.

Teklifle yapılan bir diğer düzenleme de işletme kayıtlarının düzeltilmesine ilişkindir. Bu kapsamda, işletmede mevcut olup kayıtlarda yer almayan emtia, makine, teçhizat ve demirbaşlara, kayıtlarda yer alıp işletmede mevcut olmayan emtia, makine, teçhizat ve demirbaşlara, kayıtlarda yer alıp işletmede mevcut olmayan kasa mevcudu ile ortaklardan alacaklara ilişkin kayıtların düzeltilebileceği hüküm altına alınmaktadır. Bu düzenlemeden yararlanmak isteyenlerin de yine 30 Nisan 2023 tarihine kadar bildirim ve beyanda bulunmaları şarttır.

Teklifin 7'nci ve 8'inci maddelerinde, yapılandırma kapsamına girecek kesinleşmiş Sosyal Güvenlik Kurumu alacaklarının kurumla ilgili olan özel nitelikli bina inşaatları ile ihale konusu işlerle ilgili ön değerlendirme, araştırma veya tespit aşamasında olan eksik işçilik prim tutarlarının ve kesinleşmemiş idari para cezalarının yeniden yapılandırılmasına ilişkin hususlar düzenlenmektedir.

9'uncu maddede, kanun hükümlerinden yararlanmak isteyenlerin 30 Nisan 2023 tarihine kadar ilgili idareye başvurarak yapılandırılan tutarları peşin veya kırk sekiz aya varan taksitler şeklinde ödeyebilecekleri öngörülmektedir. Yapılandırılan borçların ilk taksit ödeme süresi içinde tamamen ödenmesi koşuluyla ferî alacak yerine hesaplanmış yurt içi ÜFE tutarında yüzde 90, idari para cezalarında yüzde 25, ödenecek alacağın sadece ferî alacak olması hâlinde yurt içi ÜFE aylık değişim oranına göre hesaplanacak tutarda yüzde 50 indirim sağlanacaktır. Taksitle ödenmek istenmesi hâlinde ilk iki taksitin süresinde ödenmesi şartıyla bir takvim yılında üç taksiti ödeyememiş olanlara da borçlarını son taksiti izleyen ay sonuna kadar ödeme imkânı verilmektedir.

10'uncu maddede, tahsilinden vazgeçilen alacaklarla ilgili düzenlemeler yapılmaktadır. Buna göre, vergi dairelerine vergi, ceza, faiz gibi hangi türden olursa olsun borcu bulunan vatandaşlarımızın aslı veya ferîleriyle birlikte 2 bin lirayı aşmayan, 31 Aralık 2022 tarihinden önce ödenmesi gereken borçları bir defaya mahsus olmak üzere hiçbir şart aranmadan silinmektedir. Yapılan bu düzenlemeyle vergi dairesine borcu olan yaklaşık 7,6 milyon kişinin 4,6 milyar lira borcu terkin edilecek, bu borçlar nedeniyle vergi daireleri takip işlemleri yapmayacak, mükellefler de takibe muhatap olmayacaktır. Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından takip edilen sigorta primi, işsizlik sigortası primi, sosyal güvenlik destek primi ve idari para cezası asıllarının toplamı 500 lirayı aşmayan alacaklar ile tutarına bakılmaksızın bu alacaklara bağlı gecikme cezası ve gecikme zammı gibi ferîlerinin, aslı ödenmiş olan ferî alacaklardan tutarı 10 bin lirayı aşmayanların tahsilinden de vazgeçilmektedir. Ayrıca, belediyeler ve büyükşehir belediyeleri su ve kanalizasyon idarelerince takip edilmekte olan ve vadesi 31/12/2020 tarihinden önce olan her bir alacağın türü, dönemi, asılları ayrı ayrı dikkate alınmak suretiyle, tutarı 250 lirayı aşmayan asli alacakların ve tutarına bakılmaksızın bu asıllara bağlı ferî alacakların, aslı ödenmiş ferî alacaklardan tutarı 500 Türk lirasını aşmayanların tahsilinden de vazgeçilmektedir. Bu şekilde yapılan oldukça kapsamlı düzenlemelerle milyonlarca vatandaşımıza devletin müşfik eli bir kez daha uzatılmaktadır.

Değerli milletvekilleri, teklifin 11'inci maddesiyle genç girişimcilere sağlanan kazanç istisnası tutarı yıllık 75 bin liradan 150 bin liraya çıkarılarak genç girişimcilik teşvik edilmektedir.

Gençlerimize yönelik bir diğer düzenleme ise öğrenim ve katkı kredilerinin gecikme zamlarının silinmesine yöneliktir. Hatırlanacağı gibi, 2022 yılı Kasım ayında öğrenim kredisi borçlarıyla ilgili kapsamlı değişiklikler yapılmış, bu borçlarda endeks uygulamasına son verilmiş ve gecikme zamları silinmişti. Bu düzenlemeyle ise geri ödemesi başlamış kredilerden ödenmemiş olanların 9 Kasım 2022 tarihine kadar uygulanan gecikme zammı ve katsayı tutarı gibi alacakları silinmektedir.

13'üncü maddede TOKİ tarafından konut ve konutla birlikte ihale edilen yapım işlerine ilişkin olarak 2023 yılı sonuna kadar uygulanmak üzere damga vergisi istisnası getirilmekte, böylece özellikle orta ve alt gelir grubuna yönelik konutların daha uygun şartlarda üretilmesine imkân sağlanmaktadır.

Yine, madde kapsamında boru hatları veya elektrik telleriyle taşınan ve sürekli akış hâlinde olan malların ithalinde KDV indirimi getirilmektedir.

Kanun teklifiyle ayrıca izaleişüyu davaları yoluyla gayrimenkul satışlarından alınan asgari maktu harcın toplamı belli bir tutarla sınırlandırılmakta, 2,5 milyon sürücüye verilen aktif ceza puanlarının pasif duruma getirilmesi ve geçici olarak geri alınan 10 bin sürücü belgesinin alıkonulmasından vazgeçilmektedir. Burada kamuoyu vicdanını yaralayan alkol, uyuşturucu, ölümlü ve yaralanmalı kaza "drift" gibi durumlar düzenleme kapsamından hariç tutulmaktadır.

Teklifin 18 ve 21'inci maddeleriyle ise teknoloji geliştirme bölgesi dışında teşvik kapsamında çalışabilecek AR-GE tasarım ve destek personelinin merkez ve bölge dışı çalışma süresine ilişkin Cumhurbaşkanına verilen yüzde 75'e kadar artırma yetkisi yüzde 100'e çıkarılmaktadır.

19 ve 20'nci maddelerle iştirak hissesi ve pay alımı dolayısıyla yapılan finansman giderlerinin devralan kurum tarafından gider yazılabilmesi sağlanmakta, getirilen bir diğer önemli düzenlemeyle de eş değer eşya ve yeniden kullanılabilir parçaların sigorta sektöründe kullanılabilmesi temin edilmektedir.

Teklifle, ayrıca, büyük şehirlerde tüzel kişiliği kaldırılarak mahalleye dönüştürülen köylerde emlak vergisi ile Belediye Gelirleri Kanunu uyarınca alınması gereken vergi, harç ve katılım paylarından vazgeçilmesine ilişkin süre 31 Aralık 2025 tarihine kadar uzatılmaktadır.

Değerli milletvekilleri, Türkiye ekonomisi 2021'deki elli yıllık büyüme rekorundan sonra 2022 yılında kaydettiği yüzde 5,6'lık güçlü ve dengeli büyümeyle de G20 ülkeleri arasında en çok büyüyen ekonomilerden biri olmuştur. İstihdamımız kasım ayında 31 milyon 897 bin kişiyle tarihî zirveye ulaşmıştır. Oldukça başarılı olan 2022 yılı bütçe gerçekleşmesi sonucu bütçe açığının gayrisafi yurt içi hasılaya oranı yüzde 1 seviyesine düşmüştür. Zorlu küresel koşullara rağmen Türkiye borç göstergelerinde de olumlu bir performans göstermektedir. Türkiye en çok büyüyen, en fazla istihdam yaratan, ihracat rekorları kıran, en az borçlu ülkelerden biridir. 2022 yılının Kasım ayında başlayan enflasyondaki düşüş eğilimi devam etmektedir. Aynı dönemde terörle mücadelede destan yazılmış, siyasi ve ekonomik operasyonlara, egemenlik haklarımıza yönelik saldırılara kararlılıkla cevap verilmiştir. Türkiye Covid-19 sürecini ve Ukrayna-Rusya savaşı kaynaklı krizi dünyada en iyi yöneten ülkelerden biri olduğunu elde ettiği başarılarla göstermiştir. Birçok ülkede kaos ve kargaşa hâkimken Türkiye demokratik siyasi istikrarı, huzur ve güvenliği, ekonomik istikrar ve dengeyi aynı anda başaran bir ülke olmuştur.

Kuşkusuz bunlar Cumhurbaşkanlığı hükûmet sisteminin yönetim hayatımıza kazandırdığı istikrar, Cumhur İttifakı'nın vatan ve millet sevdasına yönelik sağlam iradesi, kararlı duruşu ve zamanında aldığı tedbirler sayesinde başarılmıştır. Cumhur İttifakı birlikteliğinde çalışan ve emeklilerimizin, esnaf ve çiftçimizin, sanayicimizin, kadın ve gençlerimizin, yaşlı, engelli, dul ve yetimlerimizin, şehit yakını ve gazilerimizin beklentilerini bir bir yerine getiriyoruz; devletimizin gücü, milletimizin iş birliğiyle depremin yaralarını da inşallah süratle saracağız. Milliyetçi Hareket Partisi olarak aziz milletimizin tüm haklı beklentilerini karşılama gayretimizi sürdürecek, millî varlığa sahip çıkacak, Türkiye'yi lider ülke yapma mücadelemize yılmadan, yorulmadan devam edeceğiz.

Bu düşüncelerle, kanun teklifinin ülkemize ve milletimize hayırlı olmasını diliyor, sizleri saygıyla selamlıyorum.