HDP GRUBU ADINA SERPİL KEMALBAY PEKGÖZEGÜ (İzmir) - Değerli halklarımızı saygıyla selamlıyorum. Depremde yaşamını yitiren yurttaşlarımızı saygıyla anıyorum. Depremde yakınlarını kaybedenlere dayanma gücü diliyorum. Ne öfkemiz ne üzüntümüz bitmedi, bitmeyecek, mutlaka hesap soracağız.

Bu gördüğünüz, Türkiye'nin deprem haritası. Türkiye âdeta deprem bölgesi, her taraftan depremle karşı karşıya kalacağımız bir noktada, fay hattı üzerine kurulu kentlerimiz var ve bu, bugün öğrendiğimiz bir şey değil, bildiğimiz bir şey, bilimin bildiği bir şey. Ve bu ülkeyi yirmi yıldır yöneten AKP iktidarı, Erdoğan rejimi ne yazık ki önceliği yaşam ve insan olmayan bir anlayışla, önceliği rant, kâr, kasaları doldurmak, sermaye biriktirmek olduğu için, önceliği yaşam ve insan olmadığı için toplum, doğa, ekoloji bir kenara bırakıldı, kentlerin güvenli kentler olması bir tarafa bırakıldı ve rantsal bir dönüşüm için son dönemlerde harcandı. Ve ne yazık ki 100 bini aşkın yurttaşımız ölüme sürüklendi ve çok sayıda yurttaşımız uzvunu kaybetti, yaralandı, evsiz, hiçbir şeysiz kaldı.

Nüfusun yüzde 98'i birinci ve ikinci derece deprem kuşağında yaşıyor. MTA'nın yaptığı çalışmalara göre 18 kent merkezi, 80'i aşkın ilçe, 500'ü aşkın köy doğrudan fayın üzerinde bulunuyor şu anda ve Marmara depremi eli kulağında, her an gelebilir, İstanbul'da iyimser bir beklentiyle 200 bine yakın bina yıkılacak.

Yirmi yılda kaç bina kentsel dönüşüme uğratıldı? Hiç. İstanbul depremi tehlike ve riski etüdü 2002'de yapıldı, İstanbul Deprem Master Planı 2003'te yapıldı, İstanbul sismik mikrobölgelemesi yine sanıyorum 2011 yılında yapıldı. Bu araştırmalar İstanbul'un deprem tehlikesini, zemin hareketini, heyelan bölgelerini, sıvılaşmayı, tsunamiyi, pek çok şeyi inceledi, ayrıntılarıyla elimizde var. Fakat sonuç ne diye baktığımızda buradaki, bu kâğıtların üzerindeki hiçbir bilgi hayata geçirilmedi, kıyılar dolduruldu, acil tahliye ve barınma alanlarına, sel taşkın yerlerine imarlar verildi, kentsel dönüşüm rantsal dönüşüme çevrildi ve milyonlarca insanın hayatı risk altında.

Yaşadığımız Maraş merkezli bu korkunç depremin arkasından baktığımızda ne öncesinde önlendi ne esnasında yardım gönderildi, arama kurtarma yapıldı ne sonrasında el uzatıldı. Üstüne üstlük bu, "asrın felaketi" diye aktarılan şey asrın yüzsüzlüğüyle toplumda normalleştirilmeye çalışıldı; utanç verici bir tablo. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının bu ölümlerde direkt dahli olduğu hâlde, imzası olduğu hâlde, önlem almayarak, çözüm üretmeyerek toplumu, halkı ölüme sürüklediği hâlde istifası da yok, yargılanması da yok. Mutlaka vakti geldiğinde bu önlemi almayan herkesin, bütün siyasi sorumluların da hesabını soracağımızı burada bir kere daha vurgulamak istiyorum. Bu bitmemiş gibi bir de depremin arkasından büyük bir sağlık felaketine imza atılıyor. Erciyes Dağı büyüklüğünde bir enkaz kalkacak depremin arkasından. Tabii ki felaketler bitmiyor; molozlar var, enkaz var, asbest tehlikesi var. Asbest minerali saçın binde 1'i büyüklüğünde, kıvrımlı, soluduğumuz zaman, 1 tanesi bile ciğerimize gittiği zaman o çeperde kanser yaratan, son derece tehlikeli bir atık ve bu asbest atığına karşı bakıyoruz hangi önlem alınmış? Hiçbir önlem alınmıyor.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Buyurun.

SERPİL KEMALBAY PEKGÖZEGÜ (Devamla) - Günlerdir haykırıyoruz, uzmanlar haykırıyor, biz milletvekilleri önerge veriyoruz, soru önergesi veriyoruz, bir an önce tedbir alınması lazım fakat heyhat, hiçbir tedbir alınmıyor, üstelik skandal üstüne skandal, Hatay Milleyha Kuş Cenneti'ne bu molozlar dökülüyor.

Yine, çadır kentin hemen yanına molozlar dökülüyor, helikopterler uçuşuyor o molozların, enkazın üzerinden, tozlar kalkıyor, çadır kentteki insanlar, köylüler bunları soluyor.

Yine, Malatya'da köylüler Mamurek bölgesine, köylerin hemen yanına bu enkazların atıldığını söylüyorlar ve âdeta yeni ölümler, yeni sağlık felaketlerine imza atılıyor.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

SERPİL KEMALBAY PEKGÖZEGÜ (Devamla) - Elbette ki bu bahsettiğimiz sorunlara siz çözüm üretmeyeceksiniz, bunun farkındayız ama mutlaka bugün yapılmayanların da hesabını soracağız, yapılması gerekenleri de bizler yapacağız.