İYİ PARTİ GRUBU ADINA YAVUZ AYDIN (Trabzon) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; İYİ Parti Grubu olarak fındık tarımıyla ilgilenen çiftçilerimizin karşılaştığı sorunların tespit edilmesi, altın, döviz ve enflasyondaki dengesizliğin fındık üretimine yaptığı olumsuz etkilerin araştırılması amacıyla vermiş olduğumuz araştırma önergesi hakkında söz almış bulunuyorum. Bu vesileyle, yüce Meclisi saygıyla selamlıyorum.

Değerli milletvekilleri, Türkiye'de fındık, üretim bölgesi bakımından Doğu Karadeniz Bölgesi'yle sınırlı kalmamış; özellikle Samsun ve Batı Karadeniz Bölgesi'nde Düzce, Sakarya, Zonguldak, Kastamonu ve Bartın şehirleri başta olmak üzere birçok ilimize yayılmıştır. Üretim alanı bakımından büyüklüğü elinde bulunduran Türkiye'de üretim, verim diğer ülkelere göre maalesef oldukça düşüktür. Amerika'da 1 dekardan ortalama 225 kilogram fındık alınırken bu miktar İtalya'da 155 kilogramdır, Türkiye'de ise 1 dekardan 100 kilogramın altında fındık alınabilmektedir. Bu sayıyı artırabilmek için üretim bazlı destekleme modeline acilen geçilmelidir.

Sayın milletvekilleri, ülkemizde üretim maliyetlerinin fahiş miktarda artması, fındık taban fiyatlarının artan üretim maliyetlerini bile karşılamayacak kadar düşük olması, fındık üreticisinin yeterince desteklenmemesi ve Türk fındık piyasasının yabancı şirketlerin tekeline bırakılmış olması nedeniyle önemli sorunlar yaşanmaktadır. Fındık piyasasının yabancı şirketlere teslim edilmesi bugün üreticilerimizin yaşadığı sıkıntıların en başında gelmektedir. Yerli ve millî ürünümüz olan ve aynı zamanda ülkemizi de dünyada lider konuma taşıyan fındık maalesef gayrimillî şirketlerin tekeline bırakılmıştır. Öncelikle, fındık piyasalarında istikrarı sağlayan FİSKOBİRLİK, AK PARTİ iktidarı tarafından planlı olarak uygulanan yanlış politikalarla devre dışı bırakılmış, daha sonra ülkemizdeki fındık piyasası gayrimillî şirketlere teslim edilmiş ve bu şirketler Türkiye'deki fındık taban fiyatını belirleyen tek otorite hâline gelmiştir. Maalesef üreticilerimiz bu tekelci yapıya teslim edilmiş durumdadır. Geçmiş yıllarda fiyat belirlenirken artan döviz kuru hesaba katılmamış, gerçeği yansıtmayan enflasyon oranlarıyla üretici büyük zararlara uğratılmıştır. Hasat dönemi yaklaşırken dolar, euro ve altın fiyatları her geçen gün rekor tazelemeye devam etmektedir. Bu durum üreticinin umudunun kaybolmasına yol açarken AK PARTİ Hükûmetinden şu ana kadar fındık konusunda hiçbir olumlu adım atılmaması gelecek adına sorunların artarak devam edeceğine işaret etmektedir. Gübre, mazot, ilaçlama ve benzeri giderler yüksek dolar kuru ve artan enflasyondan olumsuz etkilenirken dış piyasada dolar üzerinden değer gören fındığımız içeride hak ettiği değeri görememekte ve üreticimiz emeğinin karşılığını alamamaktadır.

Fındığın üretim aşamasından toplanıp pazara çıkarılmasına kadar her aşamada maddi anlamda zorluk yaşayan çiftçilerimiz, AK PARTİ'nin yanlış tarım politikaları sayesinde fındığa alternatif olabilecek farklı tarım ürünlerini yetiştirmeyi düşünmeye ne yazık ki sevk edilmiştir.

Bu yanlış politikalardan bir an önce dönülmesi ve fındık alım fiyatlarındaki belirsizliğin bir an önce giderilmesi gerekmektedir. Genel Başkanımız Sayın Meral Akşener'in de belirttiği gibi, yabancı yatırımcının elinde oyuncak hâline gelmiş olan fındığa taban fiyatı olarak 4 doların altında bir değer biçilmesi demek üreticilerin hakkının, emeğinin gasbedilmesi demektir.

Kıymetli milletvekilleri, AK PARTİ iktidarı döneminde fındık üreticileri yeteri kadar desteklenmemiş, artan üretim maliyetleri karşısında üreticilerin kayıplarını giderecek politikalar ne yazık ki uygulanamamıştır. 2002 yılında 17 kilogram fındık fiyatıyla 1 çeyrek altın satın alınırken 2023 yılında ise 44 kilogram fındık fiyatıyla 1 çeyrek altın alınabilir hâle gelmiştir.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Buyurun, tamamlayın Sayın Aydın.

YAVUZ AYDIN (Devamla) - Türkiye'de gerçek enflasyonun yüksek seviyelerde olması artan maliyetler karşısında fındık üreticilerini çaresiz bırakmıştır. Her sene "Gelecek yıl daha iyi olur." ümidiyle üretim yapan üreticilerimizin dayanacak gücü kalmamıştır. Bu bağlamda, iktidarın üreticilerimizi destekler nitelikteki adımları hızla atması gerekmektedir.

Türkiye için çok büyük önem arz eden fındık tarımıyla ilgilenen çiftçilerimizin karşılaştığı sorunların tespit edilmesi, altın, döviz ve enflasyondaki dengesizliğin fındık üretimine yaptığı olumsuz etkilerinin araştırılması amacıyla vermiş olduğumuz araştırma önergemize desteklerinizi bekliyor, yüce heyetinizi saygıyla selamlıyorum. (İYİ Parti sıralarından alkışlar)