GENEL KURUL KONUŞMASI
Konu: CHP Grubu önerisi münasebetiyle
Yasama Yılı:1
Birleşim:13
Tarih:11.07.2023

SAADET PARTİSİ GRUBU ADINA CEMALETTİN KANİ TORUN (Bursa) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; 1463'te Osmanlılar tarafından fethedilen, 1877'de Avusturya-Macaristan Krallığı'nın kontrolüne giren Bosna Hersek, Birinci Dünya Savaşı sonrasında kurulan Yugoslavya Krallığı'nın ve İkinci Dünya Savaşı sonrasında kurulan Sosyalist Federal Yugoslavya Cumhuriyeti'nin parçası oldu. Çoğunluğunu Müslüman Boşnakların oluşturduğu, azınlık olarak Sırp ve Hırvatların olduğu Bosna Hersek 1991 yılında bağımsızlığını ilan etti. Bağımsızlığı kabul etmeyen Sırplar Saraybosna Kuşatması'nı başlattılar. 1992'den başlayarak 1995 yılının sonuna kadar devam eden savaşta 200 bine yakın insan hayatını kaybetti. Saldırıların artmasıyla Birleşmiş Milletler tarafından güvenli bölge olarak ilan edilen Srebrenitsa'ya Hollanda Barış Gücü görevlendirilmişti. Güvenli bölge olduğu için 25 bin olan kent nüfusu 60 bine ulaşmış ve Srebrenitsa açlık ve hastalıklarla boğuşan bir açık hava hapishanesine dönüşmüştü. Tarihler 11 Temmuz 1995'i gösterdiğinde Sırp Komutan Ratko Mladic birlikleriyle buraya gelmiş "Şimdi Türklerden öç alma zamanı." diyerek bir konuşma yapmış -bu, belgesel olarak da yayınlandı uluslararası kanallarda- ve orada Barış Gücünün gözetiminde, korumasında olan sivilleri koruma görevi için orada bulunan Hollanda askerî birliğinin gözü önünde katliama başlamıştır. Srebrenitsa halkını evlerinden çıkmaları yönünde anonslar yaptırarak bir alana toplayan Sırplar; kadınları, erkekleri ve çocukları ayrı ayrı yerlere toplamış, kadınlara tecavüz etmiş ve erkekleri de acımasızca katletmiştir. Sivillerin toplu bir şekilde katledilmesi, bu katliamın bir soykırım niteliği taşıdığının açık bir delili olarak hafızalara kazınmıştır. Mladic'in niyetini anlayarak ormanlara kaçan Boşnaklar ise on gün boyunca Sırp keskin nişancıları tarafından avlanmışlardır. 8.372 Boşnak'ın soykırıma kurban gittiği katliamda cesetler toplu mezarlara gömülmüş ve kimlik tespiti güçleşmiştir. Henüz geçtiğimiz ay yapılan aramalarda 31 şehidin daha kemiklerine ulaşılmıştır. Birleşmiş Milletlerin görevlendirdiği Barış Gücü Komutanı Karremans, Sırplar tarafından canice kaydedilen katliam görüntülerinde Mladic'ten hediye alırken görüntülenmiş ve himayesinde olan tüm sivilleri Mladic'e teslim etmiştir. Bu olay Birleşmiş Milletler tarihine bir kara leke olarak geçmiştir.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Buyurun, tamamlayın Sayın Torun.

CEMALLETTİN KANİ TORUN (Devamla) - Soykırımdan sonra kimlik değiştirerek saklanan Mladic 2011'de yakalanarak Uluslararası Ceza Mahkemesine teslim edilmiş ve 2012 yılında yargılanması resmen başlamıştır.

Sayın Başkan, sayın milletvekilleri; söz konusu Müslümanlar olduğunda uluslararası kuruluşların, güvenlik ve adalet mekanizmalarının nasıl çarpık ve yavaş ilerlediğine şahit oluyoruz. Avrupa'da İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra yaşanan en büyük katliam olarak anılan bu soykırımın sözde medeni dünyanın gözü önünde olması manidardır. Boşnak Müslümanların yeniden böyle acılar yaşamaması için Türkiye'nin aktif bir politika izlemesi gerekmektedir. İsveç'in NATO'ya üyeliğine vetonun kaldırıldığı açıklamasının yapıldığı bugünde iktidarın sözlü kınama haricinde, Bosna Hersek'in NATO üyeliği konusunda daha aktif olması gerekmektedir. Son yedi yıldır tavsayan üyelik eylem planının hızla yeniden aktifleştirilmesi Bosnalı kardeşlerimizin güvenliği için hayati bir önem taşımaktadır.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

CEMALLETTİN KANİ TORUN (Devamla) - Bitiriyorum.

Bu vesileyle, başta Aliya İzzetbegoviç olmak üzere Bosna direnişinin öncülerini ve soykırım kurbanlarını saygı ve rahmetle anıyorum.

Hepinizi saygıyla selamlıyorum. (Saadet Partisi sıralarından alkışlar)