CAVİT ARI (Antalya) - Sayın Başkanım, değerli milletvekili arkadaşlarım; öncelikle hepinizi saygıyla sevgiyle selamlıyorum.

İlk söz olarak "Savaşa hayır." diyoruz. İsrail'in özellikle dün hastaneye yapmış olduğu saldırıyla birlikte sivillerin, kadınların, çocukların öldürülmesine savaş da denemez, bu bir soykırımdır. Bu konuda Sayın Genel Başkanımızın sözünü burada tekrar etmek gerekirse "Lafı eğip bükmeye hiç gerek yok. İsrail, insanlığa karşı suç işlemiştir. Bunun adı cinayettir, katliamdır. Lanetliyorum!" (CHP ve AK PARTİ sıralarından alkışlar)

Şimdi, değerli arkadaşlar, konutların turizm amaçlı kiralanmasıyla ilgili ve yine başkaca birtakım düzenlemeleri içeren bir kanun teklifini görüşmekteyiz. Konutların turizm amaçlı kiralanması ihtiyacı nereden doğdu dersek yakın tarihte ilim Antalya'da bir Rus vatandaşın gelip 80 dairelik bir sitede bütün daireleri satın aldıktan sonra Rus vatandaşlara kiralamaya başladığının kamuoyuna yansımasıyla birlikte zaten var olan rahatsızlık iyice kendini gösterdi. İşte, iktidar bu ve benzeri uygulamalardan yola çıkarak bu konuda bir düzenleme yapma ihtiyacını hissetti ancak şunu da ifade etmek gerekir: Bakın, yabancılar başta olmak üzere, konutların turizm amaçlı kiralanma sürecinin bir taraftan kiraların da yükselmesine sebebiyet verdiğini ifade etmek isterim.

Şimdi, yabancıların ülkemizde gayrimenkul satın alıp bir taraftan kendilerinin oturduğu, bir taraftan da kendi vatandaşlarına kiraya verdiği bir ülkede yaşıyoruz. Örneğin, Antalya'da çok sayıda yabancı bugün gelip taşınmaz satın almış ve bunları kiraya vermekte.

Değerli arkadaşlar, yabancıların istedikleri gibi cirit attıkları bir ülkeyi siz yarattınız. Bugün Türkiye'de 159 yabancı ülke vatandaşı -bakın, 159- neredeyse dünyanın her bir yerinden gelmiş vatandaş buradan konut almış.

2017 yılında 1 milyon dolar karşılığında vatandaş olunabilirken 2018 yılında Türk vatandaşlığını 250 bin dolara düşürdünüz, böylelikle de gelip daire satın alanlar, konut satın alan yabancılar bir taraftan gayrimenkul yatırımı yaptı, bir taraftan da Türk vatandaşlığını kaptı. 2022 yılında kamuoyundaki baskılardan dolayı bu rakam 400 bin dolara çıkarıldı. Ancak değerli arkadaşlar, bakın, bir savaş yaşanıyor şu an dünyada. Burada doğruluğu ayrıca konuşulur, tartışılır ama Filistin'de zamanında gayrimenkullerin çoğunluğunun Yahudilere satıldığına dair güçlü iddialar var.

NURETTİN ALAN (İstanbul) - Yalan haber.

CAVİT ARI (Devamla) - Bu konuşulur.

Ülkemizde 20 bini geçen arsa, tarla, bağ, bahçe; ne bulunursa yabancıya satılır hâlde ve bugün yaklaşık 400 bin konut yabancıya satılmış durumda. Şimdi, siz bu kadar ülkemizin kaynaklarını, değerlerini, arazilerini yabancıya satarken işte bir taraftan da böyle bir uygulama getirmeye çalışmaktasınız.

Şimdi, bir konudan bahsetmek istiyorum. Temelde imar hukukuna aykırı taşınmaz yapımına karşı olduğumuzun altını kalın bir çizgiyle çizerek sözlerime başlamak istiyorum ancak iktidarın imar hukukuna aykırı yani bir anlamda -tırnak içinde söylüyorum- "kaçak yapı" diye ifade ettiğimiz konutların yapımına göz yumduğu bir ülkede olduğumuzu da buradan söylemek zorundayım. Çünkü iktidar, bir taraftan kaçak yani imar hukuku hükümlerine, yasal izinlere uygun olmayan konut yaptırıp o konutları yapan vatandaşı oy gözüyle görmekle beraber; bir taraftan da o konutlara hemen Maliye tarafından vergi kaydı yapılmakta. İşte, örneğin, ilim Antalya'nın bilhassa Kaş ilçesinde çok sayıda bu şekilde konut var; yaklaşık 5 bin mükellef, 10 bin işletme ve adına "villa" dediğimiz 25 bin bina var. Komisyonda da sordum, buradan tekraren soruyorum: Bu binalar, şimdi yeni getirilen konutların turizm amaçlı kullanılabilmesi kapsamına dâhil mi değil mi? Bu konu çok önemli çünkü kapsama dâhil değilse mevcut hâliyle yani şu an nasıl çalışıyorlarsa, nasıl faaliyette bulunuyorlarsa o şekilde devam edecekler ama kapsama alınırsa o zaman izin koşulları devreye girecek; işte, o izin koşullarında bu sefer vatandaşlarımızın yeni bir mağduriyeti söz konusu olacak. Bu konunun açıklık kazanması, eğer kapsama alınıyorsa da bu taşınmazlara özel bir kolaylık sağlanması noktasında -Kaşlı hemşehrilerim başta olmak üzere Fethiyeli hemşehrilerim de dâhil- buradan talepte bulunuyoruz.

Şimdi, bir taraftan konutların turizm amaçlı olarak kullanılmasıyla ilgili yasal düzenlemeyi getirmekle beraber buraya getirdiğiniz bazı kurallarla sanki bunun da zorlaştırıldığını görüyoruz. Özellikle de binalarda, sitelerde -söylendiği gibi- oy birliği şartının, bunun uygulanmasının gerçekten önüne geçen bir kural olduğunu hatırlatmak istiyorum. Bu anlamda da özellikle yine, başta Antalya ili Alanya ilçesinde çok sayıda yerleşik yabancı olduğunu hatırlatmak istiyorum. Çünkü Alanya bölgesinde sahilde başta çok sayıda oteller var ama yine bir taraftan getirilen düzenlemelerle yabancılara satılan konutlar ve o konutlarla birlikte de yine kiralanan taşınmazlar olduğunu ifade etmek isterim. Şimdi, kuralları bu kadar zorlaştırırsanız turizmden özellikle bu yıl hak ettiği geliri elde edememiş olan bizim Alanyalı hemşehrilerimiz bu düzenlemeyle iyice mağdur duruma düşecektir. Bu konularda bir esneklik sağlanması gerektiğini de yine hatırlatmak istiyorum.

Bu konuşmamda son olarak... Getirilen düzenlemede, tahsisli kamu taşınmazları üzerindeki turizm tesislerine yani otellere lojman alanı tahsisiyle ilgili mevcut düzenlemeyi şimdi turizm işletme veya yatırım belgeli tüm tesisleri kapsayacak şekilde düzenlemeye dair bir hüküm bulunmakta. Bir Antalya Milletvekili olarak ve turizmin başkenti olan bir şehrin Vekili olarak bu düzenlemeyi desteklediğimi buradan ifade etmek istiyorum. Çünkü başta Antalya olmak üzere turizm bölgelerinde en önemli ihtiyacımız yetişkin, kalifiye turizm elemanı. Turizm elemanları yani personeli sezon geldiğinde çalışan, bittiğinde konaklayacağı, kalacağı yer olmadığı için kendi memleketlerine dönmek zorunda kalan kişilerden oluşmakta ve çoğunluğu bu şekilde. İşte, turizmde yani o koca koca...

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

CAVİT ARI (Devamla) - Bitiyorum Başkanım.

BAŞKAN - Buyurun, bitirin.

CAVİT ARI (Devamla) - O büyük tesislerin hak ettiği kalitede hizmet verebilmesi için de kaliteli personele ihtiyaç var. İşte, o personelin insani ölçütlerde barınmasının sağlanması ve gerektiği şekilde konaklayabilmesi için düzgün, temiz, kaliteli barınma mekânlarına ihtiyaç var. İşte "Lojman yapılmak kayıt ve şartıyla" ve "Bu amaç dışında kullanılamaz." ibarelerinin de bulunması kaydıyla bu şart çok önemlidir, aksi hâlde biraz önceki konuşmacı arkadaşların ifade ettiği gibi sonradan kötü, başka amaçlarla kullanılmasının önüne geçmek ve turizm personelinin kalacağı yer olarak garanti etmek kaydıyla bu düzenlemeyi desteklediğimi ifade ediyorum.

Hepinize saygı ve sevgiler sunuyorum.

Teşekkür ederim. (CHP sıralarından alkışlar)