MUSTAFA NEDİM YAMALI (Ankara) - Sayın Başkan, sayın milletvekilleri; görüşülmekte olan Konutların Turizm Amaçlı Kiralanmasına ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'nin 21'inci maddesiyle ilgili olarak Saadet-Gelecek Grubu adına söz almış bulunmaktayım. Bu nedenle Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum.

Değerli milletvekilleri, bu maddede yapılan düzenlemede genellikle doğanın ve tarihî yapıların tahrip edilmesi, projede izin dışı imalatlar sonucu ortaya çıkan durumlarda idari para cezaları öngörülmektedir ancak şunu bilmemiz gerekiyor ki tahsil edilecek idari para cezaları tahrip edilmiş doğayı bize geri getirmeyecektir. Önemli olan, sadece para cezası kesmek değil, bu tahribata yol açan denetim eksikliklerini, kayırmacılığı, rantiyeciliği, yanlışa göz yummayı, eğitim sorunlarını, ekonomik ve sosyal ihtiyaçları tespit etmemiz ve bu yıkımı engellemeye çalışmalıyız.

Kapadokya bölgesi doğal oluşumları, yer altı şehirleri ve Peri Bacaları'yla dünya çapında üne sahip olup bu bölge UNESCO Dünya Mirası Listesi'ne 1985 yılında girmiştir. Bu bölgenin altyapısı, trafik sorunları, kentsel problemleri kamu kurumları ile yerel yönetimler ve bölge halkıyla iş birliği içinde, vatandaşın da görüşü alınarak, mağduriyetler meydana getirmeden, doğaya zarar vermeden geliştirilip iyileştirilmeli ve teşvikler artırılmalıdır.

Kapadokya alanıyla ilgili olarak çok sayıda akademisyenin tez, makale ve bildirilerinde vurgulanan husus, bölgenin geçim kaynaklarının sadece turizme bağlanmaması ve alternatif geçim kaynaklarına da destek verilerek ekonomik gelir çeşitliliğinin artırılması şeklindedir.

Görüşmekte olduğumuz kanun teklifi Alan Başkanlığına bölge halkının sosyal ve ekonomik yapısının iyileştirilmesi konularında plan yapma yetkisi de vermiş bulunmaktadır. Bu nedenle, Alan Başkanlığının gelirlerinin hem turizm hem de bölge halkının ihtiyacı olan diğer sektörlere yönelik de kullanılması gerekmektedir.

Kapadokya bölgesindeki temel sorunlar ciddiyetle takip edilmeli. Öncelikle Göreme-Ürgüp yolu gibi sıkıntılı olan yolların bir an önce işler hâle getirilmesi gerekmektedir. Problemli bir çalışma olan altyapı çalışmalarının turizm sezonuna denk getirilmemesi gerekmektedir. Bölgenin yurt içi ve yurt dışı ulaşım problemleri çözülmeli, Kapadokya Havalimanı'nın daha verimli ve aktif kullanılmasının, daha uzak olan Kayseri Havalimanı yerine Kapadokya Havalimanı'nın tercih edilmesinin sağlanması gerekmektedir.

Kayaya oyularak yapılan tüm yapıların üç boyutlu projeleri yaptırılarak ileri zamanlarda oluşacak hukuki sorunların önüne geçilmelidir.

Kapadokya bölgesindeki bir başka problem, turizm işletmelerinin belediyeden alınan onaydan sonra Alan Başkanlığına yaptığı ruhsat müracaatlarının sonuçlanması neredeyse bir yıldan fazla sürmekte, özellikle depremden sonra bu sürenin neredeyse iki yıla yakın zaman almasıdır. Bu da yatırımcıların motivasyonunun azalmasına ve hukuk dışı arayışların artmasına sebep olmaktadır. Bu, çözülmesi gereken önemli bir problemdir, bu konuda bir tavan süre mutlaka belirlenmelidir.

Eskiden beri kullanılan kayadan oyma doğal yer altı depolarının tekrardan işlevsel hâle getirilmesi ya da turizme kazandırılması için çalışmalar yapılmalıdır.

Son olarak, Kapadokya Alan Komisyonunun 17 Temmuz 2023 tarih ve 3594 sayılı Kararı'yla uygun bulunan 1/25.000'lik planına mutlaka sadık kalınmalıdır. Çıkar gruplarının talebi doğrultusunda kurumun "web" sitesinde her hafta bir plan tadilatı görmememiz gerekiyor. Kurum tarafından, bilim insanlarının görüşleri doğrultusunda, büyük ölçekli 1/5.000'lik ve 1/1.000'lik planların da en kısa sürede yaptırılması gerekmektedir.

Değerli milletvekilleri, ülkemizdeki doğal mirasların korunması, gelecek nesillere aktarılması için gerekli düzenlenmelerin yapılması yüce Meclisin en önemli görevleri arasındadır.

Yüce Meclisi saygıyla selamlıyorum. (Saadet Partisi sıralarından alkışlar)