SERHAT EREN (Diyarbakır) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; konuşmama başlamadan önce, Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi Eş Başkanımız Gültan Kışanak Diyarbakır halkının iradesiyle seçildikten sonra -maalesef kayyum tayin edildi- seçildiği tarihten itibaren yedi yıldır tutuklu ve bugün tutukluluğun 7'nci yılı. Yedi yıldır özgürlüğü gasbedilmiş durumda, yedi yıldır tutuklu olarak yargılanmakta. Yani yasaya göre hiç kimse yedi yıldan fazla tutuklu tutulamaz. Başkanımız yedi yıldır tutuklu ancak mahkeme, Başkanımızın tahliyesine karar vermiyor, maalesef mahkemeleri getirdiğiniz durum bu. Mahkemeye buradan seslenmek istiyorum: Arkadaşımızı, Eş Başkanımızı, halkın iradesiyle seçilen Eş Başkanımızı yasaya ve hukuka göre, yasa ve hukuku esas almak suretiyle tahliye edin, iktidarın talimatlarını beklemeyin.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; 23'üncü maddeyle ilgili söz aldım. Peki, bu 23'üncü madde ne? 2022 yılında Anayasa Mahkemesi bir karar verdi, Anayasa Mahkemesinin vermiş olduğu kararın mahiyeti ne? Bu yasa, Anayasa Mahkemesinin iptal etmiş olduğu bu yasa gündeme ilk geldiği zaman 2019 yılında partimiz bu yasanın hukuken öngörülebilir bir yasa olmadığını, hukuki belirlilik ilkesine aykırı olduğunu, suç ve cezalarda kanunilik ilkesini ihlal ettiği gerekçesiyle hem komisyonlarda hem Genel Kurulda şerh koydu ama her şeyde olduğu gibi maalesef iktidar hem partimizin hem de muhalefetin söylediklerini esas almayarak, dikkate almayarak istediği gibi yasayı çıkarıyor, dört yıldır hem Anayasa Mahkemesi hem idare hem maalesef Meclis bu yasa teklifiyle şu an zaman geçirmek durumunda kalıyor, mesaisini buna harcamak zorunda kalıyor.

Peki, Anayasa Mahkemesi ne dedi? Anayasa Mahkemesi şunu söyledi: "Kapadokya'da imara aykırı uygulamalarla ilgili siz yönetmeliği esas almak suretiyle ceza veremezsiniz, idari para cezası veremezsiniz. İdari para cezası vermek için suç ve cezalarda kanunilik ilkesi gereğince, hukuki belirlilik, hukuki öngörülebilirlik ilkesi gereğince siz ancak kanuna göre bir ceza vermek durumundasınız, yönetmeliği esas alamazsınız." deyip bu kanunu iptal etti. Anayasa Mahkemesi doğru bir karar verdi, bu karar doğrultusunda bugün buraya gelen yasa teklifinin tartışılması da doğru. Ancak Anayasa Mahkemesinin suç ve cezalarda kanunilik ilkesiyle ilgili vermiş olduğu tek karar değil. Anayasa Mahkemesinin, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin suç ve cezalarda kanunilik ilkesiyle ilgili, hukuki öngörülebilirlik ilkesiyle ilgili, belirlilik ilkesiyle ilgili vermiş olduğu çok sayıda karar var, tıpkı Kapadokya kararı gibi, buna benzer mahiyette karar verdi. Bakın, 2006 yılında Diyarbakır'da bir üniversite öğrencisi bir basın açıklamasına katılıyor, cezaevlerindeki ihlallerle ilgili bir yürüyüşe katılıyor, mahkeme Türk Ceza Kanunu'nun (226/6)'ncı maddesi gerekçesiyle örgüt üyesi olmamakla birlikte örgüt adına suç işlemekten dolayı ceza veriyor yani örgüt üyesi olarak cezalandırıyor. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine gitti bu dosya, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi dedi ki: "Sen bu maddeye göre ceza veremezsin. Bu madde lastik gibi bir madde, hukuken öngörülebilir bir madde değil, belirlilik ilkesi yok, suç ve cezalarda kanunilik ilkesini ihlal etmişsin." Bir insanın kaç cenaze törenine, kaç basın açıklamasına, kaç yürüyüşe katılacağına ilişkin bu maddede de bir belirlilik yok. Dolayısıyla bu madde kapsamında bugün yüzlerce insan özgürlüğünden mahrum bırakılmış durumda.

Bakın, yine, 2021 yılında Anayasa Mahkemesi pilot bir karar verdi, Hamit Yakut kararı Sayın Başkan. Hamit Yakut kararında ne dedi? Anayasa Mahkemesi, Hamit Yakut kararında, tıpkı Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin vermiş olduğu karara paralel olarak "Bu madde birçok insanın özgürlüğünü ihlal ediyor, birçok insanın örgütlenme hakkını, ifade özgürlüğünü ihlal ediyor; bu maddeyi değiştirin." dedi. Ağustos ayına kadar Meclise süre verdi "Bir yıl içerisinde bu yasayı değiştirin." dedi, "Bu yasa birçok insanın özgürlüğünü ihlal ediyor." dedi. Ancak Meclis, Kapadokya'yla ilgili Anayasa Mahkemesinin vermiş olduğu iptal kararını bu Meclise getiriyor, doğru bir şey yapıyor ama yüzlerce insanın özgürlüğünü kısıtlayan bir madde ve Anayasa Mahkemesinin Mecliste bir... (HEDEP sıralarından alkışlar)

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

SERHAT EREN (Devamla) - Sayın Başkan...

BAŞKAN - Süre vermiyoruz.

SERHAT EREN (Devamla) - Sayın Başkanım, bir dakika...