ADALET KAYA (Diyarbakır) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; herkesi saygıyla selamlıyorum.

İktidar yurttaşları sadece vergi toplama kaynağı olarak görüyor, yandaş patronların yüklü miktardaki vergi borçları sürekli olarak silinirken yurttaşlardan neredeyse nefes aldıkları için vergi alınacak. Görüştüğümüz teklif maddesiyle Türkiye Turizm Tanıtım ve Geliştirme Ajansına finans sağlamak için turizm amaçlı kiralama yapılan konutlardan turizm payı alınması planlanıyor. Peki, sürdürülebilir turizm faaliyetlerini yürütmek ve millî gelire katkı sunmak için tarihî ve coğrafi olarak pek çok olanağa, pek çok imkâna sahipken bu uygulama nasıl hasıl oldu, bunu sormak istiyoruz. Tabii ki cevabını da bir yandan verelim: Anadolu ve Mezopotamya'nın sahip olduğu binlerce yıllık tarihî mirası korumadınız, Hasankeyf'te olduğu gibi yok etmek için elinizden geleni yaptınız, doğa ve tabiat varlıklarını ya imara açtınız ya üzerine HES yaptınız ya da maden sahası açtınız. Tabii, bunları yaparken, turizm gelirlerini veya doğal gelirleri yok ederken bir yandan da insanları yerlerinden ettiniz, üretim araçlarından kopardınız, daha da yoksullaştırdınız. Tabii, Turizm Bakanı otel zinciri sahibi olunca turizm geliri olarak algıladığı bir tek şey konaklama geliri oluyor, bu da böyle bir durum. Bakan, kendi şirketine "turizm teşviki" diye milyarlar aktarırken vergiyi de hane bütçesindeki bir açığı kapatmak ya da belki bir faturasını ödemek, belki çocuğuna okul harçlığı verebilmek için evinin bir bölümünü kiraya veren yurttaşların kazandığı üç kuruştan almak istiyor. Depremzedeler ve öğrenciler başta olmak üzere dar gelirli yurttaşların konut ihtiyacını, barınma sorununu çözeceğimiz yerde, kendi başının çaresine bakan yurttaşların ürettikleri çözümlere ket vurmaya çalışıyorsunuz.

Ülkede çok ciddi bir barınma krizi var. Vekili olduğum Diyarbakır ili de bildiğiniz üzere 6 Şubat depreminden etkilenen illerden biriydi; elbette ki Hatay, Adıyaman, Maraş kadar çok ciddi oranda bir etki almadı ama binlerce bina hasar gördü. Bu konuyla ilgili TMMOB Diyarbakır İl Koordinasyon Kurulunun verilerini açıklamak istiyorum size: Kentte 3.252 bina ağır hasarlı, 32.828 bina orta hasarlı, 32.652 bina ise az hasarlı. Hem hasarlı binalardaki yurttaşların sağlam konut arayışı hem de daha fazla hasar gören kentlerden aldığı göç nedeniyle Diyarbakır'da kiralar çok ciddi, fahiş oranlarda artış gösterdi; bu da istenen kiraları karşılamaya gücü yetmeyen yurttaşlar açısından oldukça kritik bir durum çünkü insanlar hâlâ hasarlı binalarda ve çürük yapılarda yaşamayı sürdürüyor. Siyasetçiler olarak yurttaşların barınma sorununu çözmek zorundayız, buna çözüm üretmek zorundayız.

Barınma sorunu yalnızca konut bulmakla ilgili değil, bir yandan da deprem bölgesinde özellikle tüm alanlarda molozların yarattığı birtakım sorunlar var. Yerleşim birimleri yakınında yurttaşların sağlığını olumsuz etkileyecek ağır sanayi atık depolama tesisi gibi alanların olmaması gerekiyor. Ancak Diyarbakır'da enkaz molozları Mezopotamya Mahallesi'nde kayyum yönetimindeki Kayapınar Belediyesinin arazisine dökülüyor. Arazinin etrafında yaşayan mahalle sakinleri bu durumdan haklı olarak rahatsızlar ve isyan içerisindeler çünkü -onlar açısından- yani asbest sorunu yaşanıyor ve bu da biliyorsunuz ki çok ciddi solunum hastalıklarına ve kanser riskine sebep olacak bir durum. Bu sorun sadece Diyarbakır için de söz konusu değil, tüm deprem yaşanan kentlerde hâlâ bu sorun çözülmüş değil. Üzerinden dokuz ay geçmiş olmasına rağmen molozların nerede, hangi koşullarda depolanacağı çok ciddi bir sorun olarak duruyor.

Vekiller olarak bu konuda gerekli çalışmayı yapmak için araştırma önergesi teklifini önceki gün Meclis Başkanlığına sunduk. Bu konunun dikkate alınacağını ve gerçekten kamu yararına, halk yararına bir çalışma yürüteceğimizi umuyorum.

Teşekkür ederim. (HEDEP sıralarından alkışlar)