HÜSMEN KIRKPINAR (İzmir) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; görüşülmekte olan kanun teklifinin 1'inci maddesi üzerine İYİ Parti Grubu adına söz aldım. Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum.

Büyük Marmara depremiyle birlikte son yirmi beş yılda birçok deprem yaşadık ve binlerce insanımızı toprağa verdik, binlercesi sakat kaldı, maddi ve manevi her şeyini kaybetti. Peki, hiç ders aldık mı, önlem alıp gereğini yaptık mı? Hükûmet yasalarda depreme karşı ciddi kararlar almak yerine "imar barışı" adı altında depreme dayanıksız binalara af getirdi, vergisini almaya başladı. 17 Ağustos ve 12 Kasım 1999 depremlerinden sonra özel iletişim vergisi alınmaya başlandı. Deprem harcaması için oluşturulmuş özel iletişim vergisinden toplanan paralar deprem yerine sağlık için harcanmış; yol, tünel ve köprü yapıldığı söylenmiştir. Türkiye olarak 6 Şubatta büyük bir deprem felaketi yaşadık, yıllardır ihmal ettiğimiz ve görmezden geldiğimiz bu büyük depremden 11 vilayetimiz etkilenirken özellikle Hatay ve Kahramanmaraş âdeta yok oldu. Yapılan o yolların bir kısmı çöktü; parayı deprem amaçlı topla, başka yerlere yol yapmaya harca, yaptığın yol depremde çöksün ve geçit vermez hâle gelsin.

Değerli milletvekilleri, Kahramanmaraş depremlerinin ardından kentsel dönüşüm yeniden gündeme geldi. Bilindiği üzere Kentsel Dönüşüm Başkanlığı, Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının altında kuruldu. Teklifin 1'inci maddesiyle de Kentsel Dönüşüm Başkanlığının yönetici kadroları olan Kentsel Dönüşüm Başkanının, Başkan Yardımcısının ve Müdürünün özlük hakları düzenlenmek isteniyor.

Deprem gelmeden önce alabileceğimiz en iyi önlem kuşkusuz depreme dirençli yapılar üretmektir. Türkiye'de depreme dirençli olmayan çok sayıda yapı var, güçlendirilmeyi veya dönüştürülmeyi bekliyor. 6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkındaki Kanun'un yürürlüğe girdiği 2012 yılından günümüze kadar 36 milyon bağımsız bölümden 6 milyonluk kısmının risk altında olduğu tespit edilmiştir. 2 milyon 200 bin bağımsız bölümün dönüştürüldüğü, 2 milyon bağımsız bölümün de acilen dönüştürülmesi gerektiğinden bahsedilmektedir. Kentsel dönüşümün hızla yapılması konusu ve hukuki kolaylıkların sağlandığı söylemi her ne kadar dile getirilse de iktidar, Komisyon görüşmelerini oldubittiye getirmiştir. Hızlı işlem yapma isteğinin pratikte büyük sorunlara yol açabileceği öngörüsü de yine iktidar tarafından dikkate alınmamıştır.

Değerli milletvekilleri, Maraş merkezli depremin yaşandığı 11 vilayetimizin ayağa kalkması için yaklaşık 110 milyar dolarlık bir bütçenin öngörüldüğünü biliyoruz. İstanbul'da kentsel dönüşümün kısa sürede bitmesi imkânsız ve gereken 300 milyar dolar gibi bir finans desteği bulunsa bile yirmi yıla varan bir süreye ihtiyaç olduğu söyleniyor. Ülkeyi idare edenler, kentsel dönüşüm için çok geç kaldı. Güneydoğudaki depremler biliyoruz ki son olmayacak. Ne zaman yaşanacak bilinmez, kapıda çok daha büyük bir tehlike olarak İstanbul depremi var. Bu yüzden vatandaşlarımızın bir an önce bu yeni ve sağlam konutlara geçirilmesi bekleniyor.

Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum. (İYİ Parti sıralarından alkışlar)