ALİ GÖKÇEK (İstanbul) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; kentsel dönüşüm yasa teklifinin 15'inci maddesi üzerine söz almış bulunmaktayım. Yüce Meclisimizi saygıyla selamlıyorum.

Değerli milletvekilleri, cumhuriyet tarihimizin en yıkıcı deprem felaketinin ardından dokuz ay geçti. 50 bini aşkın canımızı kaybettiğimiz depremin ardından en can alıcı gündem maddelerimizden biri olması gereken kentsel dönüşümü konuşuyoruz ama bu tekliften de anladığımız üzere yaşanan tüm acılara, tüm kayıplara rağmen iktidarın kentsel dönüşüm teklifinin altından yine rant çıkıyor tıpkı her fırsatta askerî alan arazilerini ranta açtığınız gibi. Sadece İstanbul'da 2009 yılından bu yana 10 bin stadyum büyüklüğündeki askerî alanı askerî arazi olmaktan çıkardınız, zenginlere lüks konutlar diktirdiniz. Şaşırdık mı? Elbette şaşırmadık. Ne demiş büyüklerimiz: "Ayinesi iştir kişinin, lafa bakılmaz." Yirmi bir yıldır ülkeyi depreme hazırlayamayan bir iktidardan da fazlasını beklemek olmazdı zaten.

Değerli milletvekilleri, bakın, yalnızca İstanbul'da 207 bin riskli bina olduğu ifade ediliyor. Bu binaların yüzde 30'u 2000'den sonra yapılmış yani 1999 depreminden sonra yapılan binaların bile yüzde 30'u büyük İstanbul depreminde ayakta kalma ihtimali olmayan binalar. Bu yıkımdan etkilenecek aile sayısının da 1,3 milyon olduğu ifade ediliyor yani kaba bir hesapla 3 milyondan fazla insanı kaderine terk etmiş bulunmaktasınız.

Diyorsunuz ki: "Evinizden çıkın size kira yardımı yapacağız, inşaat yardımı verelim." Peki, ne kadar kira yardımı yapılıyor biliyor musunuz? Ekim ayı itibarıyla 3.500 lira. Bakın, size İstanbul'un farklı ilçelerinden birkaç kira haritası göstereceğim. Burası Maltepe, Maltepe'de kiraların ortalaması 15 bin lirayı geçti, hepiniz şahit oluyorsunuz. Burası Esenyurt, Esenyurt'ta 11 bin liranın altında kiralık ev yok. Burası da yine benim bölgemden Sultanbeyli... Hepsi, bütün İstanbul'un ilçeleri şu an aynı durumda. Hâl böyleyken örneğin 7.500 lira emekli maaşı alan bir vatandaş bu kira yardımıyla İstanbul'da nasıl barınacak? Hepsini geçtim, ne yiyecek ne içecek? Ülkenin gerçeklerinden, ekonomik gerçeklerinden bu derece kopuk bir kira yardımı gerçekten sizin de aklınıza, vicdanınıza sığıyor mu?

Değerli milletvekilleri, 2022 yılında dönemin Bakanı Murat Kurum "Kira ve konut fiyatlarında gerileme olacak, yaptığımız projelerle buna imkân sağlayacağız." diyerek kira artışlarını suni bir artış olarak değerlendirmişti. Yalnız, aradan geçen bir yılı aşkın sürede bırakın fiyatların gerilemesini kiralar, konut fiyatları aldı başını gitti. Murat Bey burada değil galiba ancak ben ona söyleyeyim: Son üç yılda İstanbul'da kiralar yüzde 701 arttı, Türkiye genelinde ise bu rakam yüzde 753. Yine Cumhurbaşkanı Erdoğan seçimlerden önce riskli konutlara ilişkin "İstanbul'da beş yıl içinde depreme dayanıksız bina bırakmamakta kararlıyız." vaadinde bulunmuştu. Ancak geçmişinize dönüp bakıyoruz, on bir yılda İstanbul'da sadece 86 bin bina dönüştürmüşsünüz. Az önce dönüşmesi gereken, acil dönüşmesi gereken bina sayısını söyledim, 207 bin. Yirmi bir yılda yapamadığınız işi beş yılda nasıl yapacaksınız, bize anlatın lütfen. Yirmi bir yıldır iktidardasınız, hâlâ vaat veriyorsunuz, hâlâ insanlara umut satıyorsunuz.

Bakın, bu da 2011 yılında açıkladığınız 2023 hedefleriniz, vaatleriniz; biz okuduk, siz de okumuşsunuzdur. Burada ne diyor? "Türkiye'de deprem aksı üzerinde bulunan konutların çoğu depreme dayanıksız." Bunu 2011'de siz söylemişsiniz.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

ALİ GÖKÇEK (Devamla) - Başkanım...

BAŞKAN - Tamamlayın Sayın Gökçek.

ALİ GÖKÇEK (Devamla) - Bunları söylemenizin üzerinden on iki yıl geçmiş olmasına rağmen, hiçbir şey yapmadığınız için şehirler, şehirlerimiz gözlerimizin önünde yerle bir oldu. Hatay, Anadolu'nun kadim şehri, şu an koskoca bir moloz yığını hâline gelmiş durumda. Hiç mi vicdanımız sızlamadı? Göz göre göre bu insanları nasıl ölüme terk ettik diye hiç mi düşünmüyoruz?

Değerli milletvekilleri, şunu unutmayın ki olası bir depremde kaybedeceğimiz bütün canların vebali sizin de bizim de üzerimizdedir. O yüzden o parti, bu parti demeden... CHP'li belediyelerin yaptığı işlerin önüne geçerek bu işi çözemezsiniz.

Şu an, siz kabul etseniz de etmeseniz de İstanbul başta olmak üzere Türkiye'nin istisnasız her yerinde bir barınma krizi var, bir kentsel dönüşüm krizi var ve bu krize çözüm üretmek de yine bu Meclisin en acil gündemlerinden biri olmalıdır.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

ALİ GÖKÇEK (Devamla) - Hepinizi sağduyuyla, vicdanla hareket etmeye davet ediyorum.

Genel Kurulu saygılarımla selamlıyorum. (CHP sıralarından alkışlar)