GENEL KURUL KONUŞMASI
Konu: Maden Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi münasebetiyle
Yasama Yılı:2
Birleşim:76
Tarih:30.04.2024

DURSUN ATAŞ (Kayseri) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; görüşülen Maden Kanunu teklifinin 4'üncü maddesi üzerine söz aldım. Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum.

Öncelikle, bugün Şırnak'ta şehit düşen 2 askerimize, biraz önce haberini aldığımız, daha önce yararlanıp bugün şehit olan askerlerimize Allah'tan rahmet, ailelerine sabırlar diliyorum; yaralı askerlerimize de acil şifalar diliyorum.

Sayın milletvekilleri, bugün yine bir torba kanun teklifiyle karşı karşıyayız. Kanun teklifinin görüşülen maddesi ise Kıyı Kanunu'nda değişiklik yapılmasını düzenlemektedir. Söz konusu bu değişiklik su yüzeylerine yenilenebilir enerji tesisi kurulmasının önünü açmakta, böylece doğal ve suni göller ile baraj göllerinde imar planı yapılmadan enerji üretim tesisleri yapılmasını düzenlemektedir.

Değerli milletvekilleri, bilim adamlarının söylediği gibi, evrenin para birimi enerjidir. Enerjinin devletler için de ne kadar önemli olduğunu dünya siyasi tarihinde yaşadığımız savaşlar, krizler ve uluslararası anlaşmalar açıkça göstermektedir. Günümüzde tüm devletlerin enerji politikalarının olması, birincil enerji kaynaklarına nasıl, ne şekilde ve hangi maliyetlerle ulaşacağını planlaması kaçınılmaz bir sorumluluktur. Dünyada sık sık enerji krizlerinin yaşandığı böyle sıkıntılı bir dönemde de çok daha detaylı çalışmalar ve düzenlemeler yapılması da zorunludur. Ancak dünya çapında yaşanmaya başlayan enerji krizi bütün hızıyla devam ederken bu krizden en çok etkilenen ülkelerin başında da ne yazık ki Türkiye gelmektedir. Nitekim, ülkemizde bir bütün olarak genele yayılan ekonomi politikası krizi enerji alanındaki yapısal kısıtları ve yanlış politikaları da beraberinde getirmektedir. Ancak AKP iktidarı ekonomik krizlerle baş edemediği gibi enerji kriziyle de baş edememiştir. AKP iktidarı sorunun çözümünü petrolden elektriğe, doğal gazdan benzine, kömürden LPG'ye kadar tüm enerji ürünlerine zam yapmakta bulmuş yani her zaman olduğu gibi milletimizin sırtına yeni yükler ve maliyetler yüklemiştir.

Değerli milletvekilleri, sorunun çözümü için öncelikle teşhis yapmak gereklidir. Türkiye enerjide büyük oranda fosil yakıtlara bağımlıdır. Enerjide fosil yakıtların payı Türkiye'de yüzde 83,5 civarındadır. İthal-yerli dengesi de yüzde 69 ithal, yüzde 31 yerli olacak şekilde sürdürülemez bir noktaya gelmiştir. Dahası, dışa bağımlılık yıllar içerisinde artmış, 1990'larda yüzde 51,6 olan oran 2002'de yüzde 67,2'ye, 2018'de ise yüzde 72,4'e kadar çıkmıştır.

Diğer yandan, kamu elektrik üretim tesislerinin büyük bölümü özelleştirilmiş ve elektrik üretiminde kamunun payı AKP iktidarı eliyle bilinçli olarak azaltılmıştır. Bugün ülkemizde birçok büyük yandaş özel sermaye grubu elektrik üretiminin yanı sıra dağıtımını da kontrol etmektedir. Buradan sormak istiyorum: Elektrik dağıtım şirketleri ve santral özelleştirmeleri ile alım garantili elektrik üretim tesislerinin ihalelerinde neden sürekli az sayıda bazı yandaş sermaye grupları tercih edilmektedir? Neden bu şirketler kamudan en çok iş alan şirketler sıralamasında dünyada ilk sırada yer almaktadır? Neden vatandaşın yararına olacak şekilde düzenlemeler yapmak yerine, yandaş şirketlerin çıkarlarına yönelen enerji politika, karar ve uygulamalarıyla sadece elektrik enerjisi alanında 2018 yılında 32 milyar lira, 2019'da 40 milyar lira milletin cebinden alınarak özel şirketlere transfer edilmiştir? Diğer yılların verilerine ulaşamadık, onu da siz açıklayın. Milletin ekonomik krizle boğuştuğu, emeklinin açlıkla sınandığı 2023 yılında kaç lira milletin cebinden alınarak özel şirketlere transfer edilmiştir? Bu yıl kaç lira vatandaşın cebinden alınıp yandaşa verilecektir? Kamu elektrik üretim tesislerinin özelleştirilmesinden dolayı, vatandaşın özel şirketlerin insafına terk edilmesinden dolayı, vatandaş ne kadar kaybetti, yandaş ne kadar kazandı? Bunu da açıklayın. Şimdi, bu kanun teklifi bunların hangisine çözüm olacaktır? Hangi kanun, hangi teklif milletin soyulmasına "Artık yeter!" diyecektir?

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Sayın Ataş, lütfen tamamlayın.

DURSUN ATAŞ (Devamla) - Değerli milletvekilleri, özetle, AKP iktidarı hemen hemen her konuda olduğu gibi enerji konusunda da derin hatalar yapmış, 21'inci yüzyılda bir ülkenin en önemli ve hayati meselelerinden olan enerjiyi de yandaşların rant alanına çevirmiştir. Bu nedenle, AKP, enerjide de ranta dayalı siyasetinden vazgeçmeli, enerjinin kullanım hakkı vatandaşların kolayca karşılayabileceği bedellerle sunulmalı, tüm özelleştirmeler durdurulmalı, kamunun bu alana yatırım yapmasını engelleyen yasal ve fiilî engeller ortadan kaldırılmalıdır diyor, Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum. (İYİ Parti sıralarından alkışlar)