AK PARTİ GRUBU ADINA AHMET SALİH DAL (Kilis) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; DEM PARTİ'nin vermiş olduğu grup önerisi üzerinde grubum adına söz aldım.

Öneride, geri gönderme merkezlerinde işkence, kötü muamele, hak ihlallerinin yaşandığı, hukuka aykırı "deport" işlemlerinin yapıldığı gibi iddialar dile getirilmiştir. İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Başkanlığına bağlı 25 ilde 32 geri gönderme merkezi bulunmaktadır. Ulusal mevzuat ve uluslararası ilke ve standartlar doğrultusunda, tüm geri gönderme merkezlerinde yaşam hakkının korunması, insan odaklı yaklaşım, refakatli çocuğun yüksek yararının gözetilmesi, özel ihtiyaç sahibi ve hassas durumdaki yabancılara öncelik tanınması, kişisel bilgilerin gizli tutulması, yapılacak işlemlerde yabancıların bilgilendirilmesi, barınanların sosyal ve psikolojik açıdan güçlendirilmesi, barınanların inanç ve ibadet özgürlüklerine saygı gösterilmesi, barınanlara din, dil, renk, cinsiyet, felsefi inanç, mezhep ve benzeri sebeplerle ayırım gözetmeksizin hizmet verilmesi gibi ilke ve standartlar istisnasız uygulanmaktadır. Tüm merkezlerde yabancılara uluslararası standartlar doğrultusunda uygun yatak ve yatak tefrişatı, hijyen malzemeleri, günde 3 öğün yemek, temizlik hizmetleri, acil ve temel sağlık hizmeti, dış dünyayla iletişim hakkı gibi temel hak ve hizmetler sunulmaktadır. Yabancıların bilgiye, tercümana, şikâyet mekanizmalarına ya da avukata ve adli yardıma erişim gibi imkânlara ulaşmaları için uygun koşullar oluşturulmaktadır.

Bu merkezler kötü muameleye sıfır tolerans prensibiyle işletilmektedir. Merkezler yirmi dört saat kamerayla takip edilmekte ve kamera kayıtları geçmişe dönük olarak altı ay saklanmaktadır. Göç İdaresi Başkanlığının iç mevzuatı uyarınca, barınanlara kötü muamele yasağı yazılı ve sözlü olarak tüm personele bildirilmektedir.

Geri gönderme merkezleri iç ve dış denetim mekanizmaları kapsamında sık sık denetlenmektedir. Söz konusu merkezler haberli ve habersiz olarak Türkiye Büyük Millet Meclisi İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu, Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu, Kamu Denetçiliği Kurumu, Mülkiye Teftiş Kurulu gibi ulusal ve uluslararası kurum ve kuruluşlarca denetlenmektedir.

Son olarak, İçişleri Bakanımız Sayın Ali Yerlikaya'nın 4 Nisan 2024 tarihinde imzaladığı Bakanlık Genelgesi'yle tüm illerde valiler başkanlığında sivil toplum ve il insan hakları kurul üyelerinin katılımıyla iki ayda bir geri gönderme merkezlerinin denetlenmesi amacıyla denetim komisyonları oluşturulmuş ve bu komisyonlar geri gönderme merkezlerinin denetimlerine başlamıştır.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Buyurun, tamamlayın lütfen.

AHMET SALİH DAL (Devamla) - Teşekkür ediyorum.

İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Başkanlığı; insanı önceleyen, aynı zamanda kamu düzeni ve güvenliğinden de asla taviz vermeyen, medeniyet değerlerimize uygun bir anlayışla, olağanüstü gayretle göçü yönetmektedir. Bu doğrultuda, Meclis araştırması açılması talebiyle verilen önerideki iddiaların çoğu, tamamen zanna dayanmakla birlikte zaten bu merkezlerimiz, ilgili kurum ve kuruluşlarca düzenli olarak denetlenmektedir.

Verilmiş olan Meclis araştırması önerisine katılmadığımızı bildiriyor, Gazi Meclisi saygıyla selamlıyorum.