CHP GRUBU ADINA AYHAN BARUT (Adana) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri, ekranları başında bizleri izleyen değerli yurttaşlarımız; hepinizi saygıyla selamlıyorum.

Ülkemiz bir zamanlar buğdayın gen merkezi ve güzel Anadolu'muz da tahıl ambarı olarak bilinirdi. Tarımda dünyada kendi kendine yeten 7 ülkeden biriyken bugün geçmişimizi mumla arar olduk. Bu durum, ne acıdır ki buğday üretiminde de yine aynen devam ediyor. Ülkemizin buğday üretimi yıllara göre değişmekle birlikte 20 milyon ton civarındadır. 2002 yılında AKP işbaşına geldiğinde ülkemizde 93 milyon dekar alanda buğday ekimi yapılırdı, bugün gelinen noktada buğday ekim alanı 68,5 milyon dekara kadar gerilemiş yani yaklaşık 25 milyon dekar alan buğday ekim alanından uzaklaşmış. Döneminizde 2 Trakya büyüklüğündeki bir alan yani 25 milyon dekar civarındaki bir alan tarım dışına çıkarılmış. Buradan da görüleceği üzere, bu rakam 25 milyon dekar alan; bu alanın neredeyse üçte 2'si kadar alanda buğday ekimi yapılmıyor demektir. Üretici peki neden buğdaydan uzaklaştı? Üretici yeterince desteklenmiyor, sattığı üründen kazanmıyor, maliyetin altında satıyor çünkü ürün girdileri pahalı. Geçtiğimiz yıldan bu yıla kadar her girdide ilacından tohumuna, gübresinden mazotuna kadar yüzde 100'ün üzerinde bir girdiyle karşılaşılmış.

Peki, ithalat ne durumda? 2002 yılında AKP işbaşına geldiğinde yaklaşık 1 milyon ton civarında buğday ithalatı vardı ve bunun karşılığında da 150 milyon dolar civarında bir para ödeniyordu. Bugün gelinen noktada, 2023 yılında tüm zamanların rekoru kırılarak 11,7 milyon ton buğday ithalatı yapılmış, yaklaşık 3,3 milyar dolar da ödeme yapılmış. Yani aslında, şöyle bakacak olursak, iktidarınız ithalata başladığında -geçmiş dönemden bugüne- 2 milyon tondan başlamış, 11,7 milyon tona kadar gelmiş. Toplamda ise yirmi iki yıllık AKP iktidarı döneminde 90 milyon ton buğday ithalatı yapılmış -belki de bu 2024 yılında 100 milyon tonu geçecek- 25 milyar dolar para da yurt içi çiftçilerine değil yurt dışındaki üreticilere aktarılmış. Şimdi, biz bunu böyle söyleyince AKP iktidarının mensupları, milletvekilleri, bakanı çıkıyor, diyor ki: "Efendim, biz bu ihracatı mamuller için alıyoruz, ihraç ediyoruz, un yapıyoruz makarna yapıyoruz." Rakamlar gerçekleri gösterir değerli arkadaşlar. Bakın, son beş yılda yaklaşık 40 milyon tona yakın buğday ithalatı gerçekleşmiş, bunun da 27-28 milyon tonu işlenmiş, dışarıya ihraç edilmiş; kalan 12 milyon ton nerede? Burada, iç piyasada tüketilmek için var. Kaldı ki neden ithalat yapıyoruz? İthal edecek hiçbir durumumuz yok; suyumuz var, toprağımız var, bilim var, bilgi var; o zaman niye kendi alanlarımızda üretmiyoruz? Biraz önce söyledim, buğday üretiminden çiftçi uzaklaşmış, o kadar alan boşa kalınca kendi çiftçimize de destek olmadığımız için şu anda üretemez duruma gelmişiz ve bu aradaki farkı da ithalatla karşılıyoruz.

Değerli milletvekilleri, buğdaydaki acı gerçekler, tarıma, yerli ve millî olan üreticiye destek verilmesinin aslında zorunlu olduğunu ortaya koyuyor. Bilinmelidir ki AKP iktidarı ve Tarım Bakanlığı bir zamanlar çiftçinin kara gün dostu olan Toprak Mahsulleri Ofisiyle övündüğümüz bu Ofisin şu ana kadar buğday fiyatını henüz açıklamadığı gibi, ortadaki bu sorunların tek sorumlusudur.

Değerli arkadaşlar, güney illerinde hasat bitti, Güneydoğu'da da başladı, devam ediyor. Bir zamanlar bir Tarım Bakanımız vardı -tarımdan anlamayan, kendini tarım üstadı olarak addeden bir Tarım Bakanı- bir vatandaş yanına yaklaşıp dedi ki: "Sayın Bakanım, kepek bulamıyoruz, kepek çok pahalı ve bulunmuyor." Şu elimdeki gördüğünüz ürün "Öyleyse kepek ekin." diyen Tarım Bakanının söylediği kepek. Bu kepeği buraya gelirken aldım.

ÖMER FETHİ GÜRER (Niğde) - BİM'e Yönetim Kurulu Başkanı oldu, oraya gönder.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Sayın Barut, lütfen tamamlayın.

AYHAN BARUT (Devamla) - Bu kepek buğdayın kabuğundan elde ediliyor, Anadolu'nun birçok yerinde "kapçık" olarak da biliniyor. Bu kepeğin en ucuzu 10 lira, kademeli olarak 35 liraya kadar fiyatı var değerli arkadaşlar. Buğdaydan elde edilen kepek buğdaydan pahalı. Bakın, buğday şu anda tüccarda 9 lira, hâlihazırda buğdayın çiftçiye maliyeti 10 lira 80 kuruş, açıklanması gereken fiyat 15 lira ama açıklandı mı? Ofis kara gün dostu mu? Hayır, çiftçinin iyi gün dostu. Şu ana kadar Ofisin herhangi bir açıklaması yok ve alımla da ilgili, biliyorsunuz, geçen yıl 13 milyon ton ürün aldık diye övündüler, şu anda Ofisin depolarının yüzde 60'ı dolu. "Randevu" denilen rezalet bir sistem var. Buğday üreticileri şu an perişan. Acil 15 lira olarak açıklanmalı ve üreticilerin elindeki buğday alınmalıdır diyorum.

Hepinizi saygıyla selamlıyorum. (CHP sıralarından alkışlar)