YASİN ÖZTÜRK (Denizli) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; 111 sıra sayılı Dışişleri Teşkilatını Güçlendirme Vakfı Kanunu Teklifi'nin 8'inci maddesi üzerine İYİ Parti Grubu adına söz almış bulunmaktayım. Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum.

Dışişleri teşkilatı bir ülkenin uluslararası arenadaki yüzüdür. Küresel ilişkilerde en önemli olgu, sözlerinizin muteber olmasıdır. Günümüzde küresel ilişkilerin hızla değiştiği, yeni güç dengelerinin oluştuğu bir dünyada güçlü bir dışişleri teşkilatına sahip olmak her zamankinden çok daha fazla önem taşımaktadır. Ülkeler arası diplomatik ilişkilerin yürütülmesi, ekonomik ilişkilerin, iş birliklerinin kurulması, kriz durumlarında çözümler üretilmesi ve yurt dışında yaşayan vatandaşlarımızın haklarının korunması gibi kritik görevler Dışişleri teşkilatının omuzlarındadır. Güçlü bir dışişleri teşkilatı, bir ülkenin ulusal çıkarlarını korur, uluslararası saygınlığını artırır ve küresel sorunların çözülmesine katkı sağlar ancak 2002 yılından itibaren her kurumda olduğu gibi Dışişlerinde de olumsuz yönde bir değişim ve dönüşüm yaşanmaya başlamıştır. Bu değişim ve dönüşüm neticesinde bir devlet politikası olarak yürütülmesi gereken Türk dış politikası, ideolojik saiklerle belirlenir bir duruma gelmiştir. Dış politikada siyasi rantın, popülizmin ve seçim kazanmak uğruna hamle yapmanın sıradanlaşması, bu alanın millî mesele olma hüviyetini kaybetmesine yol açmıştır. Tüm bunlar yetmezmiş gibi de şimdi emsali olmayan bir yapı kurulmaya çalışılmaktadır.

Kurulması öngörülen Vakıf, birçok alana el atacağı için diplomatik hüviyet taşıyanlara olağanüstü bir hareket imkânı sağlayacaktır. Büyük yetkilerle donatacağınız bu Vakfın şahıslar nezdinde kötüye kullanılması durumu da göz ardı edilmemelidir. Ayrıca, bu durum, Bakanlığın operasyonel bütünlüğünü zedelemekle birlikte karmaşık bir karar alma süreci ortaya çıkaracaktır. Vakfın faaliyetlerinin büyük bir kısmı Dışişleri Bakanlığının kontrolü dışında gerçekleşeceği için Bakanlık üzerindeki idari kontrolden ve bağımsızlıktan ödün verilmesi riski paralel bir yapının ortaya çıkması tehlikesini var edecektir. Paralel yapılanmaların, devletimizin, milletimizin başına nasıl bela olabileceğini yakın tarihimizde gördük. FETÖ, 15 Temmuz darbe girişiminde, Türk ordusu içine yerleştirdiği paralel yapı eliyle millet iradesini hiçe sayarak Hükûmeti düşürüp iktidara sahip olmaya çalışmıştı ancak Türk milletinin devletine ve demokrasiye sahip çıkmasıyla amaçlarına ulaşamadılar. Tüm bu yaşananlardan ders almadınız mı? Görüyoruz ki hayır.

Değerli arkadaşlar, paralel bir yapıya ihtiyaç duymadan nasıl daha güçlü bir Dışişleri teşkilatı oluşturursunuz ben size anlatayım: Dışişleri personelinin donanımlı ve alanında uzman olması diplomatik başarının anahtarıdır. Bu bağlamda, diplomatların sürekli eğitimlerle güncel bilgi ve becerilerle donatılması gerekmektedir. Uluslararası ilişkiler, ekonomi, hukuk gibi alanlarda uzmanlaşma teşvik edilmeli ve yabancı dil bilgisi geliştirilmelidir. Diplomatik akademiler ve sertifika programları aracılığıyla personelin sürekli eğitimi sağlanmalıdır.

Günümüz dünyasında teknoloji, Dışişlerinin etkinliğini artırmada kritik bir rol almaktadır. Dijital diplomasi araçlarının etkin kullanımı, bilgi güvenliği ve hızlı iletişim imkânları sağlanmalıdır. Bu doğrultuda Dışişleri teşkilatının teknolojik altyapısını güçlendirecek siber güvenlik konusunda da gerekli önlemler alınmalıdır.

Dış politikada uzun vadeli stratejik hedeflerin belirlenmesi ve bu hedeflere ulaşmak için planlı bir şekilde hareket edilmesi gerekmektedir. Dışişleri teşkilatının stratejik düşünme kabiliyetini artırmak için düşünce kuruluşlarıyla iş birliği geliştirilmeli ve bilimsel araştırmalar desteklenmelidir. Uluslararası alanda etkili olabilmek için müttefiklerle ve diğer ülkelerle iş birlikleri geliştirilmelidir. Bölgesel ve küresel kuruluşlarla aktif rol alınmalı ve çok taraflı diplomasi güçlendirilmelidir. Küresel krizlerin ve çatışmaların hızla çözülmesi etkin kriz yönetimiyle mümkündür. Bu doğrultuda, Dışişleri teşkilatının kriz yönetimi kapasitesi artırılmalı ve olası kriz senaryolarına karşı hazırlıklı olunmalıdır. Kriz durumlarında hızlı ve etkili müdahale edebilmek için özel birimler oluşturulmalıdır. Dışişleri teşkilatının güçlendirilmesi sadece teknik bir mesele değil aynı zamanda millî bir gerekliliktir. Güçlü bir Dışişleri teşkilatı Türkiye'nin uluslararası alanda hak ettiği yeri almasını sağlar, uluslararası çıkarlarını korur ve küresel barışa katkı sunar.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Sayın Öztürk, lütfen tamamlayın.

YASİN ÖZTÜRK (Devamla) - Türkiye'nin Dışişleri teşkilatını güçlendirmek için eğitimden teknolojiye, stratejik düşünceye, kriz yönetimine kadar birçok alanda adımlar atılması gerekmektedir. Bu adımlar atıldığında Türkiye'nin diplomatik gücü ve etkisi daha da artacak, uluslararası arenada daha güçlü bir ses olarak varlığını sürdürecektir.

Sonuç olarak bu kanun teklifine karşı oy kullanacağımızı belirtiyor, Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum. (İYİ Parti sıralarından alkışlar)