AK PARTİ GRUBU ADINA NECDET ÜNÜVAR (Adana) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; hepinizi AK PARTİ Grubu adına saygıyla selamlıyorum.

Dünya Sağlık Örgütü şiddeti "Kişinin kendisine, başka birisine, bir gruba, topluma karşı gücünü istemli olarak kullanması ya da tehdit etmesi." olarak tanımlamaktadır. Şiddet, farklı kılıklarla ve farklı alanlarda karşımıza çıkabilmektedir. En son, çirkin yüzünü Gaziantep'te gördük. Gaziantep'te yaşanan menfur saldırı sonucu, henüz mesleğinin ve hayatının baharında olan, pırıl pırıl, genç bir hekim kardeşimizi kaybettik. Acımız ve üzüntümüz çok büyüktür.

Hatırlatmak isterim ki Operatör Doktor Ersin Arslan, henüz yirmi altı yaşında, genç bir hekimdi. Türkiye'de sayısı belki de 100'ü bulmayan göğüs cerrahlarından biriydi. Dört aylık hamile bir eşi vardı. Pırıl pırıl bir geleceği ve güzel hayalleri vardı. Ben bu Değerli Kardeşime Allah'tan rahmet; eşi, yakınları, sağlık çalışanlarına başsağlığı ve sabırlar diliyorum.

Değerli milletvekilleri, bildiğiniz gibi, ben de bir hekimim. Yaşanan olaylar beni de derinden etkiledi ve çok üzdü. Sizlerle duygularımı bu konuşma vesilesiyle paylaşmak istiyorum.

Dünyada bazı meslekler vardır ki hakkını vermeden yapamazsınız; öğretmenlik, liderlik, askerlik ve hekimlik gibi. Listeyi uzatmak mümkün. Hekimlere, bildiğiniz gibi, doktor da denilmektedir. Doktor, Yunanca "öğretici" anlamındadır. Bir nevi öğretmendir aslında; genç hekimleri eğitir, halkı eğitir, kendini eğitir. Doktor, aynı zamanda liderdir, toplumu peşinden sürükler gider. Hayatınıza zaman zaman kısıtlamalar getirir, yaşam kaliteniz için yaşamınıza müdahale eder, şunu yemelisiniz, şunda fayda var der ve toplum da buna uyar. O hâlde, hekimlik doktorluktur, liderliktir, öğretmenliktir.

Ben de yirmi sekiz yıllık hekimlik hayatımda hemen hemen her pozisyonda hekimlik yaptım. Hekimliğin ne olduğunu acısıyla tatlısıyla yaşamış birisiyim. Ama bir hekim, sadece hekimlerin değil, sağlık çalışanlarının neler yaşadığını, onların hâletiruhiyesini de çok iyi bilir. Sağlık çalışanlarının tamamına yakını hastasıyla sevinir, hastasıyla üzülür. Çalışır, çabalar ama bazen de başaramaz. Hekimlik öyle bir meslektir ki bazen iyileştirirsin, suçlu olursun; bazen çabalarsın, ölümden döndürürsün, sakatlık olur. Hastayı koşturamadığı için eleştirildiği olur, iyileştirmek için elinden geleni yapar ama yine de hastası ölebilir ve sonrasında tabii birtakım üzücü hadiseler de söz konusu olabilir; mahkemeler, hukukçular, davalılar, davacılar, uğraşır durur doktorlar, sağlık çalışanları. Zor olan budur.

Tabii, bu çerçevede, Abdurrahim Karakoç -Allah şifa versin, Sayın Karakoç şu anda hastanede yatıyor, durumu da hamdolsun bugün daha iyi- vatandaş-doktor ilişkisini çok veciz bir şekilde "Doktor Bey" şiiriyle anlatmıştır. Bunlardan okumayacağım. Bu dörtlükte olan doktorlar şu anda yok. Vatandaşların sıkıntısı da hamdolsun daha az. Bu vesileyle Abdurrahim ağabeye de Allah'tan acil şifalar diliyorum, tez zamanda ayağa kalkmasını da diliyorum.

Değerli arkadaşlar, kötülüğe karşı kötülük yapmak doğru değildir ama anlaşılabilir, tevil edilebilir; ama iyiliğe karşı kötülük yapmak ise insanlık dışı, menfur bir harekettir, cinayettir. İşte, hekimin zorluğu burada başlar, bir yandan ilahî kaderin tecellisiyle bir yandan da bazı insanların kendince adalet anlayışı arasında sıkışıp kaldığı olur. Tabii, adalet demişken Kanunî Sultan Süleyman'ı da anmadan geçmek olmaz. Kanunî ne demişti: "Halk içinde muteber bir nesne yok devlet gibi/ Olmaya devlet cihanda bir nefes sıhhat gibi."  Sıhhat o derece önemli yani. 

Tabii, doktorlar, kendi kendini de zaman zaman hastaları için perişan eder, evlilik hayatı, çocuklarının büyümesini izlemekte de zorluk çeker. Erich Segal aslında bunu "Doktorlar, evliliklerini kurban eden, çocuklarının büyümesini izlemenin benzersiz fırsatını kaçıran insanlardır." diye tarif eder. "Tabii asık suratlı istatistikler de şunu gösteriyor ki doktorlar sık sık hastalarından daha kötü acılar çekerler. Çünkü kimse yıkılan bir evliliği onaramaz ya da babasının sürekli savsaklamaları yüzünden yıkıma uğramış çocukların ahlakını düzeltemez." diye Erich Segal ifade eder.

Değerli milletvekilleri, sağlık kuruluşları ve sağlık çalışanları savaş zamanlarında bile dokunulmazlığı olan yerlerdir, kişilerdir. Bu bağlamda, sağlıklı yarınlarımızın teminatı olan hekim kardeşlerimize ve sağlık çalışanlarımıza sahip çıkmanın önemini bir kez daha hatırlatmak isterim. Bu sebeple, siyaset ve politika gözetmeksizin ortak paydada buluşabilmek toplumumuzun refahı ve sağlıklı geleceği adına ciddi önem teşkil etmektedir. Ama üzülerek ifade etmeliyim ki bugünkü konuşmalarda da bazı şeylerin birbirine karıştırıldığını görüyoruz. Performans uygulamasıyla şiddet arasında bir ilişki kurmak gerçekten çok uygun olmayan bir davranış çünkü performans uygulamasının öncesini de biliyoruz. Yirmi sekiz yıldır hekimlik yapıyorum, burada hekim olan arkadaşlarım, kardeşlerim var. Performansla hastaya ayrılan sürenin arttığını, memnuniyetin arttığını çok rahatlıkla söyleyebilirim. Dolayısıyla yeni sağlık sistemiyle şiddet ortamının bağdaştırılmasının hiç yakışık almadığını ifade etmek isterim. Kaldı ki Memur-Sen'e bağlı Sağlık-Sen Sendikası tarafından yapılan bir araştırmada, sağlıkta şiddetle ilgili yapılan çalışmalarda, sağlık politikalarının yüzde 6,3 olduğu, daha çok, yüzde 34,5 oranında kötü iletişimin, yüzde 13,8 bekleme sürelerinin, yüzde 12,1 olarak da sağlık çalışanının aşırı iş yoğunluğunun etkili olduğu ifade edilmiş.

Tabii, dün Ana Muhalefet Partisi Genel Başkanı Sayın Kılıçdaroğlu da olaya bambaşka bir yaklaşım getirdi ve hakikaten enteresan bir yaklaşımdı. Sayın Kılıçdaroğlu konuşmasında -burada tam metni var ama onu okumayacağım- on yedi yaşındaki çocuğun dedesinin maaşını alabilseydi bu işi yapmayacağını ifade ediyor ve burada tabii Sayın Başbakanın bu olayı tahlil etmesi gerektiğini, bu ülkede neler olduğunu ifade ediyor. Dolayısıyla konunun gerçekten birbirine katıp karıştırıldığını da çok rahatlıkla söyleyebilirim.

Dolayısıyla, değerli milletvekilleri, hepimiz dikkatli ve sorumlu davranmak durumundayız. Zaman zaman şiddeti protesto adına yapılan yanlışlıklar şiddeti besleme riski taşıyor. Protesto yapacağız diye vatandaşın sağlık hizmeti almasına engel olmak, sağlık çalışanı ile hasta arasındaki sevgi bağını zedeleyebilir ve yeni şiddetlere yol açabilir. Bu noktada basınımıza da çok önemli görevler düşmektedir. İyi tetkik edilmeden, hakkaniyet gözetilmeden yapılan haberler, yanlış yönlendirmelere sebep olabilmektedir. Şiddetle mücadelenin birlikte, topyekûn sürdürülmesi gereken bir mücadele olduğunu daima hatırlamak durumundayız. Bunu yaparken, biz sağlık ailesi olarak, insanımıza hizmeti aksatmadan sürdürmeye devam edeceğiz, gayret edeceğiz.

Değerli milletvekilleri, hekimler ve bütün sağlık çalışanları, insanların en zor günlerinde, en ızdıraplı anlarında yanlarında bulunan, en mahrem durumlarına tanıklık eden kahramanlardır. Dolayısıyla onların o beyaz önlüklerinin bunu ifade ettiği kişilere bizler de çok yakinen ilgi göstermek, yanlarında, yakınında bulunmak durumundayız ama maalesef şiddet zaman zaman sağlık alanında da karşımıza çıkmaktadır ve hatta en dramatik, en acı tablo olarak da sağlıkta görüyoruz ama aile içinde, trafikte, sporda da sık sık şiddete maruz kaldığımız malumunuzdur.

Şiddet bu açıdan bakıldığında, sadece sağlığı değil, toplumun bütününü ilgilendiren bir sorundur. Şiddeti meydana getiren hususları irdelemek ve sebepleri ortaya çıkarmak bu bağlamda temel gayelerimizden birisi olmak durumundadır. Umuyorum ki bu kurulacak araştırma komisyonunda da bilim adamları, bilim adamları, sosyologlar, psikologlar, kanaat önderleri ve toplumda rol alan öncü kişilerle yapılacak çalışmalar, atılacak adımlar bu konunun çözülmesinde bizlere yol gösterecek, yaşanan menfi olayları azaltmaya yardımcı olacaktır.

Tabii, şiddet değerli milletvekilleri,  dün vardı, bugün de var, yarın da var olacaktır. Sadece bugünün sorunu değildir, sadece Türkiye'nin sorunu da değildir. Biraz önce Sayın Bakanımız İngiltere örneğinden ifade etti; Kanada'dan, Avustralya'dan, Amerika'dan, Almanya'dan, Fransa'dan da rakamlar vermek mümkündür ama sizleri rakamlara boğmak istemiyorum.

Bakanlığımızın ve grubumuzun bu konudaki araştırma komisyonu kurulmasındaki tavrı gerçekten son derece cesur bir tavırdır çünkü en iddialı olduğumuz bir alanda tartışma yapabilmek her iktidarın göze alabileceği bir cesaret değildir. Belki bu komisyon çalışmaları sonucunda bazı ek tedbirler gerekecektir ama Sağlık Bakanlığımız ve Sayın Bakanımız zaman zaman memnuniyet oranı yüzde 39'dan 76'ya çıksa da hekimlerimizin hakkını geçmişle mukayese edilemeyecek ölçüde versek de sağlık çalışanlarımıza gereken ilgiyi, alakayı geçmişle mukayese edilemeyecek ölçüde versek de bunun yeterli bir derece olmadığını, seviye olmadığını ifade ediyor. Belki bu yeni ek tedbirler, değerli milletvekillerimizin tedbirleri veya önerileri mutlaka o memnuniyeti artıracaktır. Olayın bütün boyutlarıyla ele alınması, incelenmesi, tedbirlerin gözden geçirilmesi son derece önemlidir. Bir tane bile sağlık personelinin burnunun kanaması Meclis araştırma komisyonunun dört ay çalışmasına değer yani hiçbir sağlık çalışanımızın burnu kanamasın, ayağına diken batmasın istiyoruz.

Belki bu vesileyle biz doktorlar bunu çok iyi biliyoruz ama Türkiye Büyük Millet Meclisinin iktidarı muhalefeti bütün milletvekilleri de sağlık çalışanlarının ne kadar fedakârca çalıştığını, ne denli yoğun gayret gösterdiğini de anlamak ve tespitleri ortaya koymak durumunda olacaktır. Bu da komisyonumuzun ekstradan bir faydası olacaktır. Onlar çünkü bizim en zor günümüzde yanımızda. O hâlde biz niçin onların zor günlerinde yanlarında olmayalım, onlar bunu fazlasıyla hak ediyorlar.

Tabii hepimizin elimizi taşın altına sokmamız gereken bir sorun. Şiddeti, ancak, vatandaşla sağlık çalışanlarının birbirini daha çok anlayarak, sevgi ve empati yaparak ve bu köprüleri oluşturarak aşabileceğine inanıyorum.

Şiddeti besleyen unsurları da göz ardı etmemek lazım. Bu konuda -biraz önce basından bahsettim- medyanın gerçekten çok duyarlı olmasını, rating kaygısıyla, bazen olmadık noktalarda, yansımasının nerede olacağını bilemediğimiz haberleri yapmamasını, bu haberleri yaparken daha özen göstermesini de bir hekim olarak tavsiye etmek durumundayım.

Tabii, şiddet kimden, kime karşı olursa olsun asla kabul edilemez. Çünkü hekim ameliyat edeceği her hastanın iyileşeceğini garanti etmez, hastaya şifa verme gücü yoktur. Hekimin eğer böyle bir gücü olsaydı, hiçbir hekim hiçbir hastasından bu gücü esirgemezdi. Tıbbi müdahaleler bazen istenildiği gibi sonuçlanmayabilir, hasta iyileşmeyebilir, kötüleşebilir, hatta kaybedilebilir. Bu olaylar hekimin hatalı olduğunu göstermez veya sağlık çalışanlarının hatalı olduğunu göstermez ekip olarak. Tabii, hekim veya sağlık çalışanının hatalı olduğu düşünülüyorsa bunun için yapılması gereken şey bellidir.

Dolayısıyla, şiddetin asla bir hak arama yolu olmayacağını ve bunun bir suç olduğunu hepimizin zaten kabul ettiğini düşünüyorum ama topluma da bunu çok net bir şekilde anlatmamız gerekiyor. Bu tür olayların hak ettiği cezaya çarptırılmaması, benzer olayların yaşanmasına da zemin hazırlayacaktır.

Zaman zaman bizler de hekim olarak görüyoruz, iletişim problemleri söz konusu olabiliyor. İletişim sadece şiddeti yapanla şiddete uğrayan arasında değil, daha sonraki aşamalarda, yargı veyahut da polislerimiz, emniyet güçlerimiz arasında da bir iletişim kopukluğu olabildiğini görüyoruz. Dolayısıyla, hak arama yöntemlerinin de topluma net bir şekilde anlatılması ve toplumun da yapılanlardan ortaya çıkacak cezai müeyyideleri de net olarak bilmesinde fayda var.

İngiltere'de gerçekten çok önemli çalışmalar yapılmış. Biraz önce Sayın Bakanımız konuşmasında, alınacak birtakım ek tedbirlerden bahsetti. Bunların yapılmasının, sağlık alanında yaşanan, istenmeden de olsa yaşanan bazı hadiselerin önüne geçeceğini düşünüyorum.

Değerli milletvekilleri, toplumsal sorunlarda topyekûn toplumsal sorumluluk gerekir. Bu nevi konularda siyasi duygularımızı bir kenara bırakıp ortak adım atmak gerekir çünkü bu ülke bugün var, yarın da var olacak ve bizlerin bu ülkeyi bizim devredeceğimiz kişilere daha iyi bir şekilde devretmek gibi bir sorumluluğumuz var.

Kuşkusuz hepimizin bir siyasi görüşü var, hepimizin bir olaya farklı yönlerden bakabilme, olayları farklı yorumlayabilme yeteneğine sahip olduğumuzu biliyoruz. Gelin bu konudaki, bu yöndeki görüşlerimizi ve kabiliyetlerimizi bir kenara bırakalım, olaya hepimizin bir sorunu gibi yaklaşalım ancak bu şekilde çözüm üretebiliriz. Sağlık çalışanları hepimiz için çalışıyor, hepimizin de onların yanında durma zorunluluğumuz var.

Dolayısıyla, değerli milletvekilleri, topyekûn ortak bir sorumluluk ortaya koymamız bu ülkenin hayrına olacaktır ama tabii elimizi taşın altına koyarken bir gün önce şiddeti önleme adına imza atıp, ertesi gün de o imza attığımız elimizle bir doktora yumruk atma sorumsuzluğu içinde de olmamamız gerekiyor. Onun için, bunu kimden gelirse gelsin topyekûn karşılamak ve bunu telin etmek durumundayız.

Tabii, her konuda şahin kesilen Türk Tabipler Birliği ve SES sendikasının da bu konuda çok fazla sesinin de çıkmadığını ifade etmeliyim. Yani, olayı yapan a veya b partisinden, olayı yapan a veya b şahsı olmasına göre de kanaatlerimizin değişmemesi gerekiyor. Onun için, burada sorumluluğu başkası üzerine atıp kendimizin bir kenara da sıyrılmaması da gerekiyor. Dolayısıyla, bu konuda bizlerin ortak hareket etmesi bu ülkeye olan sorumluluğumuzun da gereğidir.

Değerli milletvekilleri, Sayın Başkan; toparlamak gerekirse canla başla bayrağımızın dalgalandığı her yerde sağlık hizmetini gönülden ifa eden sağlık çalışanlarımıza çok şey borçluyuz. Geceleri uyurken sağlığın nöbetini tutan, hastasının iyileşmesini dört gözle bekleyen hekim ve sağlık çalışanı kardeşlerimiz sevgiyi, saygıyı, hoşgörüyü fazlasıyla hak ediyorlar. Şiddetsiz bir sağlık ortamı için siz değerli milletvekillerimizin de elini taşın altına koymasını ve bu sorunu siyaset ötesi bir sorun olarak algılayıp çözüme gidecek yolda cesaretle adım atmasını arzuluyorum. Sağlık camiasının da istek ve temennilerinin bu yönde olduğunu biliyorum. Sağlık çalışanlarının fedakârca çalışmasının karşılığını fazlasıyla vermemiz gerektiğini de biliyorum.

İnşallah, bugüne kadar olduğu gibi bundan sonra da? Sayın Bakanımız zaten bu komisyonun kurulmasını gönülden arzu etti çünkü öteden beri sağlık sistemi ile şiddet veya gayrimemnun sağlık çalışanı          -tırnak içinde ifade ediyorum- bağlamında birtakım şeyler ifade ediliyordu. Umuyorum ki bu araştırma komisyonu çalışmaları en azından bu eleştirilerin de yersiz olduğunu ortaya çıkaracaktır. Ben beş yıl sağlık müsteşarlığı yapmış bir kişi olarak geçmişle mukayese edilemeyecek ölçüde hem vatandaşımızın hem sağlık çalışanlarımızın memnuniyetinin arttığını ve onların arasında sevgi köprüsünün daha kuvvetli bir şekilde kurulduğunu biliyorum, onu hissediyorum, gördüm, yaşadım, bugün de yaşıyorum ama bu araştırma komisyonuyla en azından -sağlık dışından da mutlaka arkadaşlarımız olacaktır veyahut da muhalefetten de arkadaşlarımız olacaktır- bunlar konuşulacak, görüşülecek ve ortaya güzel bir rapor çıkacaktır ve o raporla ilgili de Sayın Bakanımız büyük bir hoşgörüyle burada, zaten bu çıkacak kararlarla ilgili konuya duyarlı yaklaşacağını ifade etti.

Ben kurulacak araştırma komisyonunun sağlık çalışanlarımızın daha mutlu, vatandaşlarımızın da daha sağlıklı olmasına vesile olmasını temenni ediyor, hepinizi saygıyla selamlıyorum. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)

BAŞKAN - Teşekkür ediyorum.