SEZAİ TEMELLİ (Muş) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; biraz önce yaşadığımız sahneler hiçbirimizin içine sindirebileceği sahneler değil. Burası Türkiye Büyük Millet Meclisi, toplumun gözü kulağı burada; dertlerine çare arıyor, bu çarenin üretilmesi bekleniyor. Bizim de içimize sindirmediğimiz, kabul edemediğimiz sözlerin kürsüden ifade edilmesini tabii ki kabul etmiyoruz, grup olarak tasvip etmiyoruz; bu, bütün gruplar için de geçerli bir tavır. Geçmişte de buna benzer sahneler yaşadığımızda hep beraber şuna ikna olup dedik ki: Kürsüde temiz bir dil kullanalım, siyaset üretelim, sorunlara siyasetle çözüm bulalım ama bazen sataşmaların etkisi, bazen içinde bulunduğumuz gerilim, evet, bu türden belki hiçbirimizin kabul edemeyeceği yerlere bizi sürüklüyor.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Mikrofonu açalım ve süre sınırı koymayalım.

Buyurun.

SEZAİ TEMELLİ (Muş) - Böyle durumlarda sözle, belki de birbirimize karşı yaklaşımlarla ama bu Meclisin hukukuna uygun davranışlarla aşılabilecek şeylerin şiddete sürüklenmesi asla kabul edilebilir değil.

Evet, uygun olmayan dil, kabul edemeyeceğimiz dil ve sataşmalarda ortaya çıkan ağza alınmayacak hakaretler gerçekten bu Meclisin kültürüne, tarihine, birlikte siyaset yapma anlayışına hep aykırı olmuştur; geçmişte de bunlar yaşandı, ilk defa yaşamıyoruz ama buna son verme iradesini bunca dile getirdikten sonra hâlâ bu saldırganlığı kabul etmek mümkün değil.

Bu Mecliste sürekli olarak şiddet yoluyla bir şeyleri yapabilme, sayısal çoğunluğa dayalı olarak bir şeyleri yapabilme aklından, anlayışından kendimizi kurtarmalıyız. Söz, üslup doğru olmasa da muhakkak kürsüden yanıt verilebilir; muhakkak o sözün, üslubun düzeltilmesinin bir yolu vardır ama bu, saldırganlıkla, bu anlayışla bu sonlanmaz; aksine toplumu daha fazla gereriz aksine belki de burada hiçbirimizin kabul etmeyeceği sahnelere tanıklık ederiz; bunu kabul etmiyoruz.

Evet, biz, grubumuz olarak bugünden itibaren temiz bir dil, temiz bir üslup ve güçlü bir siyaset bizim için tabii ki her zaman ilkesel olarak kabulümüzdür ama bunun bu anlamda bütün gruplar için de bir ilke olmasını ve bu konuda tutarlı davranılmasını istiyoruz.

Bakın, biraz önceki konuşmalarda hakaret olarak dile getirilen şeylerin karşılıklı olarak geliştiği konusunda hepimiz hemfikiriz çünkü tutanaklar ortada. Tamam, karşılıklı gelişti ama sonrasında yaşadığımız sahne kabul edilebilir değildi.

Kaldı ki belki de en fazla hakarete, saldırıya maruz kalan grup DEM PARTİ Grubudur. Geçmişte de oldu, bugün de oldu. (AK PARTİ sıralarından gürültüler) Buna karşılık bütün bu...

ALİ KIRATLI (Mersin) - Ya, bize hakaret edeceksiniz, ondan sonra bu olacak, bırakın ya! Bırakın ya!

SEZAİ TEMELLİ (Muş) - Lütfen, müsaade edin.

ALİ KIRATLI (Mersin) - Hiçbir şey yokmuş gibi konuşuyorsunuz ya!

BAŞKAN - Sayın Temelli...

SEZAİ TEMELLİ (Muş) - Buna karşılık DEM PARTİ'nin sözün dışında bir tavrı asla bu Meclis çatısı altında söz konusu değildir.

AHMET FETHAN BAYKOÇ (Ankara) - "Söz" demek "hakaret" demek değildir. O zaman terbiyeli konuşacak.

SEZAİ TEMELLİ (Muş) - Değildir, evet, "söz" demek "hakaret" demek değildir. Bu, hepimizin aslında...

AHMET FETHAN BAYKOÇ (Ankara) - Her defasında aynı kişi aynı şeyi yapıyor. Meclisi geren hep aynı kişi.

SEZAİ TEMELLİ (Muş) - Sayın Başkan, konuşalım.

BAŞKAN - Evet, Sayın Temelli, buyurun.

Değerli milletvekilleri, bir dinleyelim.

SEZAİ TEMELLİ (Muş) - "Söz" demek hakaret değildir, evet ama eğer hakaret de olmuşsa o da söze dâhildir, sözün içinden halledilmesi gerekir. Dolayısıyla tabii ki biz hakareti kabul etmiyoruz, ortada bir hakaret varsa biz de buna "hakaret" diyoruz.

ALİ KIRATLI (Mersin) - Yani hakaret var mı Başkanım burada? Var mı hakaret burada? "Burada hakaret yok." mu diyorsunuz?

SEZAİ TEMELLİ (Muş) - Bunu kabul etmediğimizi söylüyoruz ama sadece hakaretin kürsüden olmadığını, karşılıklı olduğunu siz de çok iyi biliyorsunuz; tutanaklarda var.

Şiddet tek taraflı oluyor. Bu asla kabul edeceğimiz bir şey değil. Görüntüler şu anda bütün sosyal medyada da var, medyada da var, izlediğinizde siz de görüyorsunuz ve buna son vermek buranın iradesine dâhildir.

EYYÜP KADİR İNAN (İzmir) - Hakaret olursa cevabı alınır!

SEZAİ TEMELLİ (Muş) - Bu konuda bütün gruplara bu sorumluluk düşüyor, bu sorumlulukla hareket edilmesi hepimizin görevidir.