GENEL KURUL KONUŞMASI
Konu: Cumhurbaşkanlığının, hudut, şümul, miktar ve zamanı Cumhurbaşkanınca takdir ve tayin olunacak şekilde, 2713 (2023) sayılı Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi Kararı'na ve uluslararası hukuktan kaynaklanan yükümlülüklerimize uygun bir biçimde, gerektiğinde üçüncü ülkeler ve uluslararası örgütlerle iş birliği imkânları da kullanılarak, Somali ile ülkemiz arasında akdedilen milletlerarası anlaşmaların uygulanması kapsamında, Türk Silahlı Kuvvetleri unsurlarının, Somali'nin terörizm, deniz haydutluğu, yasadışı balıkçılık, her türlü kaçakçılık ve diğer tehditlere karşı güvenliğinin sağlanması faaliyetlerine destek verilmesi amacıyla Somali'nin deniz yetki alanları dâhil olmak üzere iki ülke tarafından müştereken belirlenecek bölgelerinde ve münhasıran tespit edilecek kurallarla görevlendirilmesi ve bununla ilgili gerekli düzenlemelerin Cumhurbaşkanı tarafından belirlenecek esaslara göre yapılması için Anayasa'nın 92'nci maddesi uyarınca iki yıl süreyle izin verilmesine dair tezkeresi (3/9
Yasama Yılı:2
Birleşim:110
Tarih:27.07.2024

HÜSEYİN ALTINSOY (Aksaray) - Sayın Başkanım, değerli milletvekilleri; Türk Silahlı Kuvvetleri unsurlarının Somali'nin terörizm, deniz haydutluğu, yasa dışı balıkçılık, her türlü kaçakçılık ve diğer tehditlere karşı güvenliğinin sağlanması faaliyetine destek verilmesi amacıyla iki yıl süreyle görev yapmasına ilişkin Cumhurbaşkanlığı tezkeresi üzerinde şahsım adına söz almış bulunuyorum. Bu vesileyle aziz Meclisimizi saygıyla selamlıyorum.

Değerli arkadaşlar, Gazze'de ve Filistin'de aylardır süren katliamda on binlerce insanın sivil, erkek, kadın, çocuk demeden, bebek ayrımı yapmadan hedef alındığına bütün dünyanın şahit olduğu Netanyahu'nun Amerikan Kongresinde ayakta alkışlanarak karşılanması ve konuşma yapmasına müsaade edilmesi bu suçlara ortak olunduğunu göstermektedir. Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan'ın konuşmasında belirttiği gibi, elinde 150 bin Gazzelinin kanı olan bir kasabı kongresinde ağırlayan, bu caniye kürsü veren, onunla yetinmeyip hezeyanlarla dolu konuşmasını büyük bir şevkle 57 kez ayakta alkışlayan bir akıl ve vicdan tutulmasıyla karşı karşıyayız. Bizler her zaman Filistin halkının yanında duracak ve zulme karşı sesimizi yükseltmeye devam edeceğiz.

Değerli arkadaşlar, bildiğiniz üzere, Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanımız Sayın Numan Kurtulmuş, Filistin Devlet Başkanı Sayın Mahmud Abbas'ı, millî iradenin tecelligâhı olan Türkiye Büyük Millet Meclisinde Filistin halkının hak ve adalet mücadelesini tüm dünyaya güçlü bir şekilde duyurmak üzere hitapta bulunması için bir mektup yazarak ülkemize davet etmiştir. (AK PARTİ sıralarından alkışlar) Filistin meselesine kalıcı çözüm getirmeden küresel barış ve istikrardan bahsedilemeyeceği de açıktır.

Değerli milletvekilleri, Somali kara suları ve açıkları, Arap Denizi ve mücavir bölgelerdeki ticari gemilere yönelik deniz haydutluğu ve silahlı soygun eylemleri 2008 yılından itibaren uluslararası gündemde yer almış ve hâlen almaya da devam etmektedir. Deniz ticaretini tehlikeye sokan bu faaliyetlerin engellenmesi uluslararası iş birliğini gerekli kılmaktadır. Söz konusu sorunun ortaya çıkmasından bu yana, Türkiye, uluslararası iş birliğine önem vermiş ve bu uğurda yürütülen çabaları her zaman da desteklemiştir; Birleşmiş Milletler, NATO, Avrupa Birliği ve Uluslararası Denizcilik Örgütü bünyesinde yürütülen çalışmalara aktif katılım sağlamıştır. Tezkere, Türkiye'ye alanda var olma imkânı vermektedir.

Somali, kökleri tarihten gelen yakın ilişkilere sahip olduğumuz dost ve kardeş bir ülkedir. Hint Okyanusu'na ve Aden Körfezi'ne kıyısı bulunan stratejik konumdaki Somali'nin güvenliği ve istikrarı tüm bölge için önem arz etmektedir. Ülkemiz, 2011 yılından bu yana, Somali Federal Hükûmetiyle, iki ülke halkının faydasına olacak şekilde girişimci ve insani dış politikalarımız çerçevesinde siyasi, sosyal, ekonomik ve güvenlik alanlarında çok yönlü iş birliği tesis etmiştir. Ülkemizin Somali halkı nezdinde sahip olduğu itibar ve yıllar içerisinde ülkemize yönelik oluşan güven, iş birliğimizin kesintisiz biçimde sürdürülmesinde önemli bir etken olmuştur. İki ülke arasında yürütülmekte bulunan Askerî Alanda Eğitim, Teknik ve Bilimsel İşbirliği Çerçeve Anlaşması, Askerî Eğitim ve İşbirliği Anlaşması, Savunma Sanayi İşbirliği Anlaşması ve Askerî Mali İşbirliği Anlaşması kapsamında Somali'de güvenlik ve istikrarın sağlanmasına yönelik eğitim, yardım ve danışmanlık faaliyetlerimiz sürdürülmekte, Somali savunma ve güvenlik kuvvetlerinin yeniden yapılandırılmasını ve terörle mücadele edebilecek kapasiteye ulaşılabilmesini teminen uluslararası toplumla birlikte on yılı aşkın süredir destek sağlanmaya da devam edilmektedir.

Türk Silahlı Kuvvetleri deniz unsurları, Denizde Seyir Güvenliğine Karşı Yasadışı Eylemlerin Önlenmesine Dair Sözleşme gereğince, Aden Körfezi, Somali açıkları, Somali kara suları hariç, Arap Denizi ile mücavir bölgelerde yürütülen deniz haydutluğu, silahlı soygun eylemleri ve denizde terörizmle mücadeleye ilişkin çabalara Türkiye Büyük Millet Meclisinin 2009 yılından bu yana verdiği ve son olarak 17 Ocak 2024 tarihli izin çerçevesinde etkin bir şekilde destek vererek Somali açıklarında seyrüsefer emniyetinin sağlanmasına da katkıda bulunmakta olup 2024 yılının Temmuz ayından itibaren bu amaca matuf faaliyet göstererek Birleşik Görev Kuvveti 151'e 7'nci kez komuta edecektir. Türk Silahlı Kuvvetleri deniz unsurlarının harekât etkinliği ve bölgeye ilişkin tecrübesinin artırılması, Birleşmiş Milletler sistemi içerisinde bölgesel ve küresel ölçekte oynadığımız rolün ve görünürlüğümüzün pekiştirilmesi sağlanacaktır. Somali savunma ve güvenlik kuvvetleri personel ve diğer kaynaklar açısından yeterli potansiyele sahip olmasına rağmen ekonomik zorluklar nedeniyle görevlerini yerine getirmede istenilen seviyeye ulaşamamıştır.

Somali Federal Hükûmeti terörle mücadele ve güvenlik kuvvetleri ile diğer devlet kurumlarının kapasite gelişiminin bir sonraki aşamasına geçebilmek amacıyla hâlihazırda ekonomik açıdan değerlendirilemeyen deniz yetki alanlarında kontrolün sağlanmasını ve deniz kaynaklarının Somali ekonomisine kazandırılmasını hedeflemektedir. Bu hedef, 12 Aralık 2023 tarihinde New York'ta ülkemizin ortak ev sahipliğinde düzenlenen Somali'nin Güvenliği Konferansı'nda kabul edilen ve...

MAHMUT TANAL (Şanlıurfa) - Sayın Başkanım, Urfa'nın milletvekilisin. Urfa'da Suriyeliler yüzünden bazı vatandaşlarımız mahallelere giremiyorlar. Urfa'nın mahalle güvenliğini sağlayamıyoruz, Somali'nin güvenliğini mi sağlayacağız? Ya, Allah rızası için ya!

HÜSEYİN ALTINSOY (Devamla) - ...Somali'nin güvenlik sorumluluğunu yakında, gelecekte tek başına üstlenmesine yönelik Somali Güvenlik Sektörü Kalkınma Planı'yla da uyumludur.

MAHMUT TANAL (Şanlıurfa) - Sayın Başkanım, gerçekten sağlayamıyoruz.

AYŞE KEŞİR (Düzce) - Hatibi duyamıyoruz.

MUSTAFA VARANK (Bursa) - Hatip var ya!

MAHMUT TANAL (Şanlıurfa) - Hatipten özür dilerim ama yani gerçekten sağlayamıyoruz ya!

HÜSEYİN ALTINSOY (Devamla) - Bu amaçlarla, uygun şekilde, Türkiye Cumhuriyeti ile Somali Federal Cumhuriyeti arasında 8 Şubat 2024 tarihinde Savunma ve Ekonomik İşbirliği Çerçeve Anlaşması imzalanmıştır. Somali'yle gerçekleştirilecek bu iş birliği sayesinde Somali'nin ekonomik kaynaklarının güvence altına alınması ve dış ticaretimiz ile deniz taşımacılığı açısından kilit önemdeki bölgede istikrara ve güvenliğe katkıda bulunulması ve Somali'yle dostluğumuzun tahkim edilmesi, ayrıca uluslararası barış ve istikrarı tehlikeye düşüren ve millî menfaatimizi de olumsuz yönde etkileyebilen Aden Körfezi, Arap Denizi ve mücavir bölgelerdeki terörizm, deniz haydutluğu ve silahlı soygun eylemlerine karşı yürütülen çabalara ülkemizin desteğinin pekiştirilmesi sağlanacaktır.

Bu mülahazalarla, hudut, şümul, miktar ve zamanı Cumhurbaşkanınca takdir ve tayin olunacak şekilde, 2713 sayılı Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi Kararı'na ve uluslararası hukuktan kaynaklanan yükümlülüklerimize uygun bir biçimde, gerektiğinde üçüncü ülkeler ve uluslararası örgütlerle iş birliği imkânları da kullanılarak Somali ile ülkemiz arasında akdedilen milletlerarası antlaşmaların uygulanması kapsamında, Türk Silahlı Kuvvetleri unsurlarının Somali'nin deniz yetki alanları dâhil olmak üzere iki ülke tarafından müştereken belirlenecek bölgelerinde ve münhasıran tespit edilecek kurallarla görevlendirilmesi ve bununla ilgili gerekli düzenlemelerin...

MAHMUT TANAL (Şanlıurfa) - Sayın Başkanım, Şanlıurfa'nın sınır güvenliği sağlanamıyor, Somali'nin güvenliğinden bize ne?

HÜSEYİN ALTINSOY (Devamla) - Cumhurbaşkanı tarafından belirlenecek esaslara göre yapılması için Anayasa'nın 92'nci maddesi uyarınca iki yıl süreyle izin verilmesi hususunda tezkereye "evet" oyu vereceğimi buradan ifade ediyorum.

Bizler tahtırevan anlayışıyla giden değil "Bir gece ansızın geliriz." diyen bir anlayışa sahibiz. (AK PARTİ sıralarından alkışlar) Siz, bizi asla anlayamayacaksınız. Biz ülkemizin çıkarları için her yerdeyiz, bununla da gurur duyuyoruz; sizler de gurur duymalısınız diyor, hepinizi saygıyla sevgiyle, muhabbetle selamlıyorum. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)