Konu: | Hayvanları Koruma Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi münasebetiyle |
Yasama Yılı: | 2 |
Birleşim: | 111 |
Tarih: | 28.07.2024 |
HARUN MERTOĞLU (Rize) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Hayvanları Koruma Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi hakkında söz almış bulunuyorum. Sizleri ve vatandaşlarımızı saygıyla selamlıyorum.
Hayvanları Koruma Kanunu 2004 yılında AK PARTİ hükûmetleri döneminde kabul edilmiştir. "Yakala, kısırlaştır, sal" şeklinde tarif edilen metoda göre sahipsiz hayvanlar yakalanır, kısırlaştırılır ve daha sonra alındığı yere bırakılır. Ancak yirmi yıllık tecrübe net bir şekilde ortaya koymuştur ki başıboş sokak köpekleri halk sağlığını ve güvenliğini tehdit eden kamusal bir sorun hâline gelmiş; sokaklar, insanlar, çocuklar hatta hayvanlar için güvensiz hâle gelmiştir. Sokak hayvanları için yaygara koparan seçkin bir azınlık güvenlikli sitelerde, yüksek duvarlar arkasında yaşarken çeteleşmiş hastalıklı köpeklerin serbestçe gezdiği, sağa sola yemek artıklarının ve çiğ etlerin döküldüğü hijyenden yoksun sokakları halka layık görmektedirler.
SALİHA SERA KADIGİL (İstanbul) - Ya, şimdi mi aklınıza geldi...
HARUN MERTOĞLU (Devamla) - Hayvan saldırısı sonucu yaralanan ve hayatını kaybedenlerin medyaya yansıyan haber ve görüntüleri toplumda infiale sebep olmakta ve haklı şikâyetlerin artmasına yol açmaktadır.
ONUR DÜŞÜNMEZ (Hakkâri) - Biz hiç öyle sitelerde yaşamıyoruz maalesef. Biz halkın evlatlarıyız, halkın! Açın gözünüzü, kulaklarınızı açın!
HARUN MERTOĞLU (Devamla) - Sahipsiz köpek saldırılarından mağdur olanların ilgili yerel yönetime karşı açtıkları davalar sonucunda hizmet kusuru nedeniyle maddi, manevi tazminata hükmedilmektedir.
ONUR DÜŞÜNMEZ (Hakkâri) - O sitelerde siz yaşıyorsunuz, siz!
ÇİÇEK OTLU (İstanbul) - AKP iktidarda, kim yapacak bu hizmeti?
ONUR DÜŞÜNMEZ (Hakkâri) - Siz çözeceksiniz, siz!
HARUN MERTOĞLU (Devamla) - Hatta Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi bir başvuruda sözleşmenin 8'inci maddesi uyarınca devletin gerekli önlemleri almayarak sözleşmeyi ihlal ettiğine karar vermiştir.
SALİHA SERA KADIGİL (İstanbul) - Ya, kime konuşuyorsun, ben anlamadım!
ONUR DÜŞÜNMEZ (Hakkâri) - O halkın içine iki defa gir.
HARUN MERTOĞLU (Devamla) - Sonuç olarak, sokakların bir yaşam alanı olmadığı yargı kararlarıyla sabit olmuştur.
ÇİÇEK OTLU (İstanbul) - Kim sorumlu? Kim sorumlu?
HARUN MERTOĞLU (Devamla) - Sahipsiz hayvanların neden olduğu hayvandan hayvana veya hayvandan insana geçen 150 çeşit zoonoz hastalıklar ayrı bir gündem konusudur. (DEM PARTİ sıralarından gürültüler) Sorunun işin içinden çıkılmaz bir hâl almadan çözümü için halktan gelen yoğun talepler göz ardı edilemezdi. Gün geçmiyor ki köpeklerin saldırısına uğrayan vatandaşlarımızın haberlerine yer verilmesin. (DEM PARTİ sıralarından gürültüler) Saldırıya uğrayanlar bir gün sabah okula giden çocuklarımız olurken diğer bir günde camiye, markete gitmeye çalışan yaşlılarımız, işlerine gitmek isteyen insanlarımız olmaktadır.
ONUR DÜŞÜNMEZ (Hakkâri) - Halkın sesine kulak verin...
ÇİÇEK OTLU (İstanbul) - Ya, daha önce niye engel olamadınız ya? Karanlıkta çocuklar okula gitti, okula!
HARUN MERTOĞLU (Devamla) - Sonuç olarak, gelinen süreçte sahipsiz hayvanların sorun hâline gelmesi özellikle başıboş köpeklerin saldırıları sonucunda can kayıplarının artması ve sorunun zaman geçtikçe büyümesi karşısında Hayvanları Koruma Kanunu'nda değişiklik yapılması zorunluluğu hasıl olmuştur.
BURCUGÜL ÇUBUK (İzmir) - Büyümesi değil, AKP tarafından büyütülmesi...
HARUN MERTOĞLU (Devamla) - Değerli milletvekilleri, Grup Başkan Vekilimiz kanun teklifinin hazırlanma sürecini, yaptığı çalışmaları ayrıntılı bir şekilde anlattığı için tekrar etmek istemiyorum.
BURCUGÜL ÇUBUK (İzmir) - Demek ki tek kişinin işi değilmiş bu, bütün halk katılmalıymış.
HARUN MERTOĞLU (Devamla) - Bu çalışmaların sonucunda hazırlanan kanun teklifi komisyonda kırk iki saat tartışılmış, bir kısım değişiklikler de yapılarak kabul edilmiştir ve Genel Kurulun gündemine gelmiştir, şimdi ise takdir Genel Kurulundur. (DEM PARTİ sıralarından gürültüler)
Peki, kanun teklifinde neler var? Önce ne olmadığını söyleyeyim: Başıboş sokak hayvanlarını öldürmek yok. (AK PARTİ sıralarından alkışlar, DEM PARTİ sıralarından gürültüler)
SALİHA SERA KADIGİL (İstanbul) - Yaşama hakkı yok, yaşama hakkı yok!
HARUN MERTOĞLU (Devamla) - "Yakala, kısırlaştır, sal" modelinden "yakala, kısırlaştır, tut, sahiplendir" modeline geçilmesi bu kanun teklifinin özetidir. İnsan sağlığı ve güvenliğini esas alarak hayvan refahını arttırmak ve onları daha nitelikli şartlarda yaşatmak var.
ÇİÇEK OTLU (İstanbul) - Hangi nitelik?
HARUN MERTOĞLU (Devamla) - Bakımevi olmayan veya kapasitesi yetersiz olan yerler için güçlü mali destek var. Uygulamaların kalıcı ve etkili olmasının temini ve tekrar bir sahipsiz hayvan sorunu yaşanmaması için adli ve idari cezai yaptırımlar var.
ÇİÇEK OTLU (İstanbul) - Ya ne sorunu, ailemizin fertleri onlar!
HARUN MERTOĞLU (Devamla) - Buradan "Bütün hayvanları toplayacağız ve öldüreceğiz." anlamının çıkarılması düpedüz bir aldatmaca hatta hayvanseverleri galeyana getirmek amaçlı bir provokasyondan ibarettir. (AK PARTİ sıralarından "Bravo" sesleri, alkışlar; DEM PARTİ sıralarından gürültüler)
Değerli milletvekilleri, bizim yöreye ait benim de sevdiğim bir türkü de şöyle söylüyor: "Ya ben anlatamadum ya sen anlamayisun." Tane tane anlattık, anlatıyoruz ama sizler anlamıyorsunuz; daha doğrusu anlamak istemiyorsunuz.
ONUR DÜŞÜNMEZ (Hakkâri) - Şive yapınca ne oluyor?
HARUN MERTOĞLU (Devamla) - Sizin anlamak istemediğiniz ve işinize gelmeyen konulardan birkaç örnek verelim.
ONUR DÜŞÜNMEZ (Hakkâri) - Senin şiveni de keser birazdan! Türkçe konuşmuyorsun diye mikrofonunu keser, mikrofonunu!
HARUN MERTOĞLU (Devamla) - Anayasa'nın 5'inci, 17'nci, 20'nci, 27'nci, 56'ncı, 90'ıncı maddelerindeki temel hak ve hürriyetleri hatırlatıyoruz, duymuyorsunuz. (DEM PARTİ sıralarından gürültüler)
ONUR DÜŞÜNMEZ (Hakkâri) - Türkçe konuşmuyorsun diye mikrofonunu keserler, bu Meclis öyle bir Meclis!
SALİHA SERA KADIGİL (İstanbul) - Ne hakkı, hangi hak!
HARUN MERTOĞLU (Devamla) - Tarafı olduğumuz, Ev Hayvanlarının Korunmasına Dair Avrupa Sözleşmesi'nin gereğini yapalım diyoruz, "Bu konuda sözleşmeye uymak zorunda değiliz." diyorsunuz. (DEM PARTİ sıralarından gürültüler) Amerika, İngiltere, Fransa gibi ülke uygulamalarını örnek alalım dediğimizde "Hayır, biz Hindistan'ı örnek alacağız." diyorsunuz. (CHP ve DEM PARTİ sıralarından gürültüler) Sağlık Bakanlığının verilerini paylaşıyoruz, Dünya Sağlık Örgütünün açıklamalarını getiriyoruz, dahası birçok ülke Dışişleri Bakanlıkları Türkiye'ye gidecek vatandaşlarını saldırgan başıboş köpek çeteleri ve kuduz riski hakkında uyarmaktadır diyoruz; kuduzdan ölüm sayısının sadece 2 olduğunu söylüyor, insanların ölümünü basitleştiriyorsunuz. 13 Haziran 1932 tarihli Resmî Gazete'de sahipsiz ve başıboş hayvanlarla ilgili bir tamim yayınlanmıştır dediğimizde ise duymuyorsunuz. Emniyet Genel Müdürlüğünün hayvana çarpma şeklinde...
ÇİÇEK OTLU (İstanbul) - Halkın sesini niye duymuyorsunuz? Katliam yasasına "hayır" diyorlar.
HARUN MERTOĞLU (Devamla) - ...3.534 trafik kazası ve buna bağlı olarak 55 ölüm ve 5.147 yaralanma...
ONUR DÜŞÜNMEZ (Hakkâri) - Kadına yönelik şiddetle de ilgili birçok şey açıklandı, niye bir şey yapmıyorsun?
HARUN MERTOĞLU (Devamla) - ...meydana geldiği bilgisi karşısında oralı olmuyorsunuz. Köpeklerden kaçarken...
SALİHA SERA KADIGİL (İstanbul) - O köpekler sizin yüzünüzden çoğalıyor. Masum köpekleri öldürerek...
HARUN MERTOĞLU (Devamla) - ...kamyonun altında kalarak ölen 10 yaşındaki kız çocuğu Mahra'nın annesi Derya Pınar'a "Şov yapma." diyorsunuz. "Benim çocuğum diri diri yendi, on yıl tedavi görecek, ben Allah'a çocuğum ölsün diye yalvardım." diyen Tunahan'ın babası Halil Yılmaz'a "Sen kimsin?" diyorsunuz. (CHP ve DEM PARTİ sıralarından gürültüler)
SERKAN SARI (Balıkesir) - O çocukları koruyamadınız. Siz iktidarda değil misiniz? Kimden bekliyorsunuz. Çocukların canı üzerinden siyaset yapıyorsunuz, yazık be!
ONUR DÜŞÜNMEZ (Hakkâri) - O canları Allah yaratmadı mı?
HARUN MERTOĞLU (Devamla) - Bizim amacımız insan sağlığını ve güvenliğini esas alarak hayvanları korumak; söylüyoruz, gelin hep birlikte bu canları sahiplendirmek için seferber olalım diyoruz, özellikle bu yasaya karşı olanları da sahipsiz sokak hayvanlarını sahiplenmeye davet ediyoruz, çözüm odaklı tüm teklif ve gayretlerimize "Bu bir katliam yasasıdır." diyerek karşılık veriyorsunuz.
SERKAN SARI (Balıkesir) - Çözümleri dinlemiyoruz, ben de ondan rahatsızım.
HARUN MERTOĞLU (Devamla) - Kanun teklifimizde yetki ve sorumluluğun yerel yönetimlerde olduğunu söylüyoruz, siz ise "Bu hayvanları öldüreceksiniz." diyorsunuz. Sahi, 31 Martta belediyelerin çoğunu siz kazanmamış mıydınız? Siz kendinize mi güvenmiyorsunuz, yoksa belediye başkanlarına mı? (AK PARTİ sıralarından alkışlar)
ÇİÇEK OTLU (İstanbul) - Zararlı gösterdiniz sokaktaki canlarımızı!
SERKAN SARI (Balıkesir) - Biz size güvenmiyoruz, size!
HARUN MERTOĞLU (Devamla) - Değerli milletvekilleri, Komisyon sürecinde muhalefet milletvekillerinden bolca ayetler, hadisler dinledik; ayetlerin iniş sebeplerine dair rivayetleri içeren dipnotları öğrendik.
SERKAN SARI (Balıkesir) - Siz yirmi yıldır yapamadınız, bırakın biz çözeriz! Karışmayın!
HARUN MERTOĞLU (Devamla) - Hatta Diyanet İşleri Başkanlığının bir cuma hutbesini dahi okuduk.
ONUR DÜŞÜNMEZ (Hakkâri) - İyi olmuş, size gerçek dini öğretmişler! Gerçek İslamiyeti muhalefet vekilleri sayesinde öğrenmiş oldunuz!
HARUN MERTOĞLU (Devamla) - Bunun dışında, neredeyse söz alan her bir milletvekili yasa teklifinin geri çekilmesini ve kısırlaştırmanın yapılmasını çözüm olarak sundu.
SERKAN SARI (Balıkesir) - Merak etmeyin, çözüm bizde! Bırakın, bırakın! Yirmi yıldır yapamadın, şimdi mi aklına geldi! Bırakın bizlere!
HARUN MERTOĞLU (Devamla) - Hatta kısırlaştırmanın sokakta, hayvanın alındığı yerde yapılıp hemen bırakılmasını öneren milletvekili oldu. Oysaki yapılan araştırmalar kısırlaştırılan hayvanlarda sadece üremede bir azalmanın görüldüğünü, genel olarak insanlara ve çevreye önceden saldırgan davranış gösteren hayvanların bu davranışlarında bir azalmanın olmadığını göstermektedir.
SİBEL SUİÇMEZ (Trabzon) - Bu doğru değil, yanlış bilgi veriyorsun! Bu doğru değil!
HARUN MERTOĞLU (Devamla) - Kaldı ki sorun köpeklerin saldırgan olup olmadıkları değil; yanı sıra, insan ve çevre sağlığını tehdit etmeleri ve bu tehdidin telafisi mümkün olmayacak boyutlara ulaşmış şekilde artarak devam etmesidir. (CHP ve DEM PARTİ sıralarından gürültüler) Tam bu noktada, benim de merak ettiğim, Komisyon çalışmalarında İstanbul Milletvekilimiz Yücel Arzen Bey'in soramadığı soruyu kanun teklifimizden bağımsız olarak muhalefet partilerine mensup milletvekillerine sormak istiyorum: "Tek çözüm kısırlaştırma." diyorsunuz ya, kendilerinin izni olmadan hayvanları kısırlaştırma yetkisini siz nereden alıyorsunuz? Bu hakkı size kim veriyor? (AK PARTİ sıralarından alkışlar)
SERKAN SARI (Balıkesir) - Sen öldürme yetkisini nereden alıyorsun! Sen öldürme yetkisini kimden aldın! Kim veriyor bu yetkiyi sana!
SİBEL SUİÇMEZ (Trabzon) - Öldürmek daha mı iyi?
AYSU BANKOĞLU (Bartın) - Yazıklar olsun!
HARUN MERTOĞLU (Devamla) - Üreme hayvanlar için bir hak değil mi? (CHP ve DEM PARTİ sıralarından gürültüler)
Değerli milletvekilleri, bütün canlıları korumak ve sevmek dinimizin, inancımızın, medeniyetimizin, tarihimizin, kültürümüzün gereğidir. "Yaratılanı severiz Yaradan'dan ötürü." düsturuyla hareket ediyoruz. (AK PARTİ sıralarından alkışlar, CHP ve DEM PARTİ sıralarından gürültüler)
SERKAN SARI (Balıkesir) - Öldürme yetkisini alıyorsun da...
HARUN MERTOĞLU (Devamla) - Tüm canlılar için yaşanılabilir, güvenli ve sağlıklı ortamlar oluşturmak için hareket ediyoruz.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
ÇİÇEK OTLU (İstanbul) - Kısırlaştırmayacaksınız, katledeceksiniz, açıkça açıkladınız.
BAŞKAN - Sayın Mertoğlu, lütfen tamamlayın.
HARUN MERTOĞLU (Devamla) - Ayrıca, bu sebeplerle hayvanlar konusunda kimse bize merhamet dersi vermeye kalkışmasın.
Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum. (AK PARTİ sıralarından alkışlar, CHP ve DEM PARTİ sıralarından gürültüler)