CHP GRUBU ADINA SİBEL SUİÇMEZ (Trabzon) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri, kıymetli vatandaşlarımız; DOKAP Amasya, Artvin, Bayburt, Çorum, Giresun, Gümüşhane, Ordu, Rize, Samsun, Tokat ve Trabzon illerinin ekonomik yapısını güçlendirmek, doğal kaynaklarını ve çevre kapasitesini koruyarak uzun dönemli sürdürülebilir kalkınmasını sağlamak için 2011 yılında beş yıllığına kurulmuş ve 2 kez süresi uzatılmıştır. Süreli bir kuruluş olması nedeniyle uzun vadeli planlamayı yapamaması, kurumun ihtiyaçlarının yeteri kadar dikkate alınmaması ve kurumsallaşmanın sağlanmaması nedeniyle DOKAP'ın hedeflenen amaca ulaşması engellenmektedir. DOKAP'ın 2023 Faaliyet Raporu'na göre yatırım programında yeterli ödeneğin tahsis edilmemesinden dolayı Yeşil Yol güzergâhı üzerindeki turizm yatırımlarını destekleme projelerinin yüzde 80'i, bölgenin turizm değerlerini tanıtacak ve marka değerini artıracak projelerin yüzde 40'ı gerçekleştirilmemiştir. 2023 Yılı Yatırım Programı'nda Bölge Kalkınma İdaresinin desteklediği 7 ana proje ve 134 alt projeye yer verilmiştir. Alt projelerin 2023'te bitirilmesi gerekirken yalnızca 69'u tamamlanmış, 28'i iptal edilmiş, 37'si ise 2024 yılına intikal ettirilmiştir. Hiçbir ana proje tamamlanmamış ve kullanılmayan ödenekler Başkanlığın mali tablolarına bütçe gideri olarak işlenip uygulayıcı kurumlar hesabına bloke edilmiş, buna karşın 2024 Yılı Yatırım Programı'na ise dâhil edilmemiştir.

DOKAP'ın sürdürülebilir kalkınma sağlama amacı vardır. Peki, nasıl bir kalkınma hedefi vardır? Biliyorum, güleceksiniz; doğal kaynaklarını ve çevre kapasitesini koruyarak. (CHP sıralarından alkışlar) Oysa iktidarınız, Doğu Karadeniz Bölgesi'nin doğal kaynaklarını, çevresini ve turizmini yok edecek plan ve projeleri hayata koymaktadır. Doğu Karadeniz'i madenlerle ve HES'lerle işgal ettiniz. Dereleri kuruttunuz, çevreyi zehirlediniz; bölgenin zengin doğal dokusunu, dağlarını, derelerini, şirketlerin ve rant politikalarının insafına bıraktınız. Giresun'un yüzde 85'ini, Rize'nin yüzde 82'sini, Trabzon'un yüzde 77'sini, Ordu'nun yüzde 74'ünü, Artvin'in yüzde 71'ini, Bayburt'un yüzde 65'ini 4'üncü grup madencilik faaliyetlerine ruhsatlandırdınız. Uzungöl gibi dünya çapında tanınan bir doğal güzelliği bile HES Projesi'ne feda ettiniz, halkın mücadelesiyle ÇED raporu orada iptal edildi ve bu talan durduruldu. (CHP sıralarından alkışlar) Bir yandan DOKAP'ı kurup bir yandan da doğayı, çevreyi ve turizmi katleden projelere destek vermek tam da AKP'nin yapabileceği bir iştir, kutluyorum. (CHP sıralarından alkışlar) DOKAP, sizin kazanamayan belediye başkanlarınızın, önce Ekrem Yüce'nin, ardından Hakan Gültekin'in iş bulma yeri hiç değildir. DOKAP'ı kurmuşsunuz ama etkin bir çalışma yapmasını engelliyorsunuz. Doğayı ve çevreyi katleden tutumunuzu bırakın, bırakın DOKAP çalışsın. Bu hâliyle DOKAP, DOKAP değil ancak "boş kap" olur. (CHP sıralarından alkışlar)

Değerli milletvekilleri, Doğu Karadeniz'in en önemli sorunlarından biri de erişebilirliktir, ulaşımdır. Bölgede demir yolu ulaşımının olmaması ulaşım ağını oldukça kısıtlamaktadır. İktidarınız yıllardır bölgeye demir yolu müjdesi vermektedir. On iki yıldır, her seçim döneminde Erzincan-Trabzon demir yolunun yapılacağı müjdesini veriyorsunuz. En son seçimlerde, 2023 yılında demir yolunun başlayacağını söylediniz. Samsun-Sarp demir yolu bölge için bir zorunluluk arz ettiği gibi, Erzincan-Gümüşhane-Trabzon demir yolu da bölgenin olmazsa olmazıdır. Erzincan-Trabzon Demir Yolu Projesi'nin güzergâh çalışmaları zaten tamamlanmıştır ama yapımına başlanacağına, seçim vaadi paketi olarak yıllardır bekletiyorsunuz. Erzincan-Trabzon Demir Yolu Projesi yalnızca bir ulaşım hattı değil Doğu Karadeniz'in kalkınma hedeflerinin gerçekleşmesi için de tarihî bir fırsattır. Projenin başka bir ile kaydırılacağı yönündeki söylemler, bilin ki cumhuriyetin en önemli limanlarından birine sahip, tarih boyunca ticaret yollarının birleşme noktası olan Trabzon kentinde vatandaşlar arasında infial yaratmıştır.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Buyurun, tamamlayın Sayın Suiçmez.

SİBEL SUİÇMEZ (Devamla) - Böyle bir durum sadece Trabzon'un ekonomik ve sosyal kalkınmasını baltalamayacak, aynı zamanda tarihî İpek Yolu güzergâhının da göz ardı edilmesiyle bölgesel planlama ve denge anlayışına aykırı bir durum yaratacaktır.

Sayın Bakan, korkmayın, açıklayın; bir an önce, güzergâh projesinin tamamlandığını ve bu güzergâhın Trabzon-Erzincan yolu olduğunu ilan edin. (CHP sıralarından alkışlar)

Değerli milletvekilleri, Karadeniz sadece coğrafi bir bölge değil bizim kimliğimiz, yaşamımız ve geleceğimizdir. Bu geleceği sizin talan politikalarınıza teslim etmeyeceğiz. CHP gelecek, Karadeniz'in yüzü gülecek! (CHP sıralarından alkışlar)