ÖZGÜL SAKİ (İstanbul) - Dün asgari ücret açıklandı, 22.104 TL ve biz biraz önce iktidar milletvekilleri tarafından bu asgari ücretin ne kadar yeterli olduğu üzerine konuşmalar dinledik. Ben bu asgari ücret miktarının kadınlar açısından ne demek olduğu üzerine birkaç söz etmek istiyorum ama buna geçmeden önce, kadınların çalışma yaşamında işçi sağlığı ve iş güvenliği açısından neredeyse yok hükmünde olduğunu belirtmek istiyorum. Balıkesir'de, iki gün önce, ZSR Sanayi AŞ'de kapsül imalatında çalışan kadınlar yani silah üretiminde çalışan kadınlar öldü, katledildi; 11 işçi hayatını kaybetti, 8'i kadındı. Bu fabrikada on yıl önce yine aynı yerde patlama oluyor, bu defa 5'i kadın 6 kişi yaralanıyor. Neden kadınların sayısı daha fazla silah üretiminde? Hemen bakıyoruz ki kapsülü mermiye yerleştirme konusunda parmakları küçük olduğu için kadınlar istihdam ediliyor bu fabrikada yüksek oranda ve tabii ki iş güvenliği, işçi sağlığı açısından kadınlar da yok hükmünde olduğundan bu tür patlamalarda bu fabrikada sürekli kadınlar ölüyor. Bu anlamda, burada hayatını kaybeden kadınların yaşamlarını savunmak, onları unutturmamak görevimiz diyoruz.

Gelelim asgari ücretin kadınlar açısından nasıl olduğuna. Bir grup, kadın emekçileri üzerine çalışan, mücadele eden feministler dün bir açıklama yayınladılar, okumanızı tavsiye ederim. Asgari ücret kadınlar için ne anlama geliyor? Bakın, 22 bin TL'lik asgari ücret bakın neye yetmek zorunda; bizzat Asgari Ücret Tespit Komisyonunda söyleniyor bu: "İşçilere normal bir çalışma günü karşılığı ödenen ve işçinin gıda, konut, giyim, sağlık, ulaşım ve kültür gibi zorunlu ihtiyaçlarını günün fiyatları üzerinden asgari düzeyde karşılamaya yetecek ücret." Yani bizimle dalga geçiliyor. Bu başlıkların 22.104 lira üzerinden karşılanması gerekiyor.

Peki, kadınlar açısından bu ne anlama geliyor? Çünkü bunu belirlerken kadınların hane içindeki emeği zaten bedava; zaten patriyarka, erkekler devlet, ona el koyabilir, o mevzuubahis bile edilemez. Asgari ücret tespiti ile ailenin güçlendirilmesi politikaları el ele gidiyor. Neden? Çünkü hane içinde kadınların emeğine el koyma stratejisi asgari ücretle çok bağlantılı.

Bakın, ne diyor bu araştırmadaki kadınlar: "Anayasa’nın 55'inci maddesine göre devlet, çalışanların yaptıkları işe uygun adaletli bir ücret elde etmeleri ve diğer sosyal yardımlardan yararlanmaları için gerekli tedbirleri alır. Asgari ücretin tespitinde çalışanların geçim şartları ile ülkenin ekonomik durumu da göz önünde bulundurulur." İşte, o adaletli ücret sağlanmadığında, refah sağlanmadığında ne oluyor? Aileyi güçlendirmek... Dolayısıyla aynı zamanda sermayeden almanız gereken, patronlardan almanız gereken belli paraları siz almadığınız için kadınlar çifte bir şekilde hane içinde emek harcıyor; yaşlı bakımı onlarda, çocuk bakımı onlarda. Yoksullaşma nedeniyle market market, ucuz gıda arayan kadınlar var ve bu çifte sömürü artık katmerli sömürü hâline geliyor kadın emeği üzerinde.

Bu anlamda "asgari ücret" denilen ücret kimin asgarisi? Sermayenin asgarisi çünkü sermaye kendine azami yardım talep ederken, azami para talep ederken işçi sınıfına da asgariyi uygun görüyor ve siz, bütün her şeyi patronlar yararına, sermaye yararına düzenlediğiniz için tam onların istediği biçimde bir asgari ücret belirliyorsunuz ve üstelik işverene verdiğiniz destekleri de asgari ücretin kat kat üzerinden belirliyorsunuz. Bu anlamda, kadınlar bu asgari ücrete "hayır" diyor, sadece yetmediği için değil, sadece karnını doyurmak zorunda kaldıkları için değil, aynı zamanda...

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Sayın Saki, lütfen tamamlayın.

ÖZGÜL SAKİ (Devamla) - ...kadınlar yaşamın tüm boyutlarında eşit, özgür olmak istedikleri için de asgari ücretle yoksullaştırdığınız işçi sınıfının, yoksullaştırdığınız halkın üzerine bunu boca ettiğiniz için de ve ayrıca sermayenin yüklenmesi gereken, devletin yüklenmesi gereken tüm emek biçimlerini -bakım emeğini, yaşlı emeğini, çocukların bakımını- kadınların üzerine yıktığınız için de ve bunu gizlemek için de "Aileyi güçlendiriyoruz." diyerek kadınları bir kez daha sömürdüğünüz için de kadınlar, feministler ve tüm işçi sınıfı bu asgari ücrete "Hayır." diyor. Bunun geri çekilmesi için sokakta, hanede, evde, iş yerinde mücadelesine devam edecek. (DEM PARTİ sıralarından alkışlar)