MURAT CAHİD CINGI (Kayseri) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; bugün sizlere mesleki ve teknik eğitimde devletimizin hem meslek öğrencilerine hem de onları istihdam eden işletmelere verdiği bazı teşvikleri ve sunduğu avantajları arz etmek istiyorum. Bu vesileyle, yüce Meclisimizi ve televizyonları başında bizleri izleyen değerli milletimizi saygı ve hürmetle selamlıyorum.

Bildiğiniz gibi, şu anda ülkemiz sanayisinin en büyük problemlerinin başında üretimde çalışacak teknik personeli bulma sıkıntısı geliyor. Sanayicimiz yatırım, finans, tahsilat, rekabet, AR-GE gibi zor süreçlerle uğraşırken bir de gittikçe yoğunlaşan istihdam sıkıntılarıyla karşı karşıya kalıyor ve bu problem giderek kronikleşme sinyalleri veriyor. Buna mukabil, ülkemizde son yıllarda gelişen savunma ve havacılık sanayisi, makine, yazılım gibi yüksek teknoloji gerektiren sektörlerin iyi yetişmiş ve donanımlı teknik personel ihtiyacı inanılmaz derecede artmış durumda. Dolayısıyla, bütün bu gelişmeler de mesleki ve teknik eğitimi ülkemizin en başat meselelerinden biri hâline getiriyor.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; bu gerçekler ışığında, devletimiz, özellikle de Millî Eğitim Bakanlığımız tarafından mesleki ve teknik eğitime yönelik hedeflerin gerçekleştirilmesi için herkesin bir mesleği olmalı anlayışıyla hareket edilerek mühim adımlar atılmış bulunmakta. Bu doğrultuda hazırlanan Mesleki ve Teknik Eğitim Politika Belgesi 10 Ağustos 2024 tarihinde Sayın Cumhurbaşkanımız tarafından onaylanarak kamuoyumuza ulaştırılmış durumda. Örneğin, mesleki eğitimi ortaokul seviyesine çekmeyi hedefleyen Millî Eğitim Bakanlığı, zanaat atölyeleri açarak 7'nci sınıftan itibaren öğrencilerin mesleki eğitime yönlendirilmesinde stratejik bir adım atmış bulunuyor. Bu başarılı atölye projesinde çocukların temel mesleki beceriler kazanmasını sağlama ve mesleğe erişimin kolaylaştırılması hedeflenmekte. Ortaöğretimde mesleki eğitimin ana omurgasını Anadolu Teknik Programı, Anadolu Meslek Programı ve MESEM olarak bilinen mesleki eğitim merkezleri teşkil etmekte ve ülke sathında yaklaşık 3.800 meslek okulunda 1,7 milyondan fazla öğrencimiz eğitim görmektedir.

Türkiye'de mesleki eğitimin ortaöğretim içindeki oranı yüzde 36'larda iken maalesef bu oran Avrupa Birliği ülkelerinde yüzde 70'lere ulaşmakta. Özellikle MESEM, ortaokul mezunları için istihdama yönelik bir eğitim sunmakta, öğrenciler haftanın dört günü işletmelerde çalışırken bir gün de okulda teorik bilgiler edinmekte. Dört yıllık programdan mezun öğrenciler çıraklık, kalfalık ve uluslararası geçerliliği olan ustalık belgesi alarak iş yeri açma hakkını elde edebilmektedirler. Ayrıca bu öğrenciler çalışırken maaş almakta; lise 1 ila 3'üncü sınıf öğrencilerine asgari ücretin yüzde 30'u kadar yani bugünün rakamlarıyla 7 bin lira; 4'üncü sınıfta ise yüzde 50'si kadar, yaklaşık 11 bin lira ödeme yapılmaktadır. Ayrıca sigorta kapsamına alınarak iş kazası ve meslek hastalıklarına karşı da korunmaktadırlar.

Özel mesleki ve teknik Anadolu liselerine verilen devlet desteği de önemli ölçüde artırılmıştır. 2024-2025 eğitim öğretim yılında organize sanayi bölgeleri içindeki özel okullarda öğrenci başına destek 57.507 liraya çıkarılmıştır. Yükseköğretime devam etmek isteyen meslek lisesi mezunları üniversite imtihanında ek puan avantajından faydalanarak ilgili ön lisans programlarına çok kolay yerleşebilmektedirler. Örneğin, makine teknolojisi alanından mezun olan bir öğrenci mekatronik ve otomotiv gibi birçok programa avantajlı şekilde girebilmektedir. Ayrıca teknoloji fakülteleri, turizm fakülteleri ve sanat ve tasarım fakülteleri gibi bölümlerde meslek lisesi öğrencileri için özel kontenjanlar da ayrılmış bulunmaktadır. Askerlik erteleme hakkı da meslek lisesi mezunları için genişletilmiştir. 7179 sayılı Askeralma Kanunu'na göre lise mezunları için askerlik tecil süresi üç yıl iken mesleki ve teknik lise mezunları için bu süre altı yıla çıkarılmıştır.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Buyurun, devam edin.

MURAT CAHİD CINGI (Devamla) - Sonuç olarak, mesleki ve teknik eğitime verilen devlet desteği her geçen yıl artmakta, öğrencilerin meslek sahibi olmaları için teşvikler sağlanmakta ve ülkenin nitelikli iş gücü ihtiyacını karşılamak adına önemli adımlar atılmaktadır.

Konuşmamın sonunda kıymetli ailelere seslenmek istiyorum değerli milletvekillerimiz: Çocuklarınızın geleceğini şekillendirme noktasında alacağınız kararlar büyük önem taşıyor; onları sadece akademik başarıya değil, kabiliyetlerine uygun mesleki eğitime yönlendirmek, siz ebeveynlerin en temel sorumluluklarından biridir. Devletimizin sunduğu destekler çocuklarımızın bir meslek sahibi olmalarını, büyüdüklerinde iş arama kaygısı yaşamadan maddi ve manevi olarak müreffeh bir hayat sürmelerini hedeflemektedir. Lütfen, çocuklarınızı erken yaşta, yeteneklerine uygun bir şekilde meslek okullarına yönlendirmeyi ihmal etmeyin.

Bu vesileyle, mesleki eğitime katkı sunan başta Millî Eğitim Bakanımız Sayın Yusuf Tekin olmak üzere öğretmenlerimize ve hepinize saygılar sunuyorum. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)