GENEL KURUL KONUŞMASI
Konu: CHP Grubu önerisi münasebetiyle
Yasama Yılı:3
Birleşim:74
Tarih:09.04.2025

CHP GRUBU ADINA CEVDET AKAY (Karabük) - Sayın Başkanım, değerli milletvekilleri; yüce Meclisi saygıyla selamlıyorum.

19 Mart siyasi operasyonunun ekonomimiz üzerinde çok önemli tahribatları olmuştur. Aynı gün TL dolar karşısında yüzde 10 civarında değer kaybetmiş ve Merkez Bankası hemen 29 milyar dolar civarında döviz satışı yapmak zorunda kalmış ve bu vesileyle de kur artışı yüzde 3'lere çekilmeye çalışılmıştır. Yine, bir taraftan, baktığımızda, bu tarihte, Merkez Bankasının kısa vadeli bir yıl içerisinde ödenecek borcu 224,3 milyar dolar civarındayken buradaki kur artışından dolayı yaklaşık 1 trilyon TL bütçeye, ekonomiye yük olmuştur; kur ve faiz giderlerinin de yaklaşık bütçeye maliyeti 950 milyar TL civarında olmuştur. Yine, CDS primleri 250-256 puan bazından 372'ye kadar yükselmiş ve ülkemizin borçlanma maliyetlerini yükseltmiştir. Zaten en önemli sorunlarımızdan biri, biliyorsunuz, faiz giderleri. Bu borçlanma maliyetlerinin yükselmesiyle beraber bu faiz giderleri daha da büyük bir problem teşkil eder hâle gelmiştir. Borsa devre kesicileri 2 kez devreye girmiştir. Buna rağmen 19 Marttaki yüzde 9'la beraber borsadaki düşüş yüzde 16'ya kadar ulaşmış, Türkiye Varlık Fonu ve kamu bankaları buna müdahale etmek zorunda kalmış, çok ciddi alımlar yapmıştır, karşılamaya gayret etmiştir. Yine, baktığımız zaman, döviz cinsi borç stoku bir günde 18 milyar dolar artmıştır yani rakam 148 milyar dolardan 166 milyar dolara çıkmıştır. Tahribat hakikaten çok yüksektir. Bir taraftan, baktığımızda, bankanın hisselerinin yüzde 26 civarında düştüğünü de görüyoruz ve hazinenin yüküyle ilgili olarak da 1 trilyon 950 milyar, biliyorsunuz, bir faiz gideri ödeyeceğiz. Bu faiz gideri ve kur artışı giderleriyle ilgili olarak anapara-borç-faiz sarmalı haricinde de bir de kur-faiz sarmalına gidiyoruz çünkü "carry trade" olayı nedeniyle çok ciddi faizler ödemiştik. Bunun geri dönüşüyle ilgili de çok büyük sıkıntılar yaşamamak için gerekli önlemlerin alınması gerekiyor.

Şimdi, baktığımız zaman, geçmişte verilen birtakım sözler var biliyorsunuz enflasyonun tek haneye düşürüleceğiyle ilgili, olmadı. İhracat rakamının 500 milyar dolara çıkarılacağıyla ilgili sözler var, bunlar da yerine gelmedi. "Kişi başına millî gelir 25 milyar dolar olacak." dendi, olmadı ama bir taraftan da bunun olmama sebepleri de tabii ki hukukun üstünlüğü, Anayasa ve kanunlara uygun hareket edilmesi, dış yatırımcının ülkeye çekilmesi için gerekli güvenin verilmesi... Doğrudan yatırımların, dıştaki yatırımcıların, sermayedarların, uluslararası para fonlarının ülkemize yeterli şekilde güvenmediği için gelmediğini biliyoruz. Enflasyon oranıyla ilgili gerekli düşüşleri sağlayamıyoruz. Bu kur artışının, marttaki kur artışının sadece üç aydaki enflasyon oranına etkisi yüzde 4 civarında yani 4 puan civarında olacak. Oysa biz emeklimize, asgari ücretlimize yeterli zammı yani yüksek zammı vermiş olsaydık bir yıl içerisinde yüzde 3 civarında etkisi olacaktı. 701 milyardan bahsetmiştik biliyorsunuz; bu 701 milyarın emekliye, işçiye kullanılması durumunda bir yılda en düşük emekli aylığıyla ilgili, daha doğrusu ikramiyeyle ilgili her bir emekliye 44 bin TL ödeyebilecektik, ödeyemedik ama tercihler yanlış, sermayedardan yana.

Şimdi, demokratik toplumların temel unsuru en temel anayasal hak ve özgürlüklerin kullanılmasıdır. Gençlerimiz var, biliyorsunuz, tam 299 gencimiz.

ERKAN AKÇAY (Manisa) - Gençleri kışkırttınız sokağa.

CEVDET AKAY (Devamla) - Bu 6,5 metrelik bir liste. (CHP sıralarından alkışlar) 299 gencimiz demokratik haklarını, anayasal hak ve özgürlüklerini kullanmak istedikleri için haksız yere tutuklular, bir gün bile yatarları yok.

ERKAN AKÇAY (Manisa) - Sorumlusu sizsiniz yine, sorumlusu sizsiniz.

CEVDET AKAY (Devamla) - Biz Türkiye Cumhuriyeti'nin geleceğini bu gençlerimize emanet ettik. Bunlar üniversitelerde okuyor, mühendisi var, doktoru var, maliyecisi, iktisatçısı, işletmecisi var. Her biri kendi alanlarında başarılı böyle öğrenciler, mezun olup ülkemizin istihdamına katkı sağlayacaklar.

ERKAN AKÇAY (Manisa) - Gençlerin başını siz yaktınız.

CEVDET AKAY (Devamla) - Annelerinden, babalarından uzak, sınavlarına giremiyorlar.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Sayın Akay, lütfen tamamlayın.

CEVDET AKAY (Devamla) - Buradan bir kez daha çağrıda bulunuyoruz: Demokratik haklarını kullandıkları için tutuklanan öğrencileri bir an önce serbest bırakın, hukuk kurallarına uyun, bu utanç tablosundan bir an önce vazgeçin. Buradan, şimdi gideceğim, Adalet Bakanlığında da bu listeyi asacağım. Öğrencilerimizin oradan çıkması için gereken her şeyi Cumhuriyet Halk Partisi olarak yapacağız. Umarım vicdanlarınız biraz sızlar ve bu hukuk kurallarına uyarsınız.

Teşekkür ederim. (CHP ve DEM PARTİ sıralarından alkışlar)