Konu: | Bazı Kanunlar ile 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi münasebetiyle |
Yasama Yılı: | 3 |
Birleşim: | 81 |
Tarih: | 29.04.2025 |
ERTUĞRUL KOCACIK (Sakarya) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; 32 maddeden oluşan, Bazı Kanunlar ile 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'mizin Genel Kurul görüşmelerinde ilk imza sahibi olarak söz almış bulunuyorum. Gazi Meclisimizi ve ekranları başında bizleri izleyen aziz milletimizi saygıyla ve muhabbetle selamlıyorum.
Konuşmama başlamadan önce, geçtiğimiz günlerde İstanbul merkezli meydana gelen, Sakarya'mızda ve çeşitli illerde şiddetli şekilde hissedilen 6,2 büyüklüğündeki depremden etkilenen tüm hemşehrilerime geçmiş olsun dileklerimi iletiyorum. Rabb'im ülkemizi her türlü afetten muhafaza eylesin inşallah.
Gazi Meclisimizin faaliyetlerini kamuoyuna doğru ve tarafsız şekilde aktaran Parlamento Muhabirleri Derneğinin 61'inci kuruluş yıl dönümünü kutluyor, Parlamento muhabirlerine emekleri için gönülden teşekkür ediyorum.
Ayrıca, ecdadımızın zor şartlar altında verdiği mücadeleyle şanlı tarihimize altın harflerle kazıdığı Kutülamare Zaferi'nin 109'uncu yıl dönümünü kutluyor, zaferin komutanı Halil Paşa başta olmak üzere tüm kahraman şehitlerimizi rahmetle yâd ediyorum; mekânları cennet olsun.
Ve ayrıca, helal rızık peşinde koşan, alın teriyle emeğini yoğuran tüm işçi kardeşlerimizin de 1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü'nü tebrik ediyorum.
Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; malumunuz olduğu üzere, 21 Ocak 2017 tarihinde kabul edilen ve 6771 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasasında Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'la birlikte daha etkin ve daha hızlı karar alma mekanizmalarını bünyesinde barındıran Cumhurbaşkanlığı hükûmet sistemine geçiş yapılmıştır. Bu köklü sistem değişikliği sonrasında Türkiye Büyük Millet Meclisimiz, Anayasa'da yapılan değişikliklere uyum sağlanması amacıyla Bakanlar Kuruluna, 7142 sayılı Kanun'la, çeşitli kanun ve kanun hükmünde kararnamelerde gerekli uyum düzenlemelerini yapma yetkisi vermiştir. Bu kapsamda, artık Cumhurbaşkanlığı hükûmet sisteminde hukuki karşılığı bulunmayan Başbakanlık, Bakanlar Kurulu, kanun tasarısı, tüzük gibi kavramların mevzuatımızdan çıkarılması ve ayrıca Cumhurbaşkanlığı kararnameleriyle düzenlenmesi, öngörülen konuların kanun ve kanun hükmünde kararname metinlerinden çıkarılması sağlanmıştır. Ancak Anayasa Mahkemesi tarafından yapılan tetkikler neticesinde, Türkiye Büyük Millet Meclisinden alınan yetki çerçevesinde hazırlanan 703 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'yle yapılan bazı düzenlemelerin yalnızca kanunla düzenlenmesi gereken hususları içerdiği ya da bu düzenlemelerin dayanağını oluşturan yetki kanununun kapsamı dışında kaldığı gerekçeleriyle Anayasa Mahkemesi tarafından çeşitli iptal kararları verilmiştir. Bu iptal kararlarıyla birlikte ortaya çıkan bu hukuki boşluğun giderilmesi amacıyla iptal kararlarının Resmî Gazete'de yayımlanmasından itibaren bir yıl içinde kanun yoluyla düzenleme yapılması gerekliliği söz konusu olmuştur.
Kanun teklifimizle amacımız, hem Anayasa Mahkemesinin verdiği iptal kararlarının gereğini yerine getirmek hem de uygulamada doğabilecek tereddütleri bertaraf ederek sistemin işlerliğini güçlendirmektir. Bu kanun teklifi, Cumhurbaşkanlığı hükûmet sisteminin kurumsal mimarisinin daha da sağlamlaştırılmasına ve milletimizin iradesiyle şekillenen bu sistemin hukuk zemininin daha da tahkim edilmesine katkı sağlayacaktır.
Kanun teklifimizde, 703 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'yle getirilen düzenlemelerin önemli bir kısmı aynı şekilde, bazıları ise düzenleme tarihi esas alınıp revize edilerek yeniden düzenlenmiş bulunmaktadır. Örneğin, Anayasa Mahkemesi iptal kararı ve uygulamada karşılaşılan sorunların giderilmesi doğrultusunda ve 112 Acil Çağrı Merkezini meşgul etmek amacıyla arayarak görevlilerle konuşan veya ısrarla çağrı bırakan kişilere uygulanan müeyyidenin artırılmasına ilişkin düzenlemeler yapılmaktadır.
Ayrıca bu teklif, Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanlığı teşkilatının 174 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi'yle "Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği" şeklinde değiştirilmesi sonucu çeşitli kanun ve kanun hükmünde kararnamelerdeki bu hususa ilişkin uyum düzenlemelerini içermektedir.
Özetle, teklifimizde yer alan düzenlemeler hâlihazırda mevzuatımızda ana hatlarıyla uygulaması devam eden ve Anayasa Mahkemesi kararı ve gerekçesi doğrultusunda kanun yoluyla mevzuatımızda yeniden yer almasının sağlanması amaçlanan düzenlemelerdir.
Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; kanun teklifimizdeki maddelere baktığımızda, bakanlıklarda özel önem ve öncelik taşıyan konularda bakana danışmanlık yapmak üzere bakanın görev süresiyle sınırlı olmak üzere ve bakanın görevi sona erdiğinde görevi sona erecek bakan müşaviri kadrosunun ihdas edilmesi sağlanmış ve bu kadroların özlük hakları belirlenmiştir.
Bir diğer düzenleme, bakanlıklar ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarının merkez teşkilatında uzman ve uzman yardımcısı istihdamı, bu personelin görev alanları, mali ve sosyal hak ve yardımlar ile denetim ve teftiş yetkilerinin hüküm altına alınması hedeflenmektedir. Bununla birlikte taşra teşkilatında istihdam edilen uzman ve uzman yardımcılarının mesleğe giriş süreçleri, yetiştirilme esasları ile mali ve sosyal hak ve yardımları ile denetim ve teftiş yetkisine ilişkin düzenleme yapılmaktadır.
Aynı şekilde, 375 sayılı KHK'nin ek 24'üncü maddesinde yapılan düzenlemeyle bakanlıklar ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarında bakanlık, kurum ya da birim düzeyinde müfettiş, denetmen, denetçi, kontrolör, aktüer ile bunların yardımcı ve stajyerlerinin istihdamına ilişkin usul ve esaslar düzenlenmektedir.
Bir diğer madde de Danıştay üyeleri için öngörülen sağlık giderlerinin Danıştay bütçesinden karşılanmasına ilişkin düzenlemenin, kapatılan Askerî Yüksek İdare Mahkemesinin emekliye ayrılmış askerî hâkim sınıfından olan başkan, başsavcı, daire başkanı ve üyeleri hakkında da uygulanacağı düzenlenerek söz konusu hükmün 2575 sayılı Danıştay Kanunu'na dercedilmesi sağlanmaktadır.
Teklif kapsamında bir diğer konu, Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanlığı teşkilatının 174 sayılı Kararname'yle "Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği" şeklinde değiştirilmiş olması nedeniyle çeşitli kanunlarda ve 375 sayılı KHK'de uyum mahiyetinde düzenlemeler yapılmaktadır.
Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; teklifte 2879 sayılı Kanun'da Cumhurbaşkanınca atananlar hakkında 5434 sayılı Kanun'un 40'ıncı maddesinin birinci fıkrasının uygulanmaması ve emekli aylıklarının kesilmemesi, ayrıca Cumhurbaşkanlığı merkez teşkilatı ile Devlet Denetleme Kurulu hakkında bazı kanunların uygulanmamasına ilişkin düzenlemeler bulunmaktadır.
Teklifimizde, 4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanun'a da söz konusu uyum değişiklikleri ve buna ilişkin geçiş düzenlemeleri dercedilmektedir.
Diğer taraftan, Savunma Sanayii Başkanı ile Başkan Yardımcısının kadrolarının mali ve sosyal hak ve yardımları ile emeklilik hakları bakımından sırasıyla Savunma Sanayii Müsteşarı ve Müsteşar Yardımcısına denk kabul edilmesine yönelik düzenleme yapılmaktadır.
Bir başka maddede, Gençlik ve Spor Bakanlığı tarafından mevzuat çerçevesinde elde edilen gelirlerin özel gelir olarak kaydedilmesi, gelirlerin karşılığı özel ödenek öngörülmesi ve söz konusu ödeneklerin kullanımı ve mali işlemlerine ilişkin usul ve esasların belirlenmesi sağlanmaktadır. Böylelikle Gençlik ve Spor Bakanlığının çok daha hızlı aksiyon alabilmesi amaçlanmaktadır.
Bir diğer maddemizde, kamu görevlileri arasında sendika üyesi olamayacaklara yönelik düzenleme yapılmaktadır.
Teklifimizde Kamu İşveren Heyetinin oluşumu ve Kamu Görevlileri Hakem Kurulunun teşekkülüne dair düzenlemeler yapılmakla beraber, Devlet Personel Başkanlığı kapatıldığı için bu kurumun görev ve yetkilerinin Cumhurbaşkanlığının ilgili birimlerine aktarılmasını içeren uyum düzenlemeleri yapılmaktadır.
Diğer bir düzenleme ise 112 Acil Çağrı Merkezlerini gereksiz yere meşgul eden, amacı dışında arayan ya da ısrarla çağrı bırakan kişilere 1.500 TL, asılsız ihbar yaparak ekiplerin sahaya yönlendirilmesine neden olanlara ise 15 bin TL idari para cezası uygulanmasını öngörüyor. Ayrıca bu fiillerin bir yıl içinde tekrar edilmesi durumunda cezalar 2 katı olarak uygulanacaktır. Sayısal verilere bakacak olursak 2024 yılında 103 milyon 54 bin çağrının 29 milyon 326 bini asılsız, 39 milyon 82 bini ise anons sırasında kapanmıştır. 2025 yılı verilerine baktığımızda, bu yılın işlenmiş verileri üzerinden değerlendirme yapacak olursak 112'nin aldığı 14 milyon 681 bin çağrıdan 4 milyon 441 bini asılsız çağrı ve 5 milyon 207 bini ise anons sırasında kapanmış. Bu düzenlemeyle, hayati anlarda kullanılan 112'nin meşgul edilmesinin önüne geçerek aynı zamanda kamu kaynaklarının da israf edilmesinin önlenmesi ve sistemin daha etkin işlemesi amaçlanmaktadır.
Bir diğer maddede, Dışişleri Bakanlığı Diplomasi Akademisi Başkanlığında ücret karşılığı ders veren eğiticilere ödenecek ders ücretinin miktar, esas ve sınırlarına ilişkin belirleme yapılmaktadır.
Yine, birbiriyle bağlantılı olarak 6087 sayılı Hâkimler ve Savcılar Kanunu'nda 3 maddede düzenleme yapılmaktadır.
Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; teklif kapsamında, 6328 sayılı Kamu Denetçiliği Kurumu Kanunu'na ilişkin düzenlemeler yapılmaktadır.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN - Sayın Kocacık, lütfen tamamlayın.
ERTUĞRUL KOCACIK (Devamla) - Bir diğer maddeye baktığımızda, Göç İdaresi Genel Müdürlüğü'nün "Göç İdaresi Başkanlığı" şeklinde değiştirilmesi nedeniyle uyum düzenlemeleri yapılmakta ve Göç İdaresi Başkanlığı teşkilatında yer alan geçici barınma merkezlerinin işletilmesi ve yönetilmesi amacıyla tahsis edilen ödeneklere yönelik düzenleme yapılmaktadır.
Teklifimizde, Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanlığı teşkilatının Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliğine dönüşümünden kaynaklanan uyum düzenlemeleri 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ve ekli cetvellerinde de yapılmaktadır.
Teklifimizde mali ve sosyal haklara ilişkin özel bir düzenlemesi olmayan bazı yönetici kadrolarının mali ve sosyal hak ve yardımları ile emeklilik haklarına ilişkin belirli düzenlemeler yapılmaktadır.
Son maddemizde ise 9 Temmuz 2018 tarihinden önce müşavir kadrolarda bulunup bakanlık müşavirliği kadrosunun kaldırılması nedeniyle bu görevleri sona erenlerin bahsi geçen kadrolara yeniden atanarak ünvanlarını almalarına yönelik düzenlemeler yapılmaktadır.
Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; bu duygu ve düşüncelerle sözlerime son verirken kanun teklifinin ülkemiz ve aziz milletimiz için hayırlı olmasını temenni ediyor, Gazi Meclisimizi saygı ve sevgiyle selamlıyorum. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)