GENEL KURUL KONUŞMASI
Konu: DEM PARTİ Grubu önerisi münasebetiyle
Yasama Yılı:3
Birleşim:85
Tarih:08.05.2025

DEM PARTİ GRUBU ADINA HEVAL BOZDAĞ (Ağrı) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; hepinizi saygıyla selamlıyorum.

TÜİK nisan ayı enflasyonunu aylık yüzde 3 olarak açıkladı, yıllık ise yüzde 37,8. Bağımsız Enflasyon Araştırma Grubu (ENAG) bu rakamların neredeyse 2 katı, aylık yüzde 4,4, yıllık ise yüzde 73,8 enflasyon oranları açıkladı. Resmî enflasyon oranı gerçeği yansıtmadığı gibi bu oranlarda bile memur, emekli ve işçinin alım gücü hızla erimeye, halk hızla yoksullaşmaya devam ediyor. Maalesef, veriler insanların sadece karın tokluğuna çalışmak ve yaşamak zorunda kaldığını gösteriyor. TÜRK-İŞ verilerine göre, nisan ayında 4 kişilik bir ailenin sadece gıda harcaması için gereken minimum tutar yani açlık sınırı 24 bin liraya ulaşmış durumda, yoksulluk sınırı ise 78 bin liraya dayanmış. Bakınız, ocak ayında yapılan zamlar yılın daha 2'nci ayında erimişti. Önergemizin konusu da olan emeklilerin üzerinden örnekleyelim: En düşük emekli aylığı yılın başında yapılan yüzde 15,75'lik zamla 14.469 lira olmuştu ancak dört ayın sonunda en düşük emekli aylığının alım gücü TÜİK'in enflasyonuyla 12.764 liraya gerilemiş durumda, ENAG enflasyonuna göre ise 11.916 liraya düşmüş durumda. Yani yılın başındaki maaşınızın 12 bin lirasıyla alabildiklerinizi bugün 14.469 lirayla ancak alabiliyorsunuz; yaklaşık 2.500 lira sefalet ücretinizden uçmuş, daha da fakirleşmişsiniz.

Aslında işin başına dönecek olursak, bugün şaibeli TÜİK verileri üzerinden yapılan zamlar ve gerçek enflasyonun yanında bu sefalet emekli aylıklarının bir nedeni de 2006 ve 2008 yılları arasında "sosyal güvenlik reformu" adı altında getirilen düzenlemeler yani 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'dur. Artık emekli maaşları hesaplanırken bile emekli mesela ekonomik büyümeden yani gayrisafi yurt içi hasıladan payını alamıyor. Önceleri bu oran yüzde 100 iken bugün yüzde 30'a düşürülmüş durumda. Sene başına gidelim; TÜİK rakamıyla yüzde 42 enflasyon varken asgari ücret yüzde 30 zam aldı, en düşük emekli maaşı ise yüzde 15,70 zam almıştı. Şimdi, bunun yanına bir de büyümeden alacağınız payın da kısılmasıyla emekli maaşınızın hesaplandığını düşünün, sonuç ise sefalet ücretleri. Bu durumda ne yapsın emekli? Tabii ki ek iş peşine düşüyor, çalışmaya devam etmek zorunda kalıyor ve bu da kayıt dışılığı, güvencesizliği, sigortasız çalışmayı ve daha da düşük ücretlere razı olmayı beraberinde getiriyor. Tüm bu yaşam mücadelesinin içinde bir de adil olmayan emeklilik sistemi, emeklilik koşullarının zorlaştırılması ve yapılan düzenlemelerin getirdiği eşitsizlikler milyonlarca insanın ayrı bir haksızlığa daha uğramasına neden olmuştur. Örneğin, 1999 ve 2008'de yapılan emeklilik yaşı düzenlemeleri adil olmamış ve eşitsizliklere neden olmuştur. EYT düzenlemesi ise beraberinde yeni eşitsizlikler getirmiştir. 1999 öncesi stajyerlik ve çıraklık gibi çalışma süreleri, yine yurt dışı çalışmaları gibi sürelerin dikkate alınmamış olması bunlardan bazıları. EYT düzenlemesiyle, yaş kriteri kaldırılarak sigortalılık süresi ve prim gün şartlarını sağlayanlar emekli olabiliyorken 1999-2008 tarihleri arasında sigortalı olan ve yaş koşulu nedeniyle emekli olamayan yurttaşlar mağduriyet yaşamaya devam etmişlerdir. Düşünün, bir gün sonra sigorta girişi olanlar arasında on yedi-yirmi yıl fazla çalışma süreleri doğmuş, büyük bir eşitsizlik ve adaletsizlik yaratılmıştır. Bu adaletsizliğin son bulması için kademeli emeklilik gibi düzenlemeler, yine 5510 sayılı Yasa'da emekli aylıklarını belirleyen, değişkenleri düşüren düzenlemelerin yeniden revize edilmesi gibi çözümler mümkün.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Sayın Bozdağ, lütfen tamamlayın.

HEVAL BOZDAĞ (Devamla) - Tüm bunların çerçevesinde, emeklilerin yaşadığı sorunların ve emeklilik sistemindeki bu yapısal sorunların tespit edilmesi, mevcut uygulamaların yarattığı eşitsizliklerin ortadan kaldırılması, çözüm yollarını araştırmak ve adil bir düzenlemeyi yapabilmek için bir Meclis araştırması açılmasını teklif ediyoruz. Emekliler insan onuruna yaraşır bir yaşamı hak ediyorlar.

Teşekkürler. (DEM PARTİ sıralarından alkışlar)