DEM PARTİ GRUBU ADINA SERHAT EREN (Diyarbakır) - Teşekkür ederim Sayın Başkan.

Değerli milletvekilleri, bugün 13 Mayıs, Soma katliamının yıl dönümü; 301 madenci insan yaşamını hiçe sayan bir düzenin altında kaldı. O karanlık madende yitip giden her bir emekçiyi saygıyla, sevgiyle anıyoruz.

Yine, cezaevindeki siyasi tutsaklara sevgilerimi gönderiyorum; inanıyorum, umuyorum, en kısa süre içerisinde barış ve özgürlük şarkılarını hep birlikte söyleyeceğiz.

Değerli milletvekilleri, ya, bu kürsüde defalarca savaşın yıkımını konuştuk. Türkiye'de devam eden çatışmalı ortamdan dolayı milyonlarca insanın yaşamı paramparça oldu; dağlar, ovalar, köyler, mezralar boşaltıldı; milyonlarca insan yerinden göç ettirildi, halklar arasında güven duygusu zedelendi ama artık bir sona doğru geliyoruz. Bu çatışmalı süreç devam ettiğinde de en çok bu çatışmalı süreçten zarar gören de yine yoksul halk çocukları oldu, yine ezilen halklar oldu. Evet, elli yıla dayanan bir çatışmalı süreç sona erdi.

Bugün burada sunduğumuz araştırma önergesinin amacı dünyadaki çözüm ve barış deneyimlerini incelemek, öğrenmek ve bu topraklara belki de yepyeni bir başlangıç yapmak ve umudu büyütmek içindir çünkü barış sadece iyi niyetle değil bilinçle, cesaretle ve deneyimle inşa edilebilir.

Bakın, Kuzey İrlanda'da onlarca yıl savaş devam etti; günün sonunda bir barış anlaşması imzalandı, 1998'de Hayırlı Cuma Anlaşması imzalandı, silahlar sustu ve insanlar, oradaki halklar ortak yönetim kurdu ve halk iradesi esas alındı.

Bakın, Güney Afrika'da Apartheid rejimine karşı Mandela ve arkadaşları onurlu bir mücadele yürüttüler; günün sonunda bir anlaşma oldu ve yirmi yedi yıl boyunca cezaevinde onurlu barış mücadelesi yürüten Mandela kendi ülkesinde ilk siyahi Cumhurbaşkanı oldu. Adalet için, barış için, özgürlük için hakikat komisyonları oluşturuldu yani barış yalnızca direnişle değil onarıcı adaletle ve siyasi vizyonla mümkün hâle geldi.

Bakın, Kolombiya'da onlarca yıl, yine, çatışmalar, savaşlar sürdü. Fark: Yürütülen müzakereler sonucunda bir anlaşma sağlandı, anayasal reformlar yapıldı.

Bakın, Endonezya'da yirmi sekiz yıl boyunca bir çatışma, savaş sürdü; yirmi sekiz yıl aradan sonra oradaki halklar bir tsunami felaketinden, bir tsunami acısından bir barış çıkarmayı öğrendiler, başarabildiler; silahlar bırakıldı, halklar kendi yöneticilerini seçti ve günün sonunda halk kazandı.

Guatemala'da tam otuz altı yıl boyunca savaş sürdü, 1996 yılında barış anlaşması imzalandı. Bu süreçte yerinden edilenler kendi topraklarına döndü. Geçmişle yüzleşmek için hakikat komisyonları oluşturuldu.

Değerli milletvekilleri, Türkiye'de şu an tarihî bir fırsatın eşiğindeyiz. Geçtiğimiz ekim ayında başlayan ve Sayın Öcalan'ın 27 Şubatta barış ve demokratik toplum çağrısıyla ivme kazanan, PKK'nin silah bırakması ve kendini feshetmesiyle yepyeni bir sürece girmiş durumdayız; çözüm ve demokrasi açısından son derece önemli ve hayati bir eşikteyiz. Bu, tarihsel bir fırsattır çünkü biz biliyoruz ki barış lafla değil hukukla, güvencelerle inşa edilir. Barış ancak halkın talepleri duyulursa, hafızası onarılırsa, kimliği tanınırsa kalıcı olur yani barış masada değil ancak halkların vicdanında ve yüreğinde mümkün hâle gelebilir ve Türkiye halkları artık barış istiyor; tam da bu yüzden bu Meclis halkların eşitliğini, özgürlüğünü, kardeşliğini esas alan yasal ve anayasal düzenlemelerin merkez üssü olmalıdır. Bu hedefe varmak için de yapıcı ve sorumlu bir yaklaşım sergilemek herkes için en temel görev olmalıdır. Bu araştırma önergesi dünya deneyimlerinden öğreneceklerimizi Türkiye'nin geleceğine taşımak için bir ilktir, bir adımdır, önemli bir adımdır değerli milletvekilleri.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Buyurun tamamlayın.

SERHAT EREN (Devamla) - Teşekkür ederim.

Değerli milletvekilleri, bu önergeyi Diyarbakır'dan, Hakkâri'den, Van'dan, Edirne'den, Mersin'den, İstanbul'dan eşit, onurlu, adil, özgür bir yaşam isteyen milyonlar adına sunuyoruz. Gelin, birlikte bu deneyimleri öğrenelim; adalet için, barış için, özgürlükler için, eşit bir yaşam için birlikte bu dünya deneyimlerini öğrenelim. Birlikte barışı inşa edelim, barışı konuşalım, barışı büyütelim.

Teşekkür ederim. (DEM PARTİ sıralarından alkışlar)