DEM PARTİ GRUBU ADINA GÜLDEREN VARLİ (Van) - Teşekkürler Sayın Başkan.

Genel Kurulu ve bizi izleyen tüm halklarımızı saygıyla selamlıyorum. İYİ Partinin grup önerisi üzerine söz aldım.

Engelli bireylerin yaşadığı sorunlar sadece bir hafta değil, her zaman gündeme getirilmeli ve ele alınmalıdır. Çünkü Türkiye'de tam net olmamakla birlikte 10 milyon engelli ve aileleriyle birlikte büyük zorluklar yaşamaktadır. Yaşanan bu zorluklar görülmeli ve daha sık dile getirilmelidir. Bakın, 10 milyon engelli bireyin her 2 kişisinden 1'i kamusal alanda ayrımcılık, sağlamcılık ve ötekileştirme politikalarına maruz kalmaktadır. Engelli bireyler eğitimden sağlığa, istihdamdan siyasal katılıma, seyahat ile hak ve özgürlüklere kadar hayatın her alanında hak ihlallerine maruz kalmaktadır ve en temel haklara dahi ulaşmakta zorlanıyorlar, günlük hayatlarının her aşamasında ciddi sorunlarla karşılaşıyorlar. Bu sorunlar sadece fiziksel engeller değil, aynı zamanda, yoksullukla, ayrımcılıkla, dil engeli ve sosyal dışlanmayla da derinleşiyor.

Ayrıca, engelli bireylerin yaşadığı sorunların başında işsizlik gelmektedir çünkü millî gelir içinde engellilerin istihdamına ayrılan pay çok az olurken de bu oran Avrupa Birliği ülkelerinin de çok altında kalmaktadır. Ekonomik kriz ve yoksulluk en derin şekilde engellileri etkilemektedir. İstihdam alanında yaşanan işsizlik ve kadro yetersizliği artarken engelli bireyler iş bulsa bile ayrımcılıkla, düşük ücretle, sosyal güvencesizlikle karşı karşıya kalıyor. İş yerlerinde erişebilirlik standartları hâlâ yetersizdir ve özellikle kadın engelliler bu konuda daha çok zorluk yaşamaktadır. İnsan onuruna yakışır iş ve yaşam koşulları engelli bireyler için sağlanmalıdır.

Değerli milletvekilleri, engelli bireyler yoksullukla baş başa bırakıldığı gibi eğitim haklarından da uzaklaşmak zorunda kalıyor ve eğitim alanında yaşanan tablo da daha vahim bir durumda. Özellikle kırsal bölgelerde yaşayan engelli bireylerin taşımalı eğitim sisteminde yaşadığı sorunlar görülmelidir ve buna dair gerekli önlemler derhâl alınmalıdır. Özel eğitim kadrolarının eksikliği giderilmelidir.

Özellikle seçim bölgem Van ilinde engelli bireylerin yaşadığı sorunlara değinmek istiyorum. Van'da yaşayan engelli bireyler yüksek kaldırımların olmasından, kendileri için yapılan rampaların önüne park edilen araçlardan, üst geçitlere asansör olmamasından, gerek restoran ve kafelerin gerekse iş yerlerinin kendilerine göre dizayn edilmemesinden kaynaklı sorunlar yaşamaktadırlar.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Buyurun, toparlayın.

GÜLDEREN VARLİ (Devamla) - Yaşanan bu sorunlar görülmeli ve gerekli önlemler alınmalıdır. Ayrıca, yerel yönetimlerin de engelli bireylerin yaşadığı bu zorluklara dair çalışmaları daha kapsamlı olmalı ve artırılmalıdır.

Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum. (DEM PARTİ sıralarından alkışlar)