GENEL KURUL KONUŞMASI
Konu: DEM PARTİ Grubu önerisi münasebetiyle
Yasama Yılı:3
Birleşim:93
Tarih:29.05.2025

CHP GRUBU ADINA MÜZEYYEN ŞEVKİN (Adana) - Teşekkür ederim Sayın Başkan.

Çevre, Şehircilik Bakanlığına göre ÇED, gerçekleştirilmesi planlanan projelerin çevreye olabilecek olumlu ve olumsuz etkilerinin belirlenmesinde olumsuz yöndeki etkilerin önlenmesi ya da çevreye zarar vermeyecek ölçüde en aza indirilmesi için alınacak önlemlerin, seçilen yer ve teknoloji alternatiflerinin belirlenerek değerlendirilmesini içermektedir.

Arazi kullanımı, depremsellik, fay zonları, jeolojik sakıncalı alanlar, hava kalitesi, çevresel altyapı, toprak kirliliği ve kontrolü, iklim değişikliği, ulaşım, gürültü, göller, göletler, yer altı suları, flora, fauna, ormanlar, millî parklar, tabiat parkları, çayır, mera ve sulak alanlar, tabiat varlıklarını koruma çalışmaları, atıklar konusunda incelemeler yapılmaktadır. "ÇED Olumlu" kararı ya da "ÇED Gerekli Değildir" kararı alınmadıkça bu projelerle ilgili herhangi bir teşvik, onay, izin, yapı kullanım ruhsatı Çevre, Şehircilik Bakanlığı tarafından verilmemektedir.

ÇED raporunun sözüm ona halkı bilgilendirme toplantıları ne yazık ki halka gerçekleri anlatmak yerine sadece bölgeye yatırım geleceğini ve onlara istihdam sağlanacağını anlatan, âdeta gerçeklikten uzak ikna seanslarına dönüştürülmüştür.

1983'te yürürlüğe giren Çevre Kanunu kapsamında 93'te uygulanmaya başlandığı tarihten bugüne kadar neredeyse "ÇED Olumsuz" raporu olan herhangi bir proje yok arkadaşlar. Türkiye'nin durumu ortada, milyonlarca yılda oluşan coğrafyamız orman koruma alanlarının, sulak koruma alanlarının vahşice talan edildiği noktaya evrildi. İklim ve su krizinin hem ülkemizi hem de dünyamızı tehdit ettiği bu süreçte ÇED raporları sadece sıra savmak, prosedür tamamlamak değil doğa, çevre, insan sağlığı ve güvenliğini koruyacak doğrultuda olmalıdır. Ülkemizi âdeta çölleştiren, talana varan vahşi madenciliğin sonuçları ortada. Manisa'da, Amasra'da, İliç'te yaşanan maden facialarının oluşum sebepleri, ölümler ve sonradan yarattığı siyanür, sülfürik asit ve benzeri kimyasallar nedeniyle yarattığı çevresel felaketler, taş ocakları ve vahşi madenciliğin insan sağlığı üzerindeki olumsuz etkileri, Afşin-Elbistan Termik Santrali gibi santrallerin olumsuz etkileri itibarıyla ÇED raporlarının ne kadar yetersiz, özensiz ve sorumsuz hazırlandığı ortadadır. Ergene'nin kirlilik nedeniyle simsiyah akmakta olduğu ortadayken, etrafındaki 11 il tarafından âdeta bir kanalizasyon gölü gibi kullanılan Marmara Denizi'nde 700 civarında olan balık çeşitliliği bir elin parmaklarına kadar inmişken fauna ve floranın yok edildiği Marmara Denizi'nde müsilaj eskisinden daha kötü bir şekilde hortladı.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Tamamlayın lütfen.

Buyurun.

MÜZEYYEN ŞEVKİN (Devamla) - İliç'te siyanür sızıntısı olduğu hâlde sadece para cezasına çevrilmesi ve ÇED kapasitesi artırımına gidilmiş olması da ciddiyetsizliğin en önemli göstergelerinden biridir. "ÇED Olumsuz" raporu vermek için sizin daha hangi felaketlerin yaşanmasını beklemeniz gerekiyor? (CHP sıralarından alkışlar)

Bu ülke, iktidarın ya da sermayedarların malı değil, gelecekte çocuklarımıza bıraktığımız bir emanettir. O nedenle önergeyi olumlu olarak karşılıyoruz, sizlerin de bu yönde oy kullanmasını diliyoruz.

Herkese teşekkür ediyor, saygılar sunuyorum. (CHP sıralarından alkışlar)