Konu: | İYİ Parti Grubu önerisi münasebetiyle |
Yasama Yılı: | 3 |
Birleşim: | 111 |
Tarih: | 18.07.2025 |
CHP GRUBU ADINA SEYİT TORUN (Ordu) - Sayın Başkan, çok değerli milletvekilleri; Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum.
Bu kürsüden yıllardır fındıkla ilgili konuşuyoruz, fındık üreticisinin sorunlarının çözümüyle ilgili önerilerimizi ortaya koyuyoruz ama her yıl aynı sorunları ve aynı konuları tartışıp duruyoruz. Yani burada ortak akılla bir fındık kanunu hazırlayabilsek aslında üretici, tüketici, tedarikçi yani bütün bu zincirin halkalarının sorunları çözülmüş olabilir ama bir türlü bununla ilgili adım atılmadı. Hadi, muhalefeti kale almıyorsunuz, iktidar olarak siz hazırlayın, biz de destek verelim, yardımcı olalım, hiç değilse fındık üreticisini artık her yıl bir beklenti içerisinde olmaktan kurtaralım. Bakın, 8,5 milyon insanı ilgilendiriyor, yaklaşık yıllık 2,5-3 milyar dolar gelir elde ettiğimiz bir ürün, gerçekten katma değeri çok yüksek bir ürün ve her yıl aynı şeyleri konuşuyoruz.
Bakın, geçtiğimiz günlerde yani daha doğrusu nisan ayında bir don hadisesi yaşadık, Komisyon geldi, tespitler yapıldı ama hâlâ bununla ilgili mağduriyet giderilmedi. Zaten iki üç yıldır kahverengi kokarca üreticiyi bitirdi, mahvetti; ürün kaybı ciddi boyutlara ulaştı. Bir rekolte açıkladılar, INC "785 bin ton", TÜİK "520 bin ton" dedi; şimdi de bugün açıklanan rekolte 420 bin ton. Geçen yıl 600-650 bin ton civarındaydı, görülüyor ki yüzde 50 kayıp var. Gerçekten üretici bu anlamda ciddi mağdur. "Destek, destek..." dedik, doğrudan gelir desteği yıllardır aynı. Bu yıl artırıldı belki ama gene yetersiz yani verildiği yılla kıyasladığınızda gerçekten artık satın alma gücü ciddi anlamda düştü. Bu doğrudan gelir desteğini eğime göre değerlendirirsek son derece amacına ulaşır bir şekilde olacak, üreticimiz de hiç değilse bu anlamda faydalanmış olacak.
Bakın, her yıl konuştuğumuz konular aynı. Üretici elinden fındığını çıkarıyor, sonuçta kartelleri finanse ediyor; çocuğunu okula gönderecek, borçları var, ödeyecek; mecburen elinden fındığını çıkarıyor, zarar ediyor ama daha sonra başkaları kâr ediyor; her yıl aynı, her yıl aynı şeyi yaşıyoruz. Gelin, bu döngüyü değiştirelim; gelin, üreticinin hiç değilse yüzünü güldürelim. Bu yıl da açıklayacağınız bu taban fiyatı bekliyoruz. Şu anda özellikle işçilikle ilgili rakamlar açıklandı; yevmiyeydi, ulaşımdı, patozdu, bununla ilgili maliyetler açıklandı ama fındık taban fiyatıyla ilgili, fındıkla ilgili kimsenin ağzını bıçak açmıyor. Bölge gerçekten mağdur değerli milletvekilleri.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN - Tamamlayalım.
SEYİT TORUN (Devamla) - Bakın, 8,5 milyon insandan bahsediyorum. Zaten Karadeniz göç veriyor sürekli; artık mahallelerde genç nüfus kalmadı, belli bir yaşın üstündeki insanlar artık mahallelerde. Önümüzdeki günlerde, bakın, inanın, ürünümüz belki o bahçelerde kalacak, belki fındığı ithal etmek durumunda kalacağız. 2,5-3 milyar dolar gelir elde ettiğimiz bir ürüne bu kadar yabancı kalmayın, bu kadar kayıtsız kalmayın, bu kadar duyarsız kalmayın, bu üreticiyi yok saymayın; hiç değilse bu yıl üreticinin yüzünü güldürecek bir taban fiyat açıklayın. Zaten rekoltede yüzde 50 kayıp var, dünya üretiminde de ciddi kayıplar var; belli ki bu fındık bu sene para edecek; hiç değilse üreticinin yılı olsun, üreticinin yüzü gülsün; taban fiyatı da makul seviyede açıklayın, maliyet artı ciddi bir kârla üretici fındığını satsın.
Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum, İYİ PARTİ'nin önerisini de destekliyorum. (CHP ve İYİ PARTİ sıralarından alkışlar)