CHP GRUBU ADINA AYLİN YAMAN (Ankara) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum.

Konuşmama yoksulluğun bir halk sağlığı sorunu olduğunu vurgulayarak başlamak isterim. Her geçen gün artan hayat pahalılığı ve gelir adaletsizliği giderek daha çok haneyi derin yoksulluğa sürüklemekte, her 3 hane halkından 1'i sızdıran çatı, nemli duvarlar, çürümüş pencere çerçevesi gibi kötü ve sağlıksız barınma koşullarında yaşamaktadır.

Yoksulluğun ve yoksunluğun en çok etkilediği kuşak hiç kuşkusuz ki çocuklardır. OECD'nin son olarak yayınladığı Hayat Nasıl 2024 Raporu'na göre ülkemizdeki 15 yaşındaki öğrencilerin yüzde 20'si yeterli parası olmadığı için haftada en az bir gün hiç yemek yiyememekte, her 5 çocuktan 1'i okula aç gitmektedir. Çocuklar açısından yoksulluk hastalıklara ve sağlık sorunlarına davetiye anlamına gelir ve yetersiz beslenme çocuklarda fiziksel, ruhsal ve uzun dönem etkilere yol açmaktadır. Enerjisi yüksek ama besin değeri düşük makarna, hazır gıda, şekerli içecekler gibi gıdalarla beslenme çocukluk obezitesine yol açmakta; protein, vitamin, mineral eksiklikleri, boy ve kilo geriliği, annemi, zayıf, bağışıklık gibi sorunlara neden olmaktadır. Kalabalık yaşam, yetersiz hijyen, kirli su nedeniyle enfeksiyonlara yatkınlık önlenebilir hastalıklar olan kızamığa, boğmacaya, aşıya erişime engelleri nedeniyle yatkınlık, nörolojik gelişimde gecikme, öğrenme güçlüğü, dil, hafıza, dikkat alanlarında sıkıntı, strese bağlı ruhsal ve davranışsal sorunlar, okuldan kopma, dışlanma, erken sigara ve madde kullanımı; uzun dönemde ise obezite, diyabet, kalp damar hastalıkları gibi kronik hastalıklar ve yaşam boyu sağlık riski, kısacası yaşamın erken döneminde başlayan biyolojik stres yükü.

Çocuk yoksulluğu ve buna bağlı hastalık yükünü karşılayacak hekim sayımıza bakacak olur isek çocuk hastalıklarında Türkiye'de 100 bin kişiye düşen çocuk hastalıkları uzmanı sayısı 12 iken Avrupa Birliği ülkelerinde 19 ama daha önemlisi bölgesel eşitsizlikler mevcut. Yoksul gebelik sonucu doğan bebek izlemleri açısından bakacak olursak Türkiye için gerekli olan yenidoğan uzmanı sayısı yaklaşık 700 iken şu anda aktif 384 yenidoğan uzmanı bulunmakta. Bölgesel farklılıklar burada da gözlenmektedir. Örneğin Marmara Bölgesinde 133 yenidoğan uzmanı var iken Doğu Anadolu'da sadece 18 uzman bulunmaktadır.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Buyurun.

AYLİN YAMAN (Devamla) - Bir yandan da yanlış sağlık politikaları nedeniyle yıllar boyu yoğun nöbetlerle çalışan acil vakası çok, şiddet ortamı yüksek çocuk sağlığı uzmanlığı tercih edilmemekte, pek çok bölgemizde çocuk yan dal uzmanı bulunmazken önümüzdeki dönem çok daha büyük bir tehlike bizi beklemektedir. En son Tıpta Uzmanlık Sınavı ortalama puanlarına bakarsanız çocuk hastalıkları uzmanlık tercihinde 41'inci sırada yer almış ve açılan kadroların yüzde 40'ı boş kalmıştır. Kısacası, çocuklarımız açlıkla sınanırken çocukluk çağı hastalık yükü artmakta ve yakın bir zamanda tedavi koşulları çok daha geriye düşme riski altında bulunmaktadır.

Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum. (CHP sıralarından alkışlar)